Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
‘Het eerste woord dat bij me binnenvalt als ik aan Henkjan denk is “bevlogenheid”. Of liever gezegd: zijn ongebreidelde bevlogenheid en enthousiasme voor zijn vakgebied,’ zegt promovenda Fleur Bouwer over haar promotor en baas Henkjan Honing. ‘Het lijkt alsof zijn interesse eindeloos is. Het onderwerp hoeft maar een beetje met muziekcognitie te maken te hebben of Henkjan wil er alles van weten en stopt er al zijn energie in. Daarbij is hij heel kritisch. Hij neemt niet zomaar aan wat je zegt of vindt, hij wil bewijzen zien. “Overtuig me maar,” zegt hij dan. Bovendien is hij ook een hele goede baas. Zelf stopt hij nooit met werken, het lijkt alsof hij dag en nacht bezig is. Maar dat verwacht hij niet per se van zijn medewerkers. Hij houdt er rekening mee dat anderen mensen niet zo zijn en af en toe eens een pauze in het nadenken willen inlassen.’

Henkjan Honing (Hilversum, 1959) is als hoogleraar muziekcognitie verbonden aan zowel de alfafaculteit (FGw) als de bètafaculteit (FNWI). Hij studeerde in Utrecht aan het Instituut voor Sonologie, een onderwijs en onderzoekscentrum voor elektronische muziek en computermuziek, waarna hij naar Stanford vertrok om onderzoek te doen. Zijn promotieonderzoek verrichtte hij in Londen, waar hij in 1991 aan de City University promoveerde bij musicoloog en psycholoog Eric Clark, inmiddels werkzaam in Oxford. Zijn promotieonderzoek Music and the representation of structure. From issues to microworlds luidde een glansrijke carrière in de muziekcognitie in. Eerder bekleedde hij de Hendrik Muller-leerstoel van de KNAW. Bij het grote publiek oogstte hij veel lof met zijn boeken Iedereen is muzikaal. Wat we weten over het luisteren naar muziek en Op zoek naar wat ons muzikale dieren maakt. Hij zit in verschillende adviesraden, heeft talrijke wetenschappelijke publicaties op zijn naam staan en werd afgelopen jaar onderscheiden met een Lorentz Fellowship. Hij won veel prijzen en haalde een groot bedrag aan grants binnen. Het wachten is eigenlijk alleen nog op de Spinoza-premie.

Muziekcognitie is een relatief nieuw vakgebied dat een stapje verder gaat dan en een iets andere invalshoek heeft als de traditionele musicologie, dat zich vooral bezighoudt met de bestudering van componisten of repertoires. In de muziekcognitie staat de luisteraar of muzikant veeleer centraal. Henkjan: ‘Daarbij heb je methoden uit de psychologie nodig om luisterexperimenten uit te voeren, en uit de computerwetenschappen om modellen te maken van de betrokken kennis. Om muziek te bestuderen maak ik gebruik van methoden uit de cognitieve wetenschappen, waaronder psychologie, computer- en taalwetenschappen.’



Familie
Henkjan komt met recht uit een muzikale familie: beide ouders zijn pianist, zijn broer Bill is drummer en zijn broer Yuri is een gerenommeerd saxofonist die twee jaar geleden de Boy Edgar-prijs won. ‘Henkjan is een en al muziek. Zelfs als hij loopt zie je dat het ritmegevoel hem aangeboren is,’ zegt voormalig FGw-decaan José van Dijck, tegenwoordig hoogleraar vergelijkende mediastudies aan de UvA. ‘Met zo’n muzikale familie als nest is het natuurlijk onmogelijk om geen ritme uit te stralen. Ik heb veel voordrachten van Henkjan gezien en die waren altijd even leuk. Hij kan heel goed uitleggen en enthousiast vertellen over zijn onderzoeksresultaten. Een hilarisch filmpje dat hij vaak laat zien en waar ik geen genoeg van kan krijgen, is van de swingende papegaai die ritmisch op de klanken van de muziek meebeweegt. Maar het leukste optreden ooit was een lezing van Henkjan en daarna een optreden van Yuri, wat mij betreft de beste saxofonist van Nederland is. Zo zie je de muzikaliteit van deze familie in volle glorie.’

Fleur Bouwer noemt Henkjan ‘een perfectionist’ die de zaken perfect wil doen of anders liever niet. ‘Zo gaat het ook met de muziek. Hij heeft bij hem thuis een vleugel staan, maar hij speelt er niet (meer) op, want hij haalt niet het niveau dat hij wil halen en dan speelt hij liever niet. Dan wijdt hij zich liever helemaal aan de wetenschap. Hij heeft zijn vakgebied geweldig op de kaart gezet, ik denk dat hij dit nu verder wil uitbouwen.’

Op 29 oktober zendt Folia Radio een interview uit met Henkjan Honing. Aan de orde zullen komen muziek en het brein, muziek als kunstuiting en de positie van de kleine studies en de financiële problemen bij de FGw. Bijwonen kan: de uitzending vindt plaats om 16.00 uur vanuit de Openbare Bibliotheek. Te beluisteren via Amsterdam FM, in de ether op 106.8 en op de kabel op 103.3, tussen 16.00 en 17.00 uur. Vanaf de volgende dag terug te luisteren via foliaweb.nl/radio.