UvA-bestuursvoorzitter Edith Hooge stapt plotseling op
Collegevoorzitter Edith Hooge heeft na een jaar haar voorzitterschap van de UvA opgegeven. In een verklaring laat de Raad van Toezicht weten dat Hooge ‘om persoonlijke redenen’ haar voorzitterschap neerlegt. Zij blijft wél aan de UvA verbonden als hoogleraar. Een nieuwe voorzitter is er nog niet, waardoor het nieuwe collegejaar dadelijk begint met een gemankeerd UvA-bestuur.
Collegevoorzitter Edith Hooge (1967), die zich eind mei ziek meldde, komt na de zomervakantie niet meer terug. Dat heeft de Raad van Toezicht van de UvA vandaag bekendgemaakt. Eerder deze week sijpelde al door dat Hooge vanwege haar ziekte zou overwegen haar functie als collegevoorzitter op te geven. Ook bleek eerder al dat zij vermoedelijk niet aanwezig zou zijn bij de Opening Academisch Jaar op 1 september en bij de opening van de nieuwe UB op 30 september: haar naam stond niet op de uitnodigingen.
Welke ziekte zij precies heeft, is niet nader bekendgemaakt. Het zou echter niet om een levensbedreigende ziekte gaan, maar meer in de sfeer van een burn-out liggen. Doorgaans betrouwbare bronnen rond het UvA-bestuur zeggen aan Folia dat zij bestuurlijk niet goed overweg kon met rector magnificus Peter-Paul Verbeek, maar dat wordt door de UvA en de Raad van Toezicht, evenals door Hooge zelf, ten stelligste ontkend als reden van haar vertrek. Wel is opvallend dat op 20 mei is gecommuniceerd dat Hooge ziek was, terwijl zij op 22 april voor het laatst aanwezig was bij de wekelijkse vergadering van het CvB, zo blijkt uit de verslagen van de vergaderingen. In de daaropvolgende verslagen staat steeds dat zij afwezig was, maar niet waarom en/of wegens ‘ziekte’.
Het komt wel vaker voor dat een collegevoorzitter voortijdig opstapt, maar niet eerder was dat al na een jaar. Collegevoorzitter Karel van der Toorn stapte in 2011 na vijf jaar op wegens verschil van opvatting met de decanen over de samenwerking met de VU. Collegevoorzitter Louise Gunning moest na drie jaar in 2015 opstappen na een motie van wantrouwen van de medezeggenschap over haar aanpak van de Maagdenhuisbezetting dat jaar. En zo kan ook 2025 worden bijgeschreven in de annalen van de UvA als jaar waarin een collegevoorzitter voortijdig opstapte.
Goed besturen
Bij haar aantreden vorig jaar liet Hooge nog weten zich vooral te willen richten op het ‘goed besturen’ van de UvA. In een kennismakingsinterview met Folia liet ze zich ook in die zin uit. Ze zei onder meer dat ze ‘niet alleen onderwijskundige, maar ook onderwijsbestuurskundige’ was. ‘In mijn rol moet je het perspectief van studenten en docenten/onderzoekers kunnen nemen. Dat kan ik,’ voegde ze er aan toe.
Maar nu lijkt het alsof de UvA toch een maatje te groot is geweest voor een uitstekend wetenschapper die lang aan Tilburg University was verbonden, maar vooral veel bestuurlijk werk verrichtte in het maatschappelijk middenveld. Ze studeerde en promoveerde weliswaar aan de UvA, maar dat was inmiddels al lang geleden. Over het algemeen staat de UvA bekend als een uiterst moeilijk te besturen universiteit, een stevige ‘club’, waar flinke en niet zelden botsende karakters aan de touwtjes trekken. Dat geldt voor studenten, medewerkers én bestuurders. ‘De UvA laat zich niet besturen, maar bestuurt zichzelf’, wordt vaak gezegd. Hooge heeft het afgelopen jaar hardhandig met die cultuur kennis gemaakt.
Gaza
Gezegd moet wél dat ze een uitzonderlijk lastige start had, want ze viel bij haar aantreden op 1 juni 2024 met haar neus in de glibberige UvA-boter, waarbij een uitglijder zo is gemaakt: overal op de campussen werd gedemonstreerd tegen het Israëlische geweld in Gaza en er werden talrijke vernielingen gepleegd, waarbij de politie soms hardhandig ingreep en de polarisatie de UvA in haar greep nam. Of het Gaza-beleid ook een rol heeft gespeeld bij haar vertrek is onbekend. Wel is bekend dat Hooge een stevig beleid wilde voeren tegen al te activistische pro-Palestinademonstranten en -bezetters aan de UvA. Dat beleid werd niet door iedereen gedeeld.
Psychologie
Min of meer gelijktijdig met de pro-Palestinademonstraties kondigde de inmiddels demissionaire regering grootscheepse bezuinigingen aan en kwam de internationalisering van het hoger onderwijs verder onder druk te staan. Geen gemakkelijk moment om met zo’n zware functie te beginnen. Afgelopen voorjaar namen de psychologen het haar niet in dank af dat ze de Engelstalige bachelor psychologie in het kader van de ‘zelfregie’ om zeep zou willen helpen, althans, zo werd dat gezien door de psychologen. Op een emotionele openbare bijeenkomst van de psychologen in gebouw-G van de REC - eind april - zei ze toen zich nu eenmaal te willen houden aan besluiten die waren genomen binnen sectororganisatie Universiteiten van Nederland. Hoon was haar deel.
Niet genoeg plezier
In een verklaring laat Hooge weten ‘met pijn in het hart’ haar functie neer te leggen. ‘Ondanks mijn start onder moeilijke omstandigheden, direct na de gebeurtenissen van mei 2024, ben ik enthousiast aan de slag gegaan. Mijn ambitie was om de universitaire gemeenschap te versterken en bij te dragen aan een open debat en wetenschappelijk onderzoek. Samen met anderen heb ik mij hard ingezet voor nuance, meerstemmigheid, verbinding en een veilige campus voor iedereen, maar in dit tijdsgewricht zijn juist deze dingen niet makkelijk, ook niet op de UvA. Dit heeft mijn fysieke en mentale gezondheid te veel belast. Uiteindelijk beleef ik niet genoeg plezier aan deze rol en dat is wel nodig om deze zware functie vol te houden.’
Raad van Toezicht
Hooges bestuurlijke carrière aan de UvA is dus van korte duur geweest. Eerder was ze eens lid van de Raad van Toezicht van de UvA, maar dat duurde ook maar een jaar en drie maanden. Voorzitter van de Raad van Toezicht was toen Marise Voskens, die haar in 2024 ook selecteerde voor de functie van collegevoorzitter. De huidige Raad van Toezicht – die vorig jaar kort na het aantreden van Hooge een nieuwe voorzitter kreeg in de persoon van oud-GroenLinksfractieleider Jolande Sap – moet nu naarstig op zoek naar een nieuwe collegevoorzitter. Die functie wordt sinds Hooges ziekmelding waargenomen door rector Peter-Paul Verbeek. Ook werd op 1 juni universiteitshoogleraar André Nollkaemper tijdelijk ingevlogen als toegevoegd collegelid, maar dat duurt tot 1 september. Op die datum begint ook de nieuwe vicevoorzitter Richard Goldstein. De UvA begint het nieuwe collegejaar dus met een tweehoofdig bestuur totdat er een nieuwe collegevoorzitter is gevonden. Dat kan maar zo duren tot het einde van dit jaar of langer.
Dit artikel is gedurende de dag twee keer licht aangepast.
