In de verkiezingstijd gaat het veel over het bouwen van woningen, maar studenten worden vergeten, schrijft Gerard Kohler. Hij vindt dat de UvA het voortouw moet nemen om meer studentenwoningen te bouwen.
Over dat er in Amsterdam gebouwd moet worden zijn de meeste bewoners het wel eens. De kwestie is, bouwen we meer sociale woningen, of bouwen we meer woningen voor middengroepen? Alle lokale politieke partijen dwepen nu, kort voor de verkiezingen, met de onderwijzer, de politieman en de loodgieter die geen woning meer in Amsterdam kan vinden. En als ze wel een woning hebben, dan willen ze verhuizen omdat ze hun kinderen niet in Amsterdam kunnen of willen laten opgroeien. Gentrificatie, expats, statushouders zijn de ronkende termen die daarbij voorbij komen.
Een enkeling noemt studenten. Dat is opmerkelijk, omdat juist onder studenten de woningnood schrijnend is. Volgens de grootste studentenwoningverhuurder in de regio Amsterdam, Duwo zijn er 89.000 ingeschreven woningzoekende studenten in Amsterdam. Duwo en de corporaties De Key, Ymere en de Dageraad bieden gezamenlijk ongeveer 16.500 woningen waarvan 11.000 woningen in Amsterdam en nog 4.500 in de stadsregio. De verhuurprijzen variëren van ca. 250 voor de oudere tot wel 660 euro voor nieuwe woningen op de Amstelcampus.
(Tekst loopt door onder infographic)
Commerciële aanbieders als Studentexperience, Studenthotel en Casa verhuren nog ongeveer 3.000 woningen. De prijzen daarvan zijn hoog. Ze lopen op van 900 tot een paar duizend euro per maand.
Daarnaast is er de particuliere kamerverhuur, antikraak en tijdelijke verhuur. Dit aanbod wordt geschat op nog eens 20.000. Hoewel het aantal woningzoekenden volgens inschrijvingen hoger is, komen zowel Duwo als de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) uit op een werkelijk tekort van 12.000 studentenwoningen in Amsterdam.
Acht jaar inschrijfduur
De inschrijfduur voor een woning van een van de corporaties loopt van bijna 3 jaar voor een woning in de stadsregio tot wel 8 of meer jaren voor een woning binnen de ring. Een uitzondering geldt voor de WeesperflatMaar of je daar wil wonen is maar de vraag. en de studentenwoningen rond Kattenburg. Met 3 jaar wachten maak je hier een kans.
Als een plannende student in spe zich op de minimaal vereiste 16-jarige leeftijd inschrijft, is het dus mogelijk een studentenwoning buiten de ring te krijgen als hij met zijn studie start. Doe je rustig aan tijdens de studie, dan is er tegen de tijd dat de eindscriptie wordt geschreven zelfs een kans op een binnenstadswoning. Wooncarrière maken noemt Studentenwoningweb dit cynisch. Je vraagt je af wie de gelukkigen zijn in de binnenstadswoningen.
Internationale studenten
Een aantal gelukkigen is makkelijk te traceren. Ongeveer 20 procent van het aanbod wordt gereserveerd voor shortstay (zoals Erasmus-uitwisselingen) en voor buitenlandse studenten. De Amsterdamse onderwijsinstellingen hebben diverse contracten hierover met de corporaties. Die contracten verschillen, maar komen er op neer dat buitenlandse studenten kunnen voordringen.
Zo is onze eigen hoogleraar Hans Amman sinds kort voorzitter van de Raad van Commissarissen van de Key. Dat is na Duwo de grootste aanbieder van studentenwoningen. Hans heeft gestudeerd en gewerkt in Amsterdam en kent als voormalig portefeuillehouder huisvesting deze problematiek als geen ander.
Hij en anderen weten dat de UvA nog steeds over veel grond in Amsterdam beschikt. Dat is grond met een bouwbestemming die door de UvA zou kunnen worden aangeboden voor studentenwoningbouw. De UvA hoeft hier niet alleen in op te trekken. We hebben een warme relatie met de HvA, en per 1 maart wordt oud-UvA’er Mirjam van Praag collegevoorzitter van de VU. Als geen ander weet zij hoe belangrijk het is menselijk kapitaal te behouden. Als je Amsterdam aantrekkelijk wil houden voor studenten, of – om maar een dwarsstraat te noemen – de 500 bedrijven die willen vertrekken uit Groot-Brittannië, moet er meer gebouwd worden.
Kennis, ervaring en geld
De UvA heeft bovendien mensen in huis die ervaring hebben met bouwen in Amsterdam. Denk daarbij aan het Roeterseilandcomplex dat door slim ontwikkelen onder aankomende studenten vrijwel even populair is als het Science Park. Er zijn maar weinig steden met zulke bijzondere stadscampussen. De opdracht of er niet nog een paar verdiepingen op de Weesper kunnen worden gezet zal de afdeling huisvestingsontwikkeling met plezier verwelkomen, ook al is de Weesper niet meer van de UvA en is dit afgrijselijke gebouw inmiddels op de monumentenlijst geplaatst.
Ook financieel kunnen de Amsterdamse instellingen bijdragen. Studenten van buiten de Europese Unie betalen de hoofdprijs voor een studie in Nederland. Lang niet al die inkomsten worden besteed voor studiedoeleinden of het aantrekken van zzp-docenten. De faculteiten mogen sinds kort de inkomsten hiervan zelf houden. Er zijn studierichtingen waar het geld over de plinten klotst vanwege de extra miljoenen die binnenkomen. Alleen al uit solidariteitsoverwegingen zou dit geld grotendeels moeten worden ingezet voor de extra huisvesting van alle studenten.
Bovendien is de Noord-Zuidlijn eindelijk klaar. Die dringt diep in Noord door waar er mogelijkheden te over zijn. Rond Kadoelen en bij Landsmeer is plaats voor een enorme campus met duizenden studentenwoningen. Waarom zou de UvA daarin niet het voortouw nemen?
Kortom, de mogelijkheden zijn er. De wil is er ook wel. Nu inzet vertonen en aan de slag, UvA!
Gerard Kohler is hoofd informatiediensten bij de Universiteitsbibliotheek en kandidaat-raadslid voor het Forum voor Democratie in Amsterdam.
Wil je ook een opinieartikel schrijven? Lees hier hoe je dat doet.
In een eerdere versie van dit stuk stond niet dat Gerard Kohler kandidaat-raadslid voor het Forum voor Democratie is. Dit heeft de heer Kohler niet bij Folia gemeld.