Zit je lekker met je vriend of vriendin op het terras te kletsen, komt er eten langs. Weg goed gesprek, schrijft Willemijn van Dolen. Dit fenomeen werd recentelijk wetenschappelijk onderzocht en wat blijkt: de aanblik van lekker eten maakt een leuke ervaring minder leuk.
Wat kan de herfst toch mooi zijn met al die gekleurde bladeren en dan hadden we ook nog van die zonnige dagen. Overal volle terrassen en ik belandde daartussen. Heerlijk, wat drinken, om je heen kijken en een goed gesprek.
Nu lukt dat laatste me niet altijd meer zo goed zodra er bij de tafels om mij heen lekkere dingen worden geserveerd. Preciezer gezegd, ik kan me maar moeilijk concentreren op het gesprek zodra de bitterballen bij de buren verschijnen. Toen ik dat eens aankaartte, bleek ik niet de enige te zijn; veel mensen raken afgeleid door de snacks, taarten en desserts bij de buurtafeltjes met als gevolg: weg goed gesprek; je luistert nog maar met een half oor.
Recent wetenschappelijk onderzoek geeft hier een goede verklaring voor. De onderzoekers vonden dat alleen al het zicht op lekker eten de ervaring die je op dat moment hebt minder leuk maakt. Dus een podcast luisteren terwijl je oog valt op je net gebakken taart, naar een film kijken met popcorn naast je op de bank, of naar college met je favoriete broodje voor je op tafel…het maakt de ervaring van de podcast, film en het college minder aangenaam.
Hoe komt dat? Wat er gebeurt als je lekker eten ziet, is dat je je automatisch begint voor te stellen hoe dat zou smaken. Dit zorgt ervoor dat je minder betrokken bent bij wat je op dat moment doet. En dat maakt het minder leuk. De tip van de onderzoekers: zorg ervoor dat de mensen het lekkere eten meteen opeten en niet tijdens het evenement. IJs of warme dranken zijn heel geschikt, omdat die snel genuttigd moeten worden.
Het effect treedt alleen op bij lekker eten. Bij ‘functioneel’ eten, dus eten omdat het moet, wordt de beleving niet aangetast. Verder moet de kernactiviteit als leuk worden ervaren; bij onaangename ervaringen treedt het effect ook niet op. Dat laatste zouden bedrijven in hun voordeel kunnen laten werken want het blijkt dat minder leuke ervaringen juist als plezieriger worden ervaren als ze gepaard gaan met de aanwezigheid van lekker eten. Ik stel me zoiets voor als bij de tandarts liggen met uitzicht op een lekkere taart. Tot slot, vinden de onderzoekers dat zelfs alleen al plaatjes van lekker eten afleiden, zonder dat het eten aanwezig is. Dat werpt weer een ander licht op de impact van billboards en reclames die je ziet bij voetbalwedstrijden en concerten.
Het punt dat de onderzoekers willen maken is dat het loont om dingen met aandacht te doen; onderzoek toont aan dat als je ergens volledig in op kunt gaan, dat je gelukkig kan maken. De aanblik van lekker eten leidt dan af. Begrijp ik. De eerstvolgende keer maar tegen de mensen naast me op het terras zeggen dat ze geen bitterballen moeten bestellen, zodat ik me kan concentreren op mijn gezelschap en ons gesprek. Dat zeggen lijkt mij overigens een zeer ongemakkelijke ervaring. Die ik juist plezieriger kan maken door wel naar lekker eten te kijken. Volgt u het nog? Eerst maar even een bitterbal eten.