Studentencampus Kronenburg in Amstelveen is weer een stap dichterbij
Na jaren van onduidelijkheid lijkt de Amstelveense studentencampus Kronenburg er dan toch te gaan komen. Eerder gooide de vliegtuigherrie van het nabijgelegen Schiphol roet in het eten, maar door maatregelen te nemen hoopt minister Uitermark van BZK nu snel goedkeuring voor het project te krijgen.
Zou het tekort aan studentenwoningen in Amsterdam dan eindelijk wat worden teruggedrongen? De oplossing van het probleem lijkt zowaar weer wat dichterbij, nu de studentencampus Kronenburg er dankzij een juridische slimmigheid eerder zou kunnen komen dan gedacht. Nog niets is zeker, maar de vernieuwde plannen van de gemeente Amstelveen lijken een stap in de goede richting.
1. Hoe zat het ook al weer met campus Kronenburg?
De kwestie Kronenburg is al jaren een hoofdpijndossier voor zowel de gemeente Amstelveen als het Rijk. Amstelveen loopt al tijden rond met het ambitieuze plan om duizenden studenten in de voormalig kantorenwijk te huisvesten. Het gebied kampt momenteel met leegstand en braakliggende percelen, en de komst van studentenwoningen zou de verloedering tegen moeten gaan. De gemeente Amstelveen is al langere tijd op zoek naar manieren om de omgeving van de nabijgelegen campus Uilenstede wat leefbaarder te maken. Hierbij zou de extra huisvesting van studenten een rol moeten gaan spelen.
2. Waarom wordt er dan nog niet gebouwd?
De Raad van State en de Inspectie van Leefomgeving en Transport (ILT) – een orgaan dat namens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat toezicht houdt – staken in een eerder stadium een stokje voor de plannen van de gemeente, omdat de geluidsoverlast van overvliegende vliegtuigen te hevig zou zijn. In het gebied waar de beoogde campus gebouwd zou moeten worden gelden nogal wat beperkingen vanwege de herrie van Schiphol. Die regels zijn gebaseerd op het Luchthavenindelingsbesluit (LIB). Hierin is bepaald dat het gebied rond Schiphol is opgedeeld in verschillende zones, waarbinnen verschillende regels gelden wat woningbouw betreft. Zo mag er in zone LIB-1 en LIB-2, vlakbij de landingsbaan, helemaal niet gebouwd worden. In zone LIB-4 – De zone waarin Kronenburg ligt – gelden beperkingen voor woningbouw.
3. Hoe zit dat dan met Uilenstede, dat ligt toch ook naast Schiphol?
Studentencampus Uilenstede ligt in dezelfde zone als Kronenburg, LIB-4, maar werd gebouwd voordat het Luchthavenindelingsbesluit in 2003 werd ingevoerd. Deze campus kan dus blijven bestaan.
4. Maar nu kan er dus toch gebouwd gaan worden op Kronenburg?
Daar lijkt het wel op. Ondanks de bezwaren van de ILT bleek de Tweede Kamer al meteen een voorstander van het plan om de campus in Amstelveen te bouwen. De woningnood in Amsterdam zou te nijpend zijn, zo was het oordeel. Dus kondigde toenmalig minister van Wonen Huge de Jonge vorig jaar aan dat hij de regels rond geluidshinder van Schiphol zou versoepelen. Het LIB Schiphol moest voor dit specifieke geval dus worden gewijzigd, zodat de eerste 438 woningen gebouwd konden worden. Maar nu blijkt die complexe, tijdrovende wijziging van de geluidsregels misschien dus toch niet nodig. Om sneller aan de slag te kunnen, kiest minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Judith Uitermark voor de route van een verklaring van geen bezwaar van het ILT. Met zo’n verklaring kan worden afgeweken van beperkingen die door het LIB worden opgelegd.
