Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Jorn van Eck (UvA)
opinie

‘Studenten, ruil doelloos klagen in voor een constructieve dialoog met docenten’

Tim Wagelaar,
9 april 2020 - 14:12

Het onderwijs is deze weken niet ideaal, maar met lef en constructieve feedback kunnen we er wel het best mogelijke onderwijs van maken, vindt politicologiestudent Tim Wagelaar. ‘Begrip voor de situatie van zowel studenten als docenten maakt deze dialoog mogelijk en zorgt er tegelijkertijd voor dat de sfeer goed blijft.’

Op 12 maart werd via de website van de UvA bekend gemaakt dat er met directe ingang geen onderwijs op locatie meer aangeboden zou worden. Direct de volgende dag werd door de opleiding politicologie besloten al het onderwijs online aan te bieden en alle tentamens volgens de oorspronkelijke planning door te laten gaan. Nog geen vijf werkdagen later maakten een kleine driehonderd studenten het eerste online tentamen. Dit alles zonder technische problemen of onvrede onder studenten.

 

Trial and error

Dit is een mooi voorbeeld van hoe de UvA als gevolg van de coronacrisis in korte tijd het roer honderdtachtig graden heeft omgegooid. Beslissingen en hervormingen die normaal maanden of soms zelfs jaren overleg vereisen, worden nu plotseling in dagen tijd genomen. En ook hierbij geldt dat, om in de woorden van de minister-president te spreken, ‘we met 50 procent van de kennis, 100 procent van de besluiten moeten nemen’.

‘Voor je docent screenshots van je digitale groepsafspraken maken verdient misschien geen schoonheidsprijs, maar wel waardering voor getoonde inventiviteit’

Deze snelle digitalisering van het onderwijs is onvermijdelijk een proces van trial and error. Het moeilijkste is hierbij misschien wel dat je een balans moet vinden tussen de student voldoende vrijheid geven en tegelijk vasthouden aan de gebruikelijke eisen. Bovendien kan waar geïmproviseerd wordt nou eenmaal niet alles meteen perfect gaan. Dat een enkeling kritiek heeft op de gang van zaken was daarom te verwachten. Dit bleek bijvoorbeeld uit het opiniestuk op Folia ‘Schoolse aanpak in tijden van corona maakt onderwijs verstikkend’, waarin forse kritiek wordt geuit op de manier waarop de afdeling politicologie haar onderwijs nu digitaal inricht.  

 

Lef om nieuwe dingen te proberen

Kijkend naar alle uitdagingen heeft Geert ten Dam dan ook groot gelijk wanneer ze zegt dat we nu niemand aan het onmogelijke moeten houden. Dit betekent echter niet dat we niet het (bijna) onmogelijke moeten proberen; het onderwijs zo snel en goed mogelijk digitaal verzorgen. Alleen op die manier kunnen we voor studenten, en in mindere mate ook docenten, vertraging en overlast tot een minimum beperken. Natuurlijk vereist het snelle digitaliseren van werkgroepen, colleges en tentamens kunst- en vliegwerk.

 

De afdeling politicologie heeft hiervoor in een noodtempo een heel arsenaal aan methodes en technieken uit de mouw geschud; werkgroepen via Zoom, digitale groepsopdrachten, podcasts, online quizzen en nog veel meer. Alleen al vanwege het lef om nieuwe dingen te proberen verdient de opleiding politicologie dan ook geen kritiek, maar juist waardering en complimenten. Voor je docent screenshots van je digitale groepsafspraken moeten maken verdient bijvoorbeeld misschien geen schoonheidsprijs, maar wel waardering voor de getoonde inventiviteit. Dit al helemaal gezien het hogere doel van studievertraging voorkomen.

