Natuurlijk kon de affaire-Laurens Buijs niet ontbreken in ons overzicht van de tien meest gelezen stukken van 2023. Maar ook stelen bij de zelfscankassa, hoogbegaafdheid en artikelen over de oorlog in Israël en Gaza waren populair bij jullie. Hieronder de volledige top tien.
Verrassend genoeg staat, ondanks alle perikelen rondom docent Laurens Buijs, het artikel over hoe steeds meer studenten stelen bij de zelfscankassa’s op de eerste plaats. Door de oplopende prijzen in supermarkten wordt steeds vaker ‘vergeten’ om een product te scannen. Zoals Jennifer (echte naam bekend bij de redactie), die elke maand voor 200 euro steelt en daarbij ook vaak duurdere producten jat.
De opinie over de woke cultuur bij sociale wetenschappen van docent Laurens Buijs werd gepubliceerd in de derde week van januari en was direct een klapper. De media buitelden over elkaar heen om over de vete aan de UvA te publiceren. De UvA en Buijs raakten gedurende 2023 ernstig met elkaar in onmin. Zo werd Buijs op non-actief gesteld en volgden er diverse rechtszaken, waarna eind 2023 uiteindelijk een akkoord werd bereikt en Buijs vertrok.
Ook studenten van de UvA roerden zich in de discussie rondom Laurens Buijs. ‘De beweringen van Buijs over non-binaire mensen werken hun veiligheid aan de UvA actief tegen,’ schrijven drie studenten eind januari in een brief aan het College van Bestuur. Docent Laurens Buijs meldde zich na ‘een mislukt gesprek met het College van Bestuur’ daarna voor onbepaalde tijd ziek.
Voordat de relatie tussen de UvA en Laurens Buijs ontspoorde, beloofde het College van Bestuur eerst nog een onderzoek in te stellen naar de ‘woke’ cultuur binnen de afdeling sociale wetenschappen. Conclusie van het rapport, dat in de zomer verscheen: er is geen sprake van ‘een onvrije cultuur’ of ‘ernstige institutionele misstanden’ die een bedreiging vormen voor de academische vrijheid aan de Faculteit Maatschappij en Gedrag.
Tijdens de week van de hoogbegaafdheid in maart spraken we met Kevin Santifort, die zelf hoogbegaafd is. Hij verveelde zich op school, en zocht op de universiteit meer uitdaging. ‘Voor mij is het niveau bij mijn studie te laag. Ik studeer amper – en haal de meeste vakken met een prima cijfer door alleen naar de hoorcolleges te gaan.’
In mei kwam het boek ‘Misschien moet je iets lager mikken’ van UvA-docent Milio van de Kamp uit. Hij ging naar school in een kansarme buurt in Amsterdam, waar de computers met kettingen aan de muur vastzaten. ‘Als ik naar mijn moeder kijk, is zij bezig met overleven’, zei Van de Kamp in dit interview met Folia.
In november waarschuwden hoogleraar tandheelkunde Albert Feilzer en dermatoloog Thomas Rustemeyer voor het gebruik van kunstnagels. Steeds meer jongeren lopen met sierlijke, kleurige kunstnagels rond, maar helemaal zonder risico is dat niet. ‘Een allergie voor gelnagels kan betekenen dat je tandeloos door het leven moet’, aldus de twee medici.
Nog voor de situatie in Gaza en Israël escaleerde, schreven we over hoe sommige Joodse studenten zich niet altijd veilig voelen aan de UvA. Bij een eerdere bezetting werd impliciet opgeroepen tot geweld, aldus de geïnterviewde studenten in dit stuk. ‘Als je geen pro-Palestijnse ideologie op de UvA aanhangt, krijg je het zwaar te verduren.’
En toen lanceerde op 7 oktober Hamas op gewelddadige en grootschalige wijze een aanval op Israël. Israël sloeg terug met aanvallen op de Gazastrook, waar Hamas huist. Duizenden burgers vonden de dood. Critici aan de UvA vonden dat de UvA de Israëlische acties tegen de Palestijnen niet scherp genoeg veroordeelde. De brief werd door bijna 700 promovendi, studenten en medewerkers ondertekend.
De verdeeldheid op de UvA, die de oorlog in Israël en Gaza opriep, baarde collegevoorzitter Geert ten Dam ‘ernstig zorgen’. Dat zei ze in november in een interview met Folia. In de zeven en een half jaar dat ze nu voorzitter is van de UvA zag ze niet eerder een conflict aan de UvA dat ‘zo enorm snel polariseerde’.