Het jaar 2024: een jaar vol onrust aan de UvA
Het jaar 2024 was een jaar vol onrust aan de UvA. Het was het jaar van de protesten en demonstraties rond de oorlog in Gaza, maar ook de aangekondigde onderwijsbezuinigingen en een nieuwe internationaliseringwet hadden zijn weerslag op de stemming aan de UvA. Hieronder een selectie van onze meest gelezen stukken van het afgelopen jaar.
Een woelig jaar voor de universiteiten, en dus ook de UvA. De universiteit was begin 2024 het strijdtoneel van protesten. Op verschillende campussen botsten pro-Palestina demonstranten enkele malen met het College van Bestuur omtrent samenwerkingen met Israëlische universiteiten en de hardhandige manier waarop er op de demonstraties werd gereageerd.
Ook de nieuwe internationaliseringswet, die het mogelijk moet maken om beter te kunnen sturen op de komst van internationale studenten, zorgde voor opschudding op zowel de UvA als de andere universiteiten. Wat betekent dit voor bepaalde vakgebieden en voor onze positie in de wetenschap?
Tot slot woedde er in het land na de verkiezingen een onrustige storm, toen het nieuwe kabinet bekendmaakte een miljard te willen bezuinigen op hoger onderwijs. Die werden nu aan het einde van het jaar deels teruggedraaid, maar de onvrede blijft.
1. Beëindiging demonstratie: 36 mensen aangehouden, 5 agenten gewond
In mei werd de UvA het toneel van meerdere protesten. De demonstranten eisten dat de UvA de banden met Israel zou verbreken en dat het bestuur zich zou uitspreken over de situatie in Gaza. Tenten werden opgezet en de demonstranten maakten zich op voor een langdurig protest. De UvA op haar beurt vroeg de aanwezigen meerdere keren te vertrekken. Toen daar geen gehoor aan werd gegeven, werd om drie uur ‘s nachts het protestkamp ontruimd door de ME na overleg tussen de politie, het OM en de gemeente.
2. UvA-bestuurders kraken internationaliseringswet van Dijkgraaf
Het jaar 2024 was ook het jaar van de Wet Internationalisering in Balans, waarmee de overheid meer wil sturen op de komst van internationals naar Nederland. Het voorstel van minister Robbert Dijkgraaf kon op een hoop weerstand rekenen. Ook aan de UvA, waar eerder juist de noodklok werd geluid over de flinke groei van het aantal internationale studenten. Collegevoorzitter Geert ten Dam en rector magnificus Peter-Paul Verbeek konden zich hoe dan ook niet vinden in het voorstel van Dijkgraaf. Inmiddels heeft minister Eppo Bruins, de opvolger van Dijkgraaf, de wet nog verder aangescherpt.
3. Centrale Studentenraad zegt vertrouwen op in UvA-bestuur
De nasleep van de demonstraties in mei dreunde nog geruime tijd door. Zo besloot de Centrale Studentenraad het vertrouwen in het College van Bestuur op te zeggen en eisten ze het aftreden ‘in de meest krachtige bewoordingen’. De CSR zei ‘diep geschokt’ te zijn door de gebeurtenissen op de REC en bij het Binnengasthuisterrein sinds afgelopen maandag 6 mei. ‘Wij veroordelen ten zeerste het politiegeweld dat is ingezet om protesten te onderdrukken en wij steunen de eisen van de demonstranten,’ aldus de raad.
4. Afdelingsmanager UvA deed mee aan de Bachelor
Het televisieprogramma De Bachelor, waar singles strijden om een of meerdere felbegeerde vrijgezel(len), had dit jaar een bijzondere kandidaat: afdelingsmanager Maud Sellis van de UvA. Ze werkte bij de afdeling geografie, planologie en internationale ontwikkelingsstudies (GPO) en interdisciplinaire sociale wetenschap (ISW), waar ze onder meer de financiën van de afdelingen in de gaten hield en ging over het aannemen van ondersteunend personeel.
Het verhaal van Maud eindigt met een zwarte rand. In het interview met Folia vertelde ze al hoe ze genas van borstkanker en dit haar juist over de streep trok om mee te doen met een televisieprogramma als De Bachelor. Verdrietig genoeg bleek de kanker dit jaar weer terug te zijn, ditmaal zonder kans op genezing. Maud koos op 33-jarige leeftijd voor euthanasie.
