384e Diesviering UvA ontsierd door geschreeuw en pamfletten
De diesviering van de UvA is vanmiddag vlak voor het einde verstoord door een student die vanaf het balkon ‘Leve de democratie! Weg met het CvB!’ schreeuwde. Daarna dwarrelden honderden flyers van de campagne van Sebastiaan Proos naar beneden. Hij heeft als student gesolliciteerd naar de functie van collegevoorzitter.
Vandaag viert de Universiteit van Amsterdam haar 384ste verjaardag met de dies natalisviering. Tijdens die viering bepleitte rector magnificus Dymph van den Boom dat Nederland een voortrekkersrol zou moeten nemen bij een tweede Open Science-revolutie. ‘Er zal een wetenschappelijke cultuur moeten komen, waar zoveel informatie als mogelijk open toegankelijk is,’ zo zei ze.
De dies natalis wordt traditioneel afgesloten met een hooglerarendiner, maar dit jaar hebben veel genodigden daarvoor afgezegd. Zij organiseren een alternatief diner onder het motto Democratiseer het Dies Diner.
Dat was het voor vandaag. Het moge duidelijk zijn dat de UvA een roerig 385e (of 139e, het is maar net hoe je telt) levensjaar in gaat.
Bedankt voor het lezen en houd Folia.nl in de gaten voor een gesprek met Docent van het Jaar 2015 Bas de Bruin.
Rustige borrel
Bij de borrel is de rust inmiddels wedergekeerd, zo zegt Folia-redacteur ter plaatse Willem van Ewijk.
Sebastiaan Proos, van wie de pamfletten naar beneden dwarrelden, en die door de zaal schreeuwde is een HvA-student die CvB-voorzitter wil worden om die functie op te heffen.
We spraken hem eind vorig jaar.
Oprisping
Vlak voor het einde van de diesviering klinkt ineens 'Leve de democratie, weg met het CvB' door de aula. Een student schreeuwt zijn mening over een democratische universiteit door de zaal en er vallen honderden pamfletten door de zaal. Na afloop van zijn verhaal stijgt applaus op en sluit rector magnificus Dymph van den Boom, die geduldig wachtte, de diesviering af.
Bas de Bruin is Docent van het Jaar 2015
De jury looft de hoogleraar bio-inspired sustainable catalysis vanwege de passie voor het vak, zijn rust en geduld.
Docent van het Jaar
Het slotstuk van de plechtige diesviering is zoals gewoonlijk de uitverkiezing van de UvA Docent van het Jaar 2015. De genomineerden zijn dit jaar Jan Tuinstra (econometrie), Yaniv Hagbi (Hebreeuws), Frans Voorbraak (medische informatiekunde), Don Weenink (politieke sociologie), Bas de Bruin (scheikunde), Johan Legemaate (gezondheidsrecht) en Greetje Renders (tandheelkunde). Voor het eerst doet dit jaar ook een afgevaardigde van tandheelkundefaculteit Acta mee, waardoor het daadwerkelijk een strijd tussen de zeven UvA-faculteiten is.
Onder hen bevindt zich inderdaad niet titelverdediger wiskundig econoom Joris Marée, die zijn titel graag had verdedigd. Hij was door zijn winst uitgesloten van deelname.
Domper op de feestvreugde?
Officieel mag de samenwerking met de VU dan wel goed lopen, de universiteitshistoricus van de Vrije Universiteit wijst op Twitter even subtiel op een eufemistische rekenmethode van de UvA. Hoewel de UvA vandaag haar 384e dies viert, is de universiteit volgens VU-universiteitshistoricus Ab Flipse slechts 138 jaar oud. Daarmee is de UvA overigens nog steeds ouder dan de VU, die dit jaar pas haar 136-jarige bestaan viert.
Lees hier meer over de geschiedenis van de UvA.
Beeldzoekmachines en erfelijkheidsleer
Zoals gezegd gaan de eredoctoraten dus naar twee Amerikanen Chang en Feinberg. Chang, die werkt aan Columbia University in New York, krijgt de eer voor zijn werkzaamheden op het gebied van data science. Chang speelde een grote rol bij het ontwikkelen van beeldzoekmachines.
Feinberg, die werkt aan de Johns Hopkins University in Baltimore, wordt geëerd vanwege zijn werk binnen de erfelijkheidsleer. Hij vond onder meer dat dat veranderingen in het DNA een rol spelen bij het ontstaan van tumoren.
Lees hier meer over beide eredoctoren.
Eredoctoraten
Het intermezzo biedt ons de mogelijkheid om alvast een blik op de rest van het programma te werpen. Na het intermezzo wordt het officiële programma hervat met de uitreiking van de eredoctoraten aan de Amerikaanse informaticus Shih-Fu Chang en de eveneens Amerikaanse epigeneticus Andrew Feinberg.