‘Een vak aan het einde van het blok evalueren om volgend jaar misschien kleine aanpassingen te maken is op dit moment niet voldoende’

Daarentegen betekent lef om het onderwijs op korte termijn te veranderen niet dat we als een kip zonder kop alles maar zo snel mogelijk moeten digitaliseren. Juist nu is het belangrijk om als docent én student kritisch, maar wel constructief naar ons onderwijs te kijken. We kunnen alleen over kinderziektes heen groeien en het onderwijs verbeteren wanneer studenten, docenten en niet-wetenschappelijke staf (zoals ICT en studieadviseurs) intensief met elkaar communiceren. Het open en egalitaire karakter van de UvA is dus nog nooit zo waardevol geweest als nu.

 

Feedback

Dit betekent concreet dat docenten actief open moeten staan voor feedback vanuit studenten. Vraag als docent aan het einde van een werkgroep of college bijvoorbeeld of studenten hun verbeterpunten willen mailen. Neem als student dan ook echt de verantwoordelijkheid en moeite om docenten van deze feedback te voorzien. Waar nodig moeten de aanpassingen vervolgens meteen verwerkt worden. Een vak aan het einde van het blok evalueren om volgend jaar misschien kleine aanpassingen te maken is op dit moment niet voldoende. Daar komt ook nog eens bij dat kritisch naar het digitale onderwijs kijken niet alleen nuttig is voor als deze crisis langer voortduurt. Dit grootschalige experiment met online onderwijzen biedt namelijk ook mogelijkheden tot nieuwe inzichten binnen de discussie over de wenselijkheid van verdere digitalisering van het onderwijs. Why waste a good crisis?

‘Dit is niet het beste onderwijs ooit, maar samen kunnen we er wel het best mógelijke onderwijs van maken’

Zonder wederzijds begrip voor elkaar is deze constructieve dialoog onmogelijk. Enerzijds betekent dit begrip vanuit de docent voor de situatie waarin studenten zich momenteel bevinden. Dat studenten op het moment soms moeite hebben om motivatie te vinden voor hun studie is heel goed te begrijpen. Dit kan komen door afleiding thuis, een gebrek aan interactie met medestudenten of zorgen over de huidige crisis. Voor internationale studenten is dit alles vanwege allerlei redenen uiteraard nog veel complexer. Probeer als docent daarom empathie en begrip te tonen tegenover studenten. Begrijp het als het af en toe niet lukt om te studeren.

 

Imperfecter onderwijs

Anderzijds moeten studenten begrijpen en erkennen dat docenten op dit moment echt het beste met ze voor hebben. Dat het onderwijs op dit moment een stukje imperfecter is dan normaal, komt niet door onwil van docenten. Op dit moment moeten ze simpelweg roeien met de riemen die ze hebben en daarvoor werken ze harder dan ooit. Daar komt ook nog eens bij dat sommigen hun onderwijs moeten ombouwen terwijl de kinderen de hele dag rond de keukentafel rennen. Ruil doelloos klagen na een slecht tentamen of een matige werkgroep daarom in voor actief meedenken met je docenten. Alleen zo komt die constructieve dialoog tot stand.  

De UvA staat op dit moment misschien wel voor de grootste uitdaging in haar geschiedenis. Realistisch gezien resulteert dit erin dat het onderwijs van de komende tijd niet het beste onderwijs ooit zal zijn. Samen kunnen we hier wel het best mógelijke onderwijs van maken. Dit vereist het lef om dit proces van trial and error samen aan te gaan. Vervolgens kunnen we alleen het onderwijs verbeteren wanneer docenten en studenten constructief de dialoog met elkaar aangaan. Begrip voor elkaars situatie maakt deze dialoog mogelijk en zorgt er tegelijkertijd voor dat de sfeer goed blijft. Daarom sluit ik ter inspiratie graag af met een citaat van onze koning: ‘dit is iets waar we samen doorheen moeten’.

 

Tim Wagelaar zit in het tweede jaar van de bachelor politicologie en is onderwijscoördinator binnen het bestuur van Studievereniging Machiavelli.