Vijfentwintig jaar geleden bedacht deze UvA-docent Startpagina — en werd miljonair
Een kwart eeuw geleden verkocht UvA-docent en student Durk Jan de Bruin zijn immens populaire website Startpagina.nl en werd miljonair. Maar stoppen met werken? Dat is niets voor deze internetpionier. ‘Pensioen is het meest vieze woord dat er is.’
De naam ‘Startpagina’ zal bij flink wat mensen van boven de dertig nostalgie oproepen. Rond de eeuwwisseling trok de website met kleine blokjes vol linkjes naar allerlei nieuwspagina’s en webwinkels, maar zonder afbeeldingen, miljoenen bezoekers.
Oprichter Durk Jan de Bruin, nu UvA-vakdidacticus en educatieve masterstudent, sprong hiermee in het gat dat nog niet was opgevuld door zoekmachines als Google. Het maakte hem een van de eerste internetondernemers van Nederland en miljonair toen hij het verkocht, deze maand vijfentwintig jaar geleden.
Het avontuur begon toen hij begin jaren ’90 op 27-jarige leeftijd een avondstudie informatica deed. ‘Dat was toen nog bij de wiskundefaculteit in Leiden, een van de eerste universiteiten waar dat kon,’ vertelt De Bruin. ‘Daar kwam ik in aanraking met webbrowsers en HTML, waarmee je websites kon bekijken en opzetten. Niemand buiten de universiteit had dat toen nog, maar ik zag meteen potentie erin.’
Online doolhof
Het internet werd later ook beschikbaar voor thuis, ‘maar dat moest je per minuut betalen, en iets downloaden duurde úren’, vertelt de Bruin. Er was nog geen Google, waardoor het internet volgens hem chaotisch was: ‘een bibliotheek waar een aardbeving had plaatsgevonden. Mensen lazen ‘top 10 beste websites’-lijstjes in tijdschriften om online de weg te vinden.’
Toen zijn vader internet kreeg, bouwde hij daarom voor hem een ‘afstandsbediening voor het web’. Volgens De Bruin een ‘simpele pagina met wat links’ zodat hij kon opzoeken ‘wat voor weer het zou worden en wat er op tv kwam. Dat werd uiteindelijk Startpagina.nl’.
Durk Jan de Bruin (1963) volgde na de middelbare school werktuigbouwkunde op de hts en werkte bij vliegtuigbouwer Fokker toen hij in 1990 een avondstudie informatica begon aan de Universiteit Leiden. Nadat hij deze in 1997 afrondde, richtte hij in september 1998 Startpagina.nl op. Hij verkocht de website in april 2000 voor vermoedelijk 30 miljoen gulden aan uitgeversconcern VNU. Na de verkoop van Startpagina.nl richtte hij MijnWinkel.nl op waarmee particulieren en ondernemers een eigen webshop of betaalsysteem konden opzetten.
De Bruin bracht in 2008 samen met journalist Huib van der Stam het boek ‘Van zolderkamer tot miljoenenbusiness’ uit over zijn succesformule en die van andere internetondernemers. Hij verkocht MijnWinkel.nl in december 2012.
In 2016 startte hij met een educatieve master informatica aan de UvA. Inmiddels heeft hij die master en de educatieve master wiskunde afgerond. Hij zal in de zomer van 2025 de educatieve master natuurkunde voltooien. De Bruin woont met zijn vrouw in Haarlem en is, naast zijn werk op de UvA, docent op het PCC Lyceum in Alkmaar en kapitein van een veerpontje over het Spaarne.
Een hit scoren
De Bruin bouwde vervolgens zijn bedrijf op zoals techreuzen als Mark Zuckerberg van Facebook dat deden, zonder ‘businessplan of pand op de Keizersgracht’, vertelt hij: ‘In het begin stelde ik stiekem Startpagina in op de computer van de secretaresse op mijn werk. En op computers in winkels, terwijl ik deed alsof ik die wilde kopen. Startpagina had toen maar negen bezoekers. Maar ik was gewoon lekker aan het klooien, en plots had ik succes. Als een artiest die ineens een hit scoort.’
Toen Startpagina succesvoller werd, klopten er steeds meer mensen bij De Bruin aan: ‘Of ze een startpagina mochten maken over Amsterdam, of vakanties, of Formule 1. Op het hoogtepunt waren er vijfduizend dochterpagina’s. Later kwamen er discussiefora bij, zodat je op de BMW-startpagina ook vragen kon stellen over je kapotte uitlaat. Eén keer per jaar kwamen we samen, en dan stond ik te speechen voor driehonderd man.’
Volgens Durk-Jan allemaal vrijwilligers bijverdienden door advertenties. ‘Sommige pagina’s hebben veel geld opgeleverd, zoals de hypotheken-startpagina. We waren de nummer één van Nederland, dus begon ik de volgorde van linkjes in de blokjes te verkopen.’ Volgens hem onderhandelden bedrijven als Bol.com zelfs wie er ‘bovenaan mocht staan’.
