Hortensius (1634): de wiskundige die in voetsporen trad van Galilei maar werd vergeten
In de tweede aflevering van De Illustere Universiteit volgen we het leven van Martinus Hortensius, de jonge sterrenkundige die in Amsterdam in de voetsporen trad van Copernicus en Galilei. Zijn verhaal begint met grote idealen en eindigt in teleurstelling.
Na Vossius en Barlaeus kreeg het Atheneum Illustre in 1634 een derde hoogleraar: Martinus Hortensius, pas 29 jaar oud. Hij doceerde wiskunde en sterrenkunde, vakken die in die tijd in de schaduw stonden van retorica en geschiedenis. Toch trok hij volle zalen met colleges over de stand van de planeten en de ideeën van Copernicus, die destijds zeer controversieel waren.
Het enthousiasme voor zijn colleges hield niet lang stand. Zijn colleges over optica, de natuurkunde achter het gedrag van licht, trokken steeds minder studenten. Hortensius raakte gefrustreerd over wat hij zag als de oppervlakkigheid en kortzichtigheid van de Amsterdammers: ze leken meer te geven om handel en rijkdom dan om kennis en wetenschap.
Bovendien kreeg hij niet de middelen om zijn werk goed uit te voeren. Instrumenten voor telescopen en meetapparatuur ontbraken, en steun vanuit het stadsbestuur of de curatoren bleef beperkt. Zijn idealen botsten hard met de werkelijkheid, gevolgd door een tragisch noodlot.
De tweede aflevering van De Illustere Universiteit is vanaf nu te beluisteren op Spotify.