.jpg)
5. UvA-begroting 2025: overal rode cijfers
In oktober kwam de conceptbegroting voor 2025 van de UvA naar buiten. Dat was behoorlijk schrikken: vrijwel alle faculteiten en diensten belandden in de rode cijfers. In 2028 zal alleen al de vermindering van het aantal internationals de UvA 20,5 miljoen euro kosten. Grosso modo zullen de meeste Rijksbezuinigingen pas effect hebben vanaf 2026, maar de starters- en stimuleringsbeurzen – UvA-breed 36,2 miljoen euro – zullen komend begrotingsjaar al vervallen. Van alle faculteiten en diensten zal de komende tijd worden gevraagd nieuwe meerjarenplannen te maken. ‘We gaan aan een moeilijke tijd beginnen,’ zei Erik Boels, directeur Financiën van de UvA.
6. Verdwijnen startersbeurzen: universitair docenten terug bij af
Een van de bezuinigingen die het nieuwe kabinet wilde doorvoeren ging over het schrappen van de startersbeurzen. Die waren nog niet zo lang geleden ingevoerd om de werkdruk te verlagen voor jonge wetenschappers op de uiterst competitieve universiteit. Dankzij de startersbeurzen konden onderzoeksgroepen dus weer aangevuld worden met promovendi en kregen universitair docenten een opstapje om hun eigen onderzoeksgroep op te zetten. Voorheen was dat alleen mogelijk met een beurs van wetenschapsfinancier NWO of de EU-gelden, maar daar is de aanvraagdruk hoog en zijn de slagingspercentages laag. Maar voor de startersbeurzen goed en wel van start konden gaan, zijn ze alweer van de baan.
7. Demonstratie in Utrecht tegen bezuinigingen gaat niet door
Lang werd gewerkt aan de demonstratie die de grootste ooit had moeten worden: het protest tegen de onderwijsbezuinigingen op 14 november in Utrecht. Maar op het nippertje besloot burgemeester Dijksma op advies van de Utrechtse driehoek de demonstratie af te gelasten. Er werd gevreesd voor de veiligheid van demonstranten, nadat een pro-Palestijnse organisatie had aangekondigd de demonstratie ‘te kapen’. WOinActie vindt ‘de afgelasting onbegrijpelijk’.
8. UvA voert zwalkend posterbeleid ten aanzien van demonstraties
In eigen huis kreeg de UvA het afgelopen jaar kritiek te hard op te treden tijdens de demonstraties. Enigszins ironisch vindt universitair hoofddocent Candida Leone dat er ook posters werden verwijderd op de UvA met de oproep om te demonstreren tegen de bezuinigingen in het hoger onderwijs. ‘Het bestuur ziet nu zijn eigen regels in de weg staan om reclame te maken voor een protest dat zij steunt.’
9. ‘Discriminatie van Aziatische Nederlanders wordt nog steeds gezien als grap’
Uit een onderzoek in 2024 bleek dat ruim een op de drie Nederlanders met een Aziatische achtergrond regelmatig discriminatie ervaart, door woorden als ‘loempia’, ‘sambal’, of ‘corona’ die ze naar hun hoofd geslingerd krijgen. Hoe zit dat aan de UvA? Ervaren Nederlandse studenten met Aziatische wortels soortgelijke vormen van discriminatie? Folia ging de campus op om het ze te vragen.
10. UvA-student Solin Wanders leeft soms dagenlang in de natuur: ‘Er ligt te veel om op te eten’
Folia sluit het jaar graag af met een kleine, positieve noot. Onze natuur-serie werd lovend ontvangen en graag gelezen. Het eerste deel volgt biologiestudent Solin Wanders, die wildplukt in de natuur. Soms spendeert hij weken achtereen in de bossen en minstens een keer per week plukt hij zijn eten in het wild. Al op zijn veertiende trok de jonge survival-expert met zijn vrienden wekenlang het woud in, zonder enige hulpmiddelen (zoals een telefoon of kompas), met uitzondering van een pannetje en een enkel bakje pinda’s.
