‘Zijn relatie met rouw en zijn empathisch vermogen maken Biden uniek’
.jpg)
Wordt het Biden of wordt het Trump? In de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen spreken we UvA-academici die onderzoek doen naar fenomenen rond de presidentsverkiezingen. Vandaag: George Blaustein, Amerikaan en universitair docent Amerikanistiek. Hij schreef meerdere essays over Joe Biden en de dubbelzinnigheid van zijn persona.
Hoe kijk je als Amerikaan naar de verkiezingen?
‘Met een zekere angst. Ik ben opgegroeid in Wisconsin en ik stem nog steeds via de post. Maar ik ben over het algemeen vrij verdrietig en pessimistisch omdat het systeem stuk is en niet op één manier, maar wel op vijftig verschillende manieren. De peilingen zijn duidelijk: Trump is niet populair. Maar dat was hij in 2016 ook niet.’
Trump kennen we intussen maar al te goed, maar wie is Biden?
‘Er zijn eigenlijk twee Bidens die samen komen tot het geheel dat we kennen. Ten eerste is hij de new democrat die we nog kennen van tientallen jaren geleden toen hij begon aan zijn politieke carrière. Hij maakte deel uit van de groep democraten die zichzelf The Moderates noemde. De partij trad in het spoor van Ronald Reagans vernieuwde Republikeinse partij en luidde de tijd van neoliberaal beleid en overzeese oorlogen in. Deze kant van Biden onderging gelijktijdig met de democratische partij dezelfde transformatie. Een identiteit die veranderde van gekoppeld aan de working class en hun belangen naar een identiteit waarin de financiële elite de boventoon voerde. Biden is politiek gezien heel voorspelbaar.’
En persoonlijk?
‘De andere, unieke kant van Biden is zijn relatie met rouw en zijn empathisch vermogen. Hij was net dertig toen hij werd verkozen tot congreslid en zijn vrouw en peuterdochter overleden in een auto-ongeluk. Alleen zijn twee zonen overleefden het ongeluk. Hij was in één klap beroemd door de tragiek van zijn verhaal. Het gaf hem als uitzonderlijk jong congreslid een zekere geloofwaardigheid die hij nog miste door de levenservaring van verdriet. Toen in 2015 zijn zoon Beau overleed aan een hersentumor kwam zijn rouw weer in de publiciteit. Hij liet in het jaar erop weten niet mee te doen aan de presidentsverkiezingen vanwege zijn verdriet.
Er is één opmerkelijke anekdote van Biden die altijd in me opkomt als ik hierover praat, omdat het zijn unieke omgang met rouw zo helder laat zien. Als vicepresident is hij in New York om te spreken op de begrafenis van een politieagent die tijdens zijn werk is omgekomen. Later spreekt hij de weduwe één op één aan en zegt hij tegen haar “Nu staat iedereen voor je klaar, maar straks gaan ze allemaal door met hun leven en blijf jij alleen achter met je verdriet. Hier is mijn nummer, bel me als je wilt praten.” Naar eigen zeggen hebben meerdere mensen zijn nummer. Het beeld van een vicepresident die middenin de nacht wordt gebeld door min of meer vreemden omdat ze in rouw zijn is bijna te cliché om waar te zijn, maar dit is wat Biden uniek maakt.’
Zijn Trump en Biden dan echt tegengestelden?
‘Op emotioneel vlak, ja. Bidens emoties zijn als het ware verdeeld over een as van grief (verdriet) en die van Trump over een as van grievance (wrok). En dat is nog los van allerlei bestaande diagnoses over Trump die stellen dat hij aan “kwaadaardig narcisme” zou leiden. Daarvan weet ik niet hoeveel we moeten geloven of hoeveel zin het heeft. Wat wel duidelijk is, is het verschil tussen de familie Biden en Trump. De Bidens proberen het taboe omtrent dood en rouw te doorbreken, terwijl de Trumps er een vrij koude omgangsvorm op na houden.’
Wat is de beste strategie voor Biden om te winnen van Trump?
‘Ik weet niet of je een strategie kán voeren tegen zo’n tegenstander. Ik denk bijvoorbeeld niet dat er een manier is om te voorkomen dat je wordt onderbroken in een debat. Misschien is de enige mogelijke strategie voor Biden om te blijven proberen op elke mogelijke manier zijn empathie te blijven zenden. Daarbij denk ik dat het vooral belangrijk is om ervoor te zorgen dat iedereen kan stemmen, en om klaar te zijn voor de juridische strijd na de verkiezingen.’
Hoe schat je Bidens kansen in?
‘Misschien dat het coronavirus de empathische Biden een streepje voor geeft. In crisistijden zijn mensen vaak op zoek naar een bekend gezicht in de politiek en dat is Biden, net als Trump overigens.
Maar nogmaals, dat zou zijn als het systeem zou functioneren en dat doet het niet. Veel staten beperken het kiesrecht op zo’n manier dat met name Afro-Americans niet kunnen stemmen. Daar komt nog bij dat Republikeinen veel bedrevener zijn in het zogenoemde gerrymanderenLees hier meer over Gerrymandering., waarbij kiesdistricten zo worden uitgetekend dat een bepaalde partij er voordeel bij heeft.
Voorspellen zou daarom bijna hetzelfde zijn als het uitspreken van wat ik hoop. Als het functionerende verkiezingen waren geweest dan zou ik zeggen dat Biden zeker grote kansen heeft, betere kansen dan Clinton in 2016 had. Maar niemand kent de kansen.’
