De overheid van de Amerikaanse staat Florida heeft een officieel document online staan waarop organisaties en instellingen wereldwijd worden vermeld die door Florida op een zwarte lijst zijn gezet vanwege hun boycot van Israël. Nederlandse universiteiten, waaronder de UvA, staan er sinds eind september ook op.
Volgens Florida boycotten de in het document voorkomende organisaties en instellingen de staat Israël en komen daarom voor een jaar op de zwarte lijst, gerekend vanaf 30 september. Of plaatsing op de lijst ook betekent dat universiteiten in Florida hun samenwerkingen met de Nederlandse universiteiten moeten beëindigen is niet helemaal duidelijk. Opvallend is wel dat de lijst, die eerder een sluimerend bestaan leek te leiden, na het aantreden van Donald Trump flink is uitgebreid. De UvA maakte onlangs bekend alle samenwerkingen met Israël te willen stopzetten.
Het document waar het om gaat, getiteld Scrutinized Companies that Boycott Israel, bestaat al sinds 2016, maar is op 30 september geactualiseerd. Het document is onderdeel van het Global Governance Mandates and Florida Statutes Quarterly Report (hier, tabel 9), een kwartaalrapportage van de staat Florida, waarin overheidsrisico’s worden vermeld ten aanzien van samenwerkingen met derden. Overigens hebben alle Amerikaanse staten zulke lijsten en er is ook nog een federale lijst. De boycottende partij is in het bijzonder het pensioenfonds van de staat Florida.
BDS-wetten
De staat Florida maakt bij dit soort beslissingen gebruik van zogenoemde anti-BDS-wetten. Dit zijn wetten die voorzien in het kunnen nemen van vergeldingsmaatregelen tegen personen of instituties die zich bezighouden met boycot, desinvestering en sancties. Met betrekking tot het Arabisch-Israëlische conflict hebben veel aanhangers van de staat Israël vaak gepleit voor het toepassen van deze wetten tegen personen en organisaties die zich bezighouden met boycots van aan Israël gelieerde entiteiten. Florida maakt daar nu gebruik van.
Asca
Naast de UvA als geheel staat er één specifieke UvA-onderzoeksschool apart op de lijst, namelijk de Amsterdam School for Cultural Analysis (Asca). De TU’s van Delft en Eindhoven staan ook op de lijst, evenals de Erasmus Universiteit Rotterdam, de Rotterdam School of Management, de Radboud Universiteit Nijmegen, de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Tilburg. Ze zullen het komend jaar op een zwarte lijst staan.
Gent
Er zijn ook steden opgenomen in de geactualiseerde lijst, maar geen Nederlandse. Wel Europese, waaronder Oslo, Luik en Gent. Die laatste stad kwam afgelopen jaar in het nieuws doordat de Universiteit Gent (UGent) besloot de banden te verbreken met alle Israëlische universiteiten. De UGent moet dat nu bekopen met plaatsing op de zwarte lijst. De kersverse rector van de UGent, Petra de Sutter, krijgt (overigens niet hiervoor) in januari een eredoctoraat van de UvA.