Er bestaat in Nederland systematische discriminatie op de kamermarkt voor studenten maar er is niemand die hierover valt. Elke keer als ik op sociale media of in woningadvertenties ‘No internationals’ of ‘Dutch only’ lees slaat de schrik me om het hart. Hier worden buitenlandse studenten uitgesloten van de kamermarkt.
Deze praktijk bestaat al jaren, maar is met de extreme groei van het aantal studenten volledig uit de hand gelopen. Ook UvA-studenten maken zich hier schuldig aan. Tegen dit soort discriminatie moet natuurlijk kordaat worden opgetreden. Dus ik had graag gezien dat de UvA, liefst bij monde van het College van Bestuur, een email naar alle UvA-studenten had gestuurd met de oproep om niet te discrimineren op de toch al zo overspannen woningmarkt.
Maar nee, daarentegen heeft de UvA een email naar internationale studenten gestuurd om niet naar Amsterdam te komen als ze vóór 15 augustus geen kamer hebben gevonden. Dit is de omgekeerde wereld. Laat de UvA de internationale studenten juist helpen met het vinden van een kamer, onder meer door Nederlandse studenten op het hart te drukken dat discriminerende uitingen als ‘No internationals’ niet door de beugel kunnen. En dat UvA-studenten op het matje zullen worden geroepen als ze zich schuldig maken aan deze vorm van discriminatie. Er zou een UvA-meldpunt moeten komen voor internationale studenten die gediscrimineerd worden door andere studenten.
Het wordt overigens ook tijd dat de UvA samen met andere universiteiten het boetekleed aantrekt en toegeeft dat de universiteiten mede verantwoordelijk zijn voor de extreme toestroom van buitenlandse studenten. Men heeft jarenlang actief buitenlandse studenten geworven en men heeft toegestaan dat het gros van de studies Engelstalig werd. Het gevolg hiervan is dat 40 procent van de eerstejaarsstudenten uit het buitenland komt en het Nederlands niet machtig is.
De UvA zou in mijn ogen buitenlandse studenten meer moeten aanmoedigen, of misschien zelfs moeten verplichten, om een Nederlandse taalcursus te volgen. Buitenlandse studenten hebben het Nederlands weliswaar niet nodig voor hun Engelstalige studie, maar kennis van het Nederlands is wel essentieel om toegang te krijgen tot de Nederlandstalige samenleving. En als we zo’n cursus niet verplicht mogen stellen, dan bestaat er nog altijd zoiets als zachte druk.
Ik wil de complexiteit van het probleem van de toenemende studentenaantallen niet onderschatten, maar als je als universiteit buitenlandse studenten eenmaal hebt toegelaten, dan moet je er alles aan doen om ze te helpen en vooral om discriminatie in welke vorm dan ook tegen te gaan. Hier laat de UvA een steek vallen.
Die zachte druk die we op internationals moeten uitoefen, kunnen we ook uitoefenen op Nederlandstalige studenten. We moeten ze bewust maken van het feit dat uitingen als ‘No internationals’ niet alleen getuigen van discriminatie maar van kleinzielig provincialisme dat de universitaire gemeenschap onwaardig is.
Rens Bod is hoogleraar Digital Humantities aan de UvA.