Ritalin verandert hersenen van jonge ADHD-patiënten
Veel studenten gebruiken tijdens het studeren ritalin, zodat ze zich beter kunnen concentreren. Uit het onderzoek van promovendus Michelle Solleveld blijkt dat ritalin voor blijvende effecten in een belangrijk hersensysteem van kinderen met ADHD zorgt. ‘Onze resultaten laten vooral positieve effecten zien.’
Solleveld deed onderzoek naar de invloed van ritalin op de hersenontwikkeling bij kinderen. Voordat ze met haar onderzoek begon, was het nog niet duidelijk of het slikken van ritalin op de lange termijn effecten heeft op de menselijke hersenen. Wel hadden dierenstudies met ratten al aangetoond dat wanneer jonge ratjes ritalin kregen, een verandering plaatsvond in hun brein. Deze verandering werd niet gevonden wanneer volwassen ratten ritalin kregen.
Nu steeds meer kinderen de diagnose ADHD krijgen en artsen vaker ritalin voorschrijven om dit te behandelen, vond Solleveld het belangrijk om te bekijken of we in menselijke kinderhersenen veranderingen zien na het gebruik van ritalin.
Impulsbeheersing
‘We zagen veranderingen in de hersenen van volwassenen die voor het eerst op kinderleeftijd ADHD-medicijnen kregen,’ vertelt ze. ‘Ze hadden een lagere hoeveelheid Gaba in hun brein. Gaba staat voor gamma-aminoboterzuur. Het is de belangrijkste boodschapperstof in de hersenen die processen remt.’ Solleveld heeft de verlaging van Gaba gemeten in een gebied dat betrokken is bij cognitieve functies, zoals beslissingen nemen, plannen en impulsbeheersing.
‘De veranderingen in het Gaba-systeem zagen we niet wanneer ADHD-patiënten met medicijnen begonnen als ze volwassen waren,’ vervolgt Solleveld. ‘Het Gaba-systeem is betrokken bij zelfcontrole, bij impulsiviteit. Mensen met een tekort aan Gaba reageren over het algemeen impulsiever. We vonden verlaagde Gaba-niveaus bij ADHD-patiënten die als kind met ritalin zijn begonnen. Maar zodra we ze dan weer een pilletje ritalin geven, reageert het Gaba-systeem juist versterkt. Het is dus lastig om de resultaten te interpreteren,’ vertelt Solleveld.
Minder recreatieve drugs
‘Wat we wel weten is dat deze groep patiënten minder recreatieve drugs gebruikt dan de groep die op latere leeftijd met ADHD-medicijnen begint. Misschien wel omdat hun Gaba-systeem versterkt reageert. Er is echter meer onderzoek nodig om te kijken of de positieve effecten over nog langere tijd standhouden.’
Wat het effect is van ritalin bij studenten die het gebruiken om beter te concentreren, heeft Solleveld niet onderzocht. Ze zegt wel: ‘Onze resultaten geven aan dat het belangrijk is dat er een goed indicatie is voor er met ritalin wordt gestart. Het is voor personen met ADHD die het nodig hebben.’
Michelle Solleveld hoopt morgenochtend om 10 uur in de Agnietenkapel te promoveren op haar proefschrift Psychotropic Medications and the Developing Brain.
