Student in de wooncrisis: ‘Ik heb ternauwernood een kamer gevonden’
De huizencrisis blijft maar hoog, vooral onder studenten en jongeren. Daarom organiseert onder meer de Amsterdamse studentenvakbond (Asva) op 15 mei de ‘Woontop’ in Pakhuis de Zwijger waar jongeren kunnen leren over hun huurrechten.
‘Ik ben door het oog van de naald gekropen,’ vertelt de Turkse student Kerem Aktolug (19, sociologie). Hij verhuisde in 2021 naar Nederland om sociologie aan de UvA te studeren. ‘De universiteit bood tijdelijke studentenhuisvesting aan voor eerstejaars internationale studenten. Ik meldde me daarvoor aan. Om half acht uur ’s ochtends zat ik voor mijn laptop – de UvA hanteerde een first-come-first-serve systeem dus je moest er vroeg bij zijn. Ik kan me nog herinneren dat even na achten de website crashte, dat zorgde voor stress. Toen alles weer werkte, stond ik toevallig rond plek 1.000 tot 1.500 De eerste 3.000 studenten kregen een kamer, dus ternauwernood zat ik daarbij.’
Kerem, nu tweedejaarsstudent, woonde in het eerste jaar van zijn studie in een studioappartement dichtbij het Vondelpark. Hij had daar een fijne tijd, het was ‘een zachte landing’. ‘Het gebouw was nieuw, en er woonden naar mijn inschatting vooral eerstejaarsstudenten. Het was leuk om mensen buiten mijn studie te ontmoeten. En ik betaalde niet heel veel. Met huurtoeslag was ik tussen de 400 en 450 euro per maand kwijt.’
Bijna 1000 euro huur
Zo snel als het jaar in zijn fijne studio begon, zo snel was het voorbij. Gelukkig stuitte hij vrij snel op studiowoning aan de Minervahaven. Zijn huur werd alleen meer dan twee keer zo hoog – hij betaalde voor 21 vierkante meter voor 999 euro per maand. En: hij had hier weer alleen een jaarcontract. Aan het einde van dit academische jaar, dus in de zomer van 2023 zou hij eruit moeten.
Kerem begon vroeg met zoeken naar een woning voor na de zomer, aangezien hij wist hoe hoog de woningnood in Amsterdam was. ‘Het afgelopen voorjaar scrolde ik wekenlang door websites zoals Funda, Pararius en Kamernet in de hoop op een woonplek voor vanaf het derde jaar van mijn studie. Ik was er ongeveer vijf à zes uur per week mee kwijt. Ik stond ermee op en ging ermee naar bed. De tijd die ik daaraan besteedde had ik ook in mijn studie kunnen stoppen. Daarnaast werd ik ontzettend gestrest door de websites telkens te opnieuw te laden,’ vertelt Kerem.
‘Ik wist helemaal niet hoe erg de huizencrisis in Amsterdam en omstreken was voordat ik hier naartoe ging. Ik wist het pas toen ik hier echt was en verhalen hoorde van medestudenten. Want, hoe meer je hoort van studenten die moeite hebben met woonruimte vinden, hoe meer je erover nadenkt, en hoe meer je erover strest.’
Huurrechten
Dit soort verhalen hoort Bor van Zeeland, bestuurslid studentenhuisvesting aan de Amsterdamse Studentenvakbond (Asva) wel vaker. ‘Studentenhuisvesting gaat alle studenten aan. Je hoeft maar over de campussen te lopen en studenten aan te spreken, en je hoort gelijk verhalen over bijvoorbeeld te dure woningen.’
Daarom organiseert Asva, samen met SVA, stichting !Woon, FNV Young & United en Pakhuis de Zwijger ‘de Woontop’. Het is een evenement over huisvesting, voor en door jongeren. Van Zeeland: ‘Wonen gaat iedereen aan. Er is momenteel een grote woningcrisis – voor studenten is er bijvoorbeeld een tekort van 6.000 kamers in Amsterdam, en dat loopt alleen maar op. Maar er is weinig kennis aan de technische kant. Jongeren weten vaak niet wat hun huurrechten zijn.’
‘Door de enorme woningcrisis hebben huurders een zwakke positie, omdat er gewoon veel vraag is naar woonruimte en mensen zijn vaak al blij als ze eindelijk een woning hebben. Daardoor ze durven vaak niet tegen hun huisbaas in te gaan. Tijdens de Woontop gaan we studenten ook voorlichten over hun huurrechten. Bijvoorbeeld: je kan huurverlaging krijgen als je huisbaas niets doet tegen schimmel in de woning. En we gaan maandag ook naar huurcontracten van jongeren kijken die dat willen, en of daar geen clausules in staan, oftewel, regels die illegaal zijn.’
Yikes
De Woontop is niet alleen bedoeld voor studenten, maar voor alle jongeren. Want, als je in de sociale huursector voor studenten huurt, zoals bij Duwo of Lieven de Key moet je een halfjaar na afstuderen je woning uit. Masterstudent Journalistiek & Media Ruben den Harder (23) woont nu in zo’n studentenwoning, maar moet daar over een jaar uiterlijk weg.
‘Ik ben nu al met een schuin oog aan het kijken naar nieuwe woningen,’ vertelt Ruben. Hij reageert wekelijks op Woningnet om punten op te sparen, want hoe vaker je op een sociale huurwoning reageert, hoe hoger je in de wachtlijsten komt te staan. Maar zelfs dan zijn de wachtlijsten heel lang en moet je geluk hebben, ziet Ruben.
Daarom kijkt hij ook naar de particuliere sector, waar het ook ‘heel lastig’ is voor starters om een woning te vinden. ‘Zo zit ik in Facebook-groepen, en dan zie ik vooral huizen langskomen die echt op zoek zijn naar studenten. Eens in de maand zie ik een huis langskomen dat me leuk lijkt, maar dat is gewoon heel weinig. Dan denk ik wel yikes: het wordt lastig om woonruimte te vinden na mijn studie. Ik zou namelijk wel graag met huisgenoten willen wonen.’ Van Zeeland ziet dit ook terug. ‘Zo zie je dat wonen met huisgenoten tegenwoordig best moeilijk is in Amsterdam – sinds 2020 zijn er strenge regels op het delen van woningen.’
Zuidoost
Van Zeeland voegt verder toe dat hij ziet dat vooral internationale studenten, zoals Kerem moeite hebben met het vinden van een woning. ‘Zij hebben nog amper een netwerk in Amsterdam. En je ziet dat er veel discriminatie is op de woningmarkt, dat huizen in hun advertentie hebben staan: No internationals. Verder zien we dat internationals minder flexibel zijn – zij moeten in september een kamer hebben, anders kunnen ze niet studeren.’
Voor Kerem is de oplossing uiteindelijk wel gekomen. Na het wekenlang zoeken naar een kamer heeft hij een woning gevonden: een studioappartement in Amsterdam Zuidoost, waar hij in juni naartoe gaat verhuizen. Hij gaat daar meer dan honderd euro per maand minder betalen aan huur, 850 euro. En hij mag – hoe luxe – er tot het einde van zijn studieperiode inzitten.
De Woontop vindt op maandag 15 mei plaats en begint om 18.30 uur in Pakhuis de Zwijger. De toegang is gratis.