5. Waarom kan die verklaring er nu dan wel komen?
Het oorspronkelijke plan, dat door de ILT en de Raad van State werd afgewezen, is nu zodanig aangepast dat de minister van Infrastructuur en Waterstaat, Barry Madlener, de benodigde verklaring van geen bezwaar naar verwachting toch kan afgeven. Om de negatieve gezondheidseffecten van de geluidsoverlast te minimaliseren worden de woningen namelijk ‘geluid-adaptief, geïsoleerd en goed gepositioneerd’ gebouwd, zo laat de gemeente weten in een persbericht. Ook zouden kortdurende campuscontracten ervoor moeten zorgen dat studenten niet te lang op Kronenburg blijven hangen, en dus niet onnodig lang aan de Schiphol-herrie worden blootgesteld. Zo zouden de 438 studentenwoningen er dus al sneller kunnen komen dan gedacht. Daarnaast worden er volgens de vernieuwde plannen 3500 shortstay-verblijven gebouwd, voor een verblijf van maximaal zes maanden. Deze huizen kunnen snel tot reguliere studentenwoningen worden omgebouwd wanneer uit de monitor die de gemeente gaat uitvoeren blijkt dat het wonen op de campus niet slecht is voor de gezondheid.
6. Ondervinden die 438 studenten dan geen geluidsoverlast?
Uit onderzoek uit 2017 van de Omgevingsraad Schiphol blijkt dat jongeren substantieel minder hinder ervaren van vliegtuiggeluid dan mensen in andere leeftijdscategorieën. Daarnaast toont onderzoek van de GGD aan dat het langdurig ondervinden van geluidshinder van Schiphol slecht kan zijn voor de gezondheid, maar dat die nadelige effecten in mindere mate gelden voor tijdelijke bewoners. Dit zou de locatie uiterst geschikt maken voor studentenhuisvesting, zo beredeneert de gemeente Amstelveen. Ook blijkt uit cijfers van het meetstation van de gemeente Amstelveen dat de geluidsoverlast in grote delen van Kronenburg in de praktijk lager ligt dan de indeling in zone LIB-4 doet vermoeden, en volgens berekeningen van ditzelfde station lijkt die overlast nog verder af te nemen. Amstelveen haalt ook de voornemens van het kabinet aan om de geluidshinder van Schiphol verder te minimaliseren.
7. Bouwen dan maar?
Dat zou kunnen, maar studentenvakbond Asva is niet tevreden met de nieuwe plannen. ‘We zijn enorm teleurgesteld,’ aldus voorzitter Teun Otte. ‘Er hadden duizenden woningen gebouwd kunnen worden, maar uiteindelijk komen er vooral shortstay-verblijven. Dat is dus niets meer dan een verbloemd studentenhotel. Dat zouden permanenten woningen moeten zijn.’ Asva gaat in gesprek met Duwo om te kijken of de plannen kunnen worden aangepast. ‘Dit is was ons betreft niet acceptabel,’ vervolgt Otte. ‘Die woningen komen er sowieso, maar met die shortstay-verblijven wordt er gewoon meer geld verdiend. Dit gaat ten koste van de positie van de huurders.’ Wat de nabijheid van Schiphol betreft: ‘Met die logica zou je heel Hoofddorp wel tot shortstay kunnen verklaren.’
Duwo laat in een reactie weten ook op meer permanenten studentenwoningen te hebben gehoopt, maar dat de huidige plannen op dit moment het beste resultaat zijn. Wel blijft de ambitie om op termijn meer woningen te realiseren. ‘Er zijn afspraken gemaakt om onderzoek te doen naar eventuele gezondheidsschade vanwege de geluidsoverlast van Schiphol. Als uit de onderzoeksresultaten blijkt dat er geen gezondheidsschade is, kan alsnog besloten worden om de shortstay-eenheden die al gebouwd zijn toch de functie van permanente woning te geven. We hebben altijd betoogd dat met Uilenstede het bewijs wordt geleverd dat succesvolle studentenhuisvesting mogelijk is. Wij zien de aangekondigde onderzoeken dan ook met groot vertrouwen tegemoet en blijven vol hoop dat we op langere termijn onze oorspronkelijke ambitie kunnen realiseren,’ aldus een woordvoerder.
