Stakers op de Dam roepen Rob Jetten op het hoger onderwijs te redden
Terwijl de formatie in volle gang is, wordt vanuit het hoger onderwijs het toekomstige kabinet vast flink onder druk gezet. Docenten en studenten eisen tijdens een staking op de Dam van de formerende partijen – met D66 voorop – dat de bezuinigingen voorgoed van tafel gaan. ‘Anders verliest D66 voor altijd de stem van de student.’
Het komende kabinet moet de bezuinigingen niet alleen terugdraaien, maar zou juist méér moeten investeren in onderwijs en wetenschap. Zo luidt tijdens de landelijke staking die dinsdagmiddag plaatsvond wederom de eis. Maar waar die boodschap al anderhalf jaar ongewijzigd blijft, is de politieke context inmiddels wel drastisch veranderd.
Het was ten slotte het kabinet Schoof dat de forse bezuinigingen op het hoger onderwijs introduceerde, en daarmee de woede en verontwaardiging van veel studenten en docenten over zich afriep. Maar nu dat kabinet is gevallen, en er volop wordt onderhandeld over een nieuwe coalitie ruiken de demonstranten hun kans. De beëdiging van kabinet Jetten 1 lijkt per dag dichterbij te komen, dus is dit een uitgelezen moment om de toekomstige regering – onder leiding van de zelfbenoemde onderwijspartij D66 – al tijdens de formatie eens flink onder druk te zetten.
Dus is de sfeer dinsdagmiddag, ondanks de druilerige omstandigheden, best positief op de Dam. Een studentikoos bandje – leden gekleed in witte overhemden en gekleurde stropdassen – warmt het publiek vast een beetje op. Al aan het begin van de inloop wordt het toepasselijk gekozen nummer Money for Nothing van Dire Straits ingezet. Boodschap: voor niets gaat de zon op, er moet geld op tafel. De goed gevulde Dam (volgens de organisatie zelf zou er zo’n zevenduizend man staan) deint enthousiast mee.
Geen bommen maar boeken
Organiserende instellingen als FNV en de Algemene Onderwijsbond zijn zichtbaar aanwezig met kraampjes en vlaggen, en in het publiek worden rode en groene petjes uitgedeeld om de overtrekkende miezerbuitjes het hoofd te bieden. En natuurlijk ontbreken ook de vele spandoeken met pakkende leuzen als ‘Geen bommen maar boeken’ en ‘Budget cutzooi’ bij deze staking niet.
Asva-voorzitter Sahand Mozdbar neemt een deel van de presentatie voor zijn rekening, en houdt als eerste spreker van de middag een vurig betoog waarin hij zijn pijlen richt op ‘de oorlogseconomie, recordwinsten voor bedrijven en hoge salarissen van politici’, die volgens hem de reden zijn dat er geld bij de universiteiten wordt weggehaald.
Hij is niet de enige die kritische noten kraakt wat betreft de ‘militarisering van het hoger onderwijs.’ Zo vraagt SP-Kamerlid Sandra Beckerman zich af: ‘Hoe kan je zóveel vaker praten over bommen dan over boeken?’ Ook wanneer de Defensie-minor die op verschillende hoger onderwijsinstellingen wordt aangeboden ter sprake komt laat het publiek haar afkeuring duidelijk horen.
Onderwijspartij
Maar meer nog dan het anti-militaire sentiment, is de belangrijkste rode draad doorheen de hele middag toch vooral de oproep aan D66, om zich als onderwijspartij aan haar reputatie te houden. Niet alleen op het podium wordt de partij regelmatig bij naam genoemd, ook in het publiek zijn borden te zien met bemoedigende teksten als ‘Kom op Rob’ en ‘Jetten, laat het onderwijs niet vallen.’
Er heerst bij verschillende sprekers voelbaar veel scepsis rond de betrouwbaarheid van die partij. Kunnen universiteiten en hogescholen er zomaar van uitgaan dat de ‘uitgestoken hand’ van Jetten ook écht gaat leiden tot concrete resultaten? Eén van de sprekers verwoordt het sentiment: ‘Gebeurt dit niet, dan verliest D66 voor altijd de stem van de student.’
Wanneer Ilana Rooderkerk, Tweede Kamerlid namens D66, het podium betreedt, klinkt hier en daar dan ook wat voorzichtig gejoel. Harde beloftes lijkt ze niet te willen doen, maar ze benadrukt wel dat D66 ‘als onderwijspartij vindt dat er juist geïnvesteerd zou moeten worden, in plaats van bezuinigd.’ Hoewel de partij met argusogen wordt bekeken, en bij een deel van de stakers niet bijster populair lijkt, volgt er toch een bescheiden applaus.
Want het echte gevaar, zo lijkt men op de Dam te vrezen, schuilt misschien niet eens zo zeer in een draai van D66, maar in het aanschuiven van de VVD aan de formatietafel. De demonstranten hebben de ‘onderwijs-slooppartij nummer één’, zoals één van de sprekers de liberalen noemt, haar handelen in het vorige kabinet nog bepaald niet vergeven. Een woordvoerder namens FNV zegt: ‘het kabinet Schoof mag dan weg zijn, voor de ongelooflijke rotzooi die ze hebben achtergelaten geldt dat niet.’