Hoe je eigenlijk eredoctor wordt? We zochten het hier voor je uit. ‘Een kandidaat moet binnen een faculteit breed gedragen worden om hem aan te dragen bij het College voor Promoties, dat uiteindelijk beslist.’
Intermezzo
Van muzikale dieren gaat het diesprogramma over in het muzikale intermezzo van celliste Eva van de Poll en bandoneonist Ville Hiltula. Zij spelen Tanti Anni Prima van Astor Piazolla, Bandola Zurdo van Leopolo Federico en El Llron van Juan Maglio.
Een en al muziek
Eind 2014 maakte Folia een profiel van hoogleraar Henk Jan Honing. ‘Henkjan is een en al muziek. Zelfs als hij loopt zie je dat het ritmegevoel hem aangeboren is,’ zo vertelde José van Dijck, tegenwoordig voorzitter van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen destijds. ‘Ik heb veel voordrachten van Henkjan gezien en die waren altijd even leuk. Hij kan heel goed uitleggen en enthousiast vertellen over zijn onderzoeksresultaten.’
Een aap met maatgevoel
Van open science gaat het programma over in muziekcognitie. Henk Jan Honing, hoogleraar muziekcognitie, geeft de diesrede over wat muzikaliteit is en in hoeverre we dat delen met dieren.
Transformatie van de wetenschap
‘Citaties van open data moeten gelijk gesteld worden aan citaties van een conventionele wetenschappelijke publicatie,’ zo vervolgt rector Van den Boom. ‘Er zal een wetenschappelijke cultuur moeten komen, waar zoveel informatie als mogelijk open toegankelijk is.’
Daarin ziet Van den Boom een grote rol weggelegd voor de Nationale Wetenschapsagenda. ‘Wetenschappers kunnen het niet alleen. Alle universiteiten in Nederland hebben daar belang bij, en met het juiste beleid en middelen kan Nederland in deze een voortrekkersrol spelen. We hebben nu de kans om de wijze waarop kennis gecreëerd wordt te veranderen. Investeren in deze exemplarische route in de Nederlandse Wetenschapsagenda kan een tweede Open Science-revolutie in Nederland ontketenen.’
Revolutie
‘We staan nu aan de vooravond van een tweede Open Science-revolutie,’ zo zegt rector magnificus Dymph van den Boom in haar openingstoespraak. ‘Open Science verandert op de eerste plaatse de wijze van samenwerken. Ten tweede verandert het fundamenteel de traditionele methode van wetenschap bedrijven. Ook beïnvloedt het de relatie tussen wetenschap en maatschappij.’
Open Science
De openingstoespraak die rector magnificus Dymph van den Boom na de entree van het cortègeHet cortège is de stoet van hoogleraren in toga. zal geven is getiteld Een academische lente en zal handelen over Open Science. ‘Een omwenteling in de wetenschap als gevolg van de brede toegang tot een sterk toegenomen hoeveelheid data,’ zo wordt het thema aangekondigd. ‘Open Science omvat open educational resources, open access, open peer review, open methodologie en open data en kan leiden tot nieuwe manieren van samenwerken, nieuwe methoden van onderzoek en een nieuwe relatie tussen wetenschap en maatschappij.’
Livestream
Zoals gewoonlijk is het ook mogelijk om de viering van de dies ook van buiten de Oude Lutherse Kerk te bekijken. De UvA verzorgt op haar website een livestream.
Condoleancehaag
Bij de ingang van de aula heeft zich inmiddels een condoleancehaag van ongeveer 10 à 15 studenten gevormd. Onder hen is ook docent algemene cultuurwetenschappen Rudolf Valkhoff, die aan het begin van dit academische jaar op non-actief werd gesteld.
De sfeer bij de ingang is rustig. De beveiligers van de UvA lijken niet van zins de demonstranten weg te sturen.
Wie volgt Joris Marée op als Docent van het Jaar?
Bij de diesviering reiken de Centrale Studentenraad en Asva Studentenunie traditioneel de prijs voor UvA Docent van het Jaar uit.
Vorig jaar ging die eer naar wiskundig econoom Joris Marée. Hij was totaal verrast. ‘De organisatie had alle zes kandidaten aangeraden om toch maar een toespraak te schrijven voor het geval ze zouden winnen,’ vertelde hij Folia. ‘Dat is natuurlijk de goden verzoeken, dus deed ik het niet. Maar toen ik daar stond had ik wel een beetje spijt.’
Lees hieronder het interview met Marée terug.
Rouwstoet van Humanities Rally
Voorafgaand aan de diesviering loopt een groep studenten een door Humanities Rally georganiseerde rouwstoet waarbij de UvA symbolisch ten grave wordt gedragen. De studenten willen een condoleancehaag vormen tussen het hek en de deur van de aula.