De Bruin was ‘dag en nacht bezig met de website’ en speelde slim in op de actualiteit. ‘Toen ik met vrienden in Portugal was en over de vuurwerkramp in Enschede hoorde, hebben we als een gek een Startpagina-forum daarover gemaakt. Mensen gingen elkaar daar zoeken na de ramp. Ik zag toen pas hoe groot en belangrijk het was geworden. We hadden op het hoogtepunt vijf miljoen bezoekers per dag, echt gigantisch.’
Geen prepensioen
De keerzijde van het succes was dat mensen zijn websitedesign gingen stelen, vertelt De Bruin. ‘Ik moest me bezig gaan houden met advocaten, terwijl ik liever creatief wilde zijn. Toen las ik dat VNU wilde gaan investeren in internetverkoop. Ik mailde ze met het idee om voor ze te gaan werken, maar toen ze hoorden dat ik Startpagina had, begon het balletje te rollen.‘Op een gegeven moment gaat het dan over bedragen waarvan je denkt: als ik dit nu verkoop, hoef ik de rest van mijn leven niet meer te werken.’
Maar stoppen met werken? ‘Nadat ik na Startpagina een e-commerce bedrijf had opgezet en weer verkocht, heb ik even “prepensioen” gehad, maar dat was niets voor mij.’ In tegenstelling tot Zuckerberg heeft hij ook niets met sportwagens, vertelt hij nuchter: ‘Mijn vader heeft Amnesty International Nederland opgezet, dus ik ben niet opgevoed om in Lamborghini’s te gaan rijden.’ Hij voegt er lachend aan toe: ‘Hij zou zich rot hebben geschaamd als ik dat wel had gedaan.’
Rond 2016 raakte hij tijdens een cursus onder de indruk van hoe goed zijn docenten ‘vragen konden stellen en luisteren, en door de jaren heen skills opbouwden’. Dus na een open dag op een middelbare school, had Durk Jan een nieuw doel gevonden: leraar worden. ‘Ik ontdekte dat bij de UvA een nieuwe opleiding tot docent Informatica zou starten en ik had nog een week om me aan te melden. Ik dacht: dit is een teken van de kosmos. Ik belde, vertelde mijn verhaal en werd meteen aangenomen.’
AI-tutoren
Inmiddels heeft De Bruin bijna zijn derde educatieve master op zak en doceert hij aan de UvA twee dagen per week aan leraren-in-spe. Als hij begint te vertellen over zijn visie op kunstmatige intelligentie in het (UvA)-onderwijs, komt de bevlogen internetpionier van de jaren 90 in hem naar boven. ‘Ik vind nieuwe ontwikkelingen altijd super interessant en mijn onderbuikgevoel zegt dat AI het onderwijs enorm gaat veranderen.’ Hij vertelt over ‘AI-tutoren’, systemen die studenten een-op-een instructie kunnen geven. ‘Die zullen vroeg of laat heel goed worden en didactisch onderlegd zijn. Ik stel me voor dat ik in de auto zit, tegen zo’n tutor zeg dat ik Spaans wil oefenen, en dat die dan precies weet hoe die mij dat het beste met vraag en antwoord kan leren terwijl ik ergens naar toe rij.’
Hij hoopt daarom op een denkomslag in het onderwijs. ‘Als ik met andere docenten discussieer over AI, wordt er soms geklaagd dat er door AI niets meer geleerd wordt. Dan denk ik: sta als docent eens stil bij hoeveel mogelijkheden er zijn om je lessen met behulp van AI naar een hoger niveau te tillen.’
In een flow
Inmiddels is De Bruin de zestig gepasseerd. Ligt het pensioen dan toch in het vooruitzicht? ‘Pensioen is het meest vieze woord dat er is’, zegt hij stellig. ‘Kijk, ik bouwde Startpagina naast een fulltimebaan. Dan zit je in een flow, je komt met energie thuis en je voelt je gewoon lekker.’
Ook als hij thuiskomt van zijn stage of UvA-dagen? De ogen van De Bruin beginnen te twinkelen: ‘Als ik thuiskom van het lesgeven, heb ik soms meer energie dan waarmee ik de deur uitging.’ Waar ligt dat dan aan? ‘Door alle mensen die je ontmoet op zo’n dag. Als je de hele dag achter een computer gaat zitten, ben je misschien bekaf, maar op een school...’
Hij maakt een ‘zijsprongetje’ naar toen hij trainde voor een marathon, waarvan hij er inmiddels al tweehonderd heeft gelopen: ‘Het lukte voor geen meter, maar toen ik een oude vriend tegenkwam en even met hem had gepraat, barstte ik van de energie. Ik krijg dus energie van de mensen om mij heen, zeker ook van de leerlingen en de collega’s in het onderwijs.’ Voorlopig denkt hij dus niet aan afremmen. ‘Ik heb het nu drukker dan ooit!’
