Bezoek van D66-partijleider Rob Jetten aan de UvA voelt als thuiswedstrijd
Tijdens zijn bezoek aan studentendebatplatform Room for Discussion weet D66-partijleider Rob Jetten zijn kiezerspubliek moeiteloos te vinden. Vooral in zijn standpunten over Wilders en het klimaat. Ook sprak hij zich uit over samenwerkingen met Israël. ‘Wij willen het EU-Israël associatieverdrag opzeggen.’
Tien nieuwe steden, miljarden naar defensie en miljoenen naar onderwijs. Rob Jetten doet veel beloftes in zijn verkiezingsprogramma, maar waar gaat hij het geld vandaan halen? Op meerdere momenten proberen de interviewers van studentendebatplatform Room for Discussion (RfD) de partijleider D66-het vuur aan de schenen leggen. Maar echt lastig wordt het niet voor Jetten, die zich woensdagmiddag onder een daverend applaus comfortabel in de chesterfield op het podium installeert.
Zo’n 375 studenten en enkele medewerkers zijn afgekomen op het interview met de fractievoorzitter in de hal van gebouw E op Roeterseilandcampus. Jetten voelt zich duidelijk thuis onder het UvA-publiek en reageert droogjes met ‘thanks’ op zijn introductie als ‘TikToksensatie en fractievoorzitter’. Niet verwonderlijk, want D66 is populair onder jonge kiezers en studenten aan de UvA staan bekend om hun linkse stemgedrag.
Ja, hij belooft veel, pareert Jetten de vraag van de interviewers. Maar dat kan, door hard in te grijpen op het belastingstelsel en de gezondheidszorg. ‘We moeten stoppen met niet bewezen medische behandelingen, marktwerking in de regio en artsen moeten weer gewoon in loondienst.’ Ook wil hij de AOW niet één op één verhogen met de lonen. ‘Die moet wel wat stijgen, maar ouderen zitten er relatief goed bij, terwijl juist de werkenden niet goed rond te kunnen komen.’
Onderwijs
Op het gebied van onderwijs strooit de fractievoorzitter met beloftes. Zo wil hij opnieuw ‘kampioen onderwijsinvesteringen’ worden. En meer rust brengen in de studententijd, met extra geld. Samen met werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB wil hij de onderwijsbezuinigingen, die het demissionaire kabinet nog wil doorvoeren, tegengaan.
Ook wil hij de stagevergoeding verhogen naar 750 euro per maand, net als GroenLinks PvdA, maar dan wel in combinatie met een verhoging van het minimumloon. En ook de basisbeurs moet omhoog. Het getal heeft hij even niet paraat. ‘Met 166 euro,’ leest de interviewer voor.
Noodwoonwet
Ook heeft de fractievoorzitter veel plannen voor de woningmarkt. In Duivendrecht en in de havens van Amsterdam zouden 90.000 prefab woningen gebouwd moeten worden. Er moet een huurtoeslag komen voor onzelfstandige kamers. En Jetten noemt een Noodwoonwet, die het mogelijk maakt om leegstaande kantoren, grote huizen en panden boven winkels te bewonen en woningdelen faciliteert. ‘Dan neem ik graag de serie Friends als voorbeeld. Hoe mooi zou het zijn als je met vier studenten een appartement kan delen? Zonder dat je daarbij al je toeslagen verliest?’
Maar dat is nog niet zo gemakkelijk te realiseren, brengt de interviewer in. Klopt, pareert Jetten. ‘Een aantal gemeentes lopen hier een beetje te zeiken. Woningdelen zou te veel druk opleveren op de buurt, afvalophaal, parkeervergunningen… Allemaal zaken waar gemakkelijk een oplossing voor is de vinden. Hierin moet de overheid gewoon tegen de gemeentes zeggen: hier hebben jullie mee te dealen.’
Uiteindelijk komt een oplossing voor het huizentekort ook neer op de vraag: durf je de koophuiseigenaren om geld te vragen? Dat is volgens Jetten de enige weg. ‘Op het gebied van wonen, klimaat en volksgezondheid zou de overheid veel harder moeten ingrijpen.’
Klimaatdrammer
Ook het klimaat staat bij Jetten hoog op de agenda, beloofde hij desgevraagd. ‘Klimaatbeleid gaat ook over wonen. Over een lagere energierekening. En over onze concurrentiepositie wereldwijd. Gisteren werd bekend dat de batterijproductie in China en India zo hard is gestegen dat ze Europa en de VS ver achter zich laten. Ga er maar vanuit dat die klimaatdrammer in mij er nog steeds zit.’
Samenwerking met Israël
Dan snijdt de interviewer een meer omstreden onderwerp aan. Hoe staat D66 in de samenwerkingen met Israël? Afgelopen maandag nog demonstreerden UvA-studenten en medewerkers om de banden tussen de UvA en Israëlische instellingen te verbreken. Het bestuur van de UvA laat haar oordeel in die kwestie afhangen van Den Haag.
In veruit de meeste peilingen stijgt D66 licht in het aantal Kamerzetels. De partij heeft nu negen zetels in de Tweede Kamer en komt in de peilingen van peil.nl op twaalf zetels. Daarmee is D66 de vijfde partij, na PVV (30 zetels), GroenLinks-PvdA (27 zetels), CDA (23 zetels) en VVD (13).
‘Wij willen het EU-Israël associatieverdrag opzeggen,’ reageert Jetten. En dan kaatst hij de bal terug. ‘Twee weken geleden was ik op bezoek bij de Radboud Universiteit. Studenten en docenten deden daar gezamenlijk onderzoek naar de samenwerkingen met Israël. Ik vind het mooi hoe je daar in een academische setting over van gedachten kunt wisselen. Daar heb je Den Haag niet voor nodig.’
Dicteren
Toch is uiteindelijk migratie het thema waarop Jetten zijn eerste applaus oogst. ‘Lang werd gedacht dat andere partijen het niet over migratie mochten hebben, omdat dat het thema was van Geert. Maar progressieve liberale partijen moeten juist met een alternatief komen. Het huidige migratiesysteem is failliet. We zullen een keer moeten opstaan en zeggen: er zullen altijd nieuwe mensen bijkomen in ons land en die voegen ook wat toe. Ik laat Geert Wilders niet langer de discussie over migratie dicteren. Wij bepalen zelf wel wat de Nederlandse normen en waarden zijn.’
Tenslotte doet de partijleider nog één oproep aan de studenten: ‘Ga in hemelsnaam stemmen op 29 oktober. De boomers gaan sowieso, en als jullie achterblijven is dat niet goed voor de uitslag.’
