Politie schakelt externe hulp in bij onderzoek naar politiegeweld bij Palestinaprotesten
De politie Amsterdam schakelt externe onderzoekers in bij de evaluatie van het politieoptreden tijdens de Palestinademonstraties op de UvA afgelopen mei. De onderzoekers zullen de door de politie opgestelde evaluatie van het geweld beoordelen.
Burgemeester Femke Halsema liet woensdag in een brief aan de gemeenteraad weten dat politiechef Peter Holla een uitgebreider en extern onderzoek wil laten uitvoeren naar het politieoptreden tijdens de Palestinademonstraties in mei 2024.
Eerder stelde de vorige politiebaas Frank Paauw al een interne evaluatie in naar aanleiding van het politieoptreden tijdens de protesten op 6, 8 en 9 mei. Dat breidt de nieuwe Amsterdamse politiechef nu uit met de bezetting op 13 mei. Bovendien voegt hij er twee externe onderzoekers aan toe: VU-socioloog Jaap Timmer en criminoloog Henk Ferwerda. Halsema laat weten dat de resultaten van het onderzoek naar het geweld door de uitbreiding langer op zich laten wachten.
Bij de ontruimingen op Roeterseiland (6 en 13 mei) en de Oudemanhuispoort (8 mei) maakten politieagenten gebruik van wapenstokken om demonstranten te slaan en gebruikten zij shovels om barricades te vernietigen. Een externe toetsing van de voorgedragen onderzoekers Timmer en Ferwerda zal dit optreden mede gaan beoordelen.
Timmer is verbonden aan de afdeling Bestuurswetenschap van de VU, Ferwerda is politieonderzoeker en gepromoveerd aan de Rijksuniversiteit Groningen. Beide hebben ervaring met onderzoek naar politieoptredens, schrijft Halsema. Zij zullen de door de politie intern opgestelde evaluatie beoordelen. Onderzoeker Ferwerda wilde zich telefonisch nog niet uitlaten over welke aspecten van het politieoptreden precies bekeken zullen worden.
Excessief geweld
In de gemeenteraad spraken studenten vorige maand over excessief politiegeweld tijdens de protesten, waarop de raad aandrong op grondig onderzoek. Op sociale media verschenen beelden van agenten die onder andere insloegen op liggende studenten of op andere manieren harde klappen uitdeelden. Verschillende studenten gaven aan letsel op te hebben gelopen door het politiegeweld. Zo vertelde een student in een raadsvergadering dat ze door een klap van een politieknuppel een schedelbreuk had opgelopen, maar dat aangifte bij de politie werd ontmoedigd.
Ook veroordeelden raadsleden de inzet van politiehonden en het inslaan op tenten. Mensenrechtenorganisatie Amnesty International, met waarnemers aanwezig bij de protesten, had de kritiek dat de politie tijdens de Palestinademonstraties meermaals ‘kansen op de-escalatie niet benutte’.
Ontruiming zonder grond
Afgelopen september liet het Openbaar Ministerie bovendien al weten de op 6 mei aangehouden studenten op Roeterseiland niet te kunnen vervolgen. De zaken werden geseponeerd omdat de grond van de arrestaties, erfvredebreuk, volgens het OM geen rechtmatige aanhoudingsgrond was. Het Roeterseiland is namelijk ook publiek terrein, waardoor van een erf van de UvA geen sprake kon zijn.
De partij Denk en de bij de protesten aanwezige Jazie Veldhuyzen van lijst Ahmadi-Veldhuyzen wezen erop dat voor deze onrechtmatige grond door de advocaat van de demonstranten Willem Jebbink die nacht al was gewaarschuwd. Desondanks zette de burgemeester op de grond van erfvredebreuk in de nacht van 6 mei de ontruiming door. Een meerderheid van de gemeenteraad stelde vragen bij de snelheid waarmee de driehoek tot de ontruiming overging, maar vond het optreden van de driehoek niet disproportioneel.
