Maandenlange ongewassen lakens, torenhoge stapels vaat en aangekoekte fornuizen: studentenhuizen hebben geen beste reputatie als het aankomt op hygiëne. Diet Groothuis – die naar eigen zeggen poetsen haat en er geen tijd voor heeft – schreef een poetsboek voor studenten. 'Veel studenten hebben niet leren schoonmaken van hun ouders.'
What good is it if you read Plato and never clean your toilet? Met die regel begint Diet Groothuis haar vernieuwde studentenpoetsboek, dat onlangs uitkwam. Deze nieuwe versie was nodig, omdat er inmiddels meer bekend is over duurzaamheid en microplastics. Haar devies: hoe minder tijd je kwijt bent met huishouden, hoe beter.
In 2025 speelt duurzaamheid een nog grotere rol in haar adviezen. Zo waarschuwt Groothuis voor schoonmaakproducten met microplastics. En wie denkt dat liters chloor nodig zijn om te ontsmetten, heeft het mis: volgens Groothuis kan dat net zo goed met soda. En ventileren? Daar hamert ze nu veel meer op, sinds corona duidelijk maakte hoe belangrijk frisse lucht is voor je gezondheid.
Studenten staan nogal bekend als viespeuken. Feit of fabel?
‘Dat is een feit. Al geldt het niet voor álle studenten; er zijn schone en vieze types. Maar over het algemeen zijn studentenhuizen smerig; veel studenten hebben niet leren schoonmaken van hun ouders. Het goorste studentenhuis dat ik ooit heb gezien, was van mannelijke roeiers – echt next level. Ik vond het hilarisch dat ze geen deur voor de wc hadden, voor de gezelligheid. Ze maakten één keer per jaar schoon, smeten etensresten en lege voedings- en drinkpakken gewoon tegen de muur, en alles zat onder de schimmel. Het was daar zó vies, dat iedereen die er kwam nieuw kwam wonen een week ziek werd. Daarna waren ze immuun.’
Wat is de sleutel tot een schoon studentenhuis?
‘Je moet simpelweg goede afspraken maken om het schoon te houden. Veel studenten hebben weliswaar een schoonmaakrooster, maar geen sancties als iemand zijn of haar taken niet doet. Conclusie: niemand houdt zich aan het schema. Dan helpt het om er een prijskaartje aan te hangen: vijf tot tien euro per gemiste schoonmaakbeurt bijvoorbeeld. Dat doet toch een beetje zeer in de portemonnee.’
Welk hoekje in het studentenhuis wordt altijd vergeten?
‘Het afvoerputje van de douche. Het is echt vies om schoon te maken. En als je met meerdere mensen een badkamer deelt, dan moet je ook nog eens in de haren en huidschilfers van anderen gaan graaien. Daar heeft niemand zin in. Toch zou je het in een studentenhuis eigenlijk elke week moeten doen. Anders slipt de afvoer dicht en betaal je uiteindelijk een dure loodgieter. Zelf haal ik het af en toe los en borstel het schoon met een oude tandenborstel.’
‘Nog een hack: een alternatief voor allesreiniger is een heet sopje met soda of met groene zeep. Verder is groene zeep handig om een laminaatvloer mee te dweilen. Hardnekkig vieze ovenschalen of ovenroosters smeer je in met groene zeep en laat je een nacht in een zak met een kopje ammoniak staan.’
‘En handig als jij of je huisgenoten roken: door een beetje water met schoonmaakazijn op je meubels te sproeien of een schaaltje schoonmaakazijn neer te zetten, verdwijnt de rooklucht. Je ramen ermee zemen kan trouwens ook.’
Van welke openbaring over viezigheid schrok je het meest?
‘Ventileren, zonder twijfel. Daar heb ik veel onderzoek naar gedaan. 61 procent van de milieugerelateerde gezondheidsklachten die bij GGD's worden gemeld, gaat over de kwaliteit van de leefomgeving binnenshuis. Mensen kunnen er zelfs ziek van worden: van astma en bronchitis tot hooikoorts, huidproblemen zoals eczeem en hoofdpijn. En dat alleen omdat je te weinig frisse lucht in huis hebt. Slaap met open raam en zet na het douchen altijd minimaal een half uur de badkamerdeur of -raam open. Zorg er ook voor dat er altijd, ook in de winter – zelfs als het koud is – een luikje, klepraampje of roostertje openstaat. En denk niet dat dit zonde is van de stookkosten. Lucht die je op tijd ververst, is juist makkelijker te verwarmen dan muffe, vochtige lucht.’
Wat is de drie-eenheid en waarom is die zo geschikt voor studenten?
‘Soda, groene zeep en schoonmaakazijn: alles wat je nodig hebt. Deze drie schoonmaakmiddelen zijn goed, goedkoop en duurzamer dan veel andere poetsmiddelen. Ze zijn niet zo belastend voor het oppervlaktewater en brengen dus weinig milieuschade aan. Zo is soda niet alleen een goed middel om mee schoon te maken, maar ook om mee te ontsmetten. Soda werkt ook goed om de oven en gootsteen mee schoon te maken. En heb je doffe bierglazen na een feestje? Even met soda en kokend water poetsen, en dan glimmen ze weer. Zo heb je eigenlijk geen dure Cif of Mister Muscle meer nodig.’
Diet Groothuis is onder meer bekend van de bestsellers Het grote poetsboek en Het groene poetsboekje. De poetsgoeroe schreef jarenlang een column over schoonmaaktips voor Trouw. Daarnaast is Diet dichter, geeft ze poëzieworkshops en werkt ze als journalist.
De eerste editie van Het studentenpoetsboek werd uitgebracht in 2017. Wat is er in 2025 anders dan toen?
‘Er is meer aandacht voor duurzaamheid en microplastics. Je kunt daar in huis ook wat aan bijdragen door geen sponsjes van microplastic te gebruiken, maar bijvoorbeeld kokosponsjes of biokatoenen doekjes. Daar werd toen eigenlijk nog heel weinig over gezegd, en nu veel meer.
Door corona kreeg ook ventilatie een enorme impuls: het belang van frisse lucht is bekender geworden. In diezelfde periode sloegen veel mensen door met chloor – ik zag de meest bizarre voorbeelden voorbijkomen, met hele pakken tegelijk. Terwijl ontsmetten ook prima met soda kan. Daar ben ik toen fel tegenin gegaan.’
Hoe kun je schoonmaken leuker maken als student?
‘Allereerst: goede poetsmuziek. Mijn go-to liedje is I Want to Break Free van Queen. Ik heb ooit een enquête uitgezet naar de muziek die mensen opzetten tijdens het schoonmaken. Dat varieerde van Bach en Rachmaninoff tot André Hazes – zolang er maar een beat in zit. Een tweede tip is: stel het schoonmaken niet uit. Hoe langer je wacht, hoe meer je ertegenop gaat zien, en daar word je alleen maar chagrijnig van. Wat ook helpt, is speedcleaning: binnen een uur alleen de essentiële dingen doen. Het kost weinig tijd en je hebt toch het gevoel dat je veel hebt gedaan. Wat het allerbeste werkt, is gewoon goed bijhouden.’
Diet Groothuis, Het Studentenpoetsboek, Amsterdam, 2025, €17,50.