Afgelopen vrijdag vond er weer een Palestina-demonstratie plaats op de Roeterseilandcampus. Zo’n duizend demonstranten waren hierbij aanwezig. Hoe ontwikkelde de dag zich?
Dat de Palestina-demonstratie van afgelopen vrijdag al weken geleden was aangekondigd op het Instagram-account van Amsterdam Student Encampment - een van de organiserende actiegroepen - was wel te merken op de UvA. De politie en de universiteit waren voorbereid. Rond half twee – een half uur voor aanvang – zoefde er een drone boven de Roeterseilandcampus; van het politiekorps, zo bleek bij navraag. Daarnaast waren de in- en uitgangen van REC-ABC en -DE aan de grachtkant afgesloten. Een voorzorgsmaatregel van de universiteit, om te voorkomen dat studenten en medewerkers plotsklaps in een demonstratie terecht zouden komen.
Want dat het er hard aan toe kan gaan bij deze demonstraties, bleek vorig jaar al. Acties op het Binnengasthuisterrein, Science Park en de Roeterseilandcampus mondden meermaals uit in vernielingen en huisvredebreuk, waarna de politie tientallen arrestaties moest verrichten. Ook dat ging er overigens niet altijd zachtzinnig aan toe. Ondanks die precedenten, was de UvA niet van plan om deze demonstratie bij voorbaat te verbieden. ‘Demonstreren mag natuurlijk op de UvA, maar we trekken een grens bij escalatie,’ aldus een woordvoerder.
Deze boodschap werd bij aanvang van het protest nog eens dunnetjes herhaald door de nieuwe collegevoorzitter van de UvA, Edith Hooge, die aanwezig was op het terrein. Bekend werd toen ook dat er dit jaar weer gedemonstreerd mocht worden op het Roetersweiland, het grasveldje op de campus dat vorig studiejaar nog een tijd hermetisch afgesloten was, na een uit de hand gelopen Palestina-protest.
Mars naar Maagdenhuis
Veel zou het deze vrijdag echter niet uitmaken, want al snel werd duidelijk dat de demonstranten niet van plan waren om lang op de campus te blijven. De demonstranten, van enkele tientallen in omvang uitgebreid tot een paar honderd en later zelfs duizend, waren voornemens om in een mars naar het Maagdenhuis te lopen, waar het College van Bestuur jarenlang gezeteld had en dat nog altijd een belangrijke, symbolische waarde vertegenwoordigt.
Een mars dus met duizend actievoerders, dwars door de stad, begeleid door de vredeseenheid van de politie. Maar voor het zover was, werd diezelfde politie nog even gemaand om van het UvA-terrein te vertrekken. Het inmiddels bekende ‘Cops off campus’ en ‘Tout le monde, je deteste la police’ klonk weer veelvuldig over de campus, evenals bij voorgaande edities.
Tot echt gevaarlijke situaties leidde dat weliswaar niet; de politie besloot niet in te grijpen. Wel werden journalisten van de Nederlandse omroep Powned het werken onmogelijk gemaakt: hun camera’s werden geblokkeerd en de verslaggever werd op afstand gehouden door de demonstranten. Niet de bedoeling, reageerde bestuursvoorzitter Hooge desgevraagd voor de camera van Powned.
Rond de klok van vier begonnen de demonstranten aan de mars naar het Maagdenhuis. Met trommels, spandoeken en een megafoon. Medewerkers van Amnesty waren hier ook bij aanwezig, zij controleerden of de politie en gemeente zich wel aan de regels hielden, die verbonden zijn aan demonstraties. Toen helder was dat het protest op de Roeterseilandcampus definitief afgelopen was, zag de UvA kans om de balans op te maken op X. Geconcludeerd werd dat de demonstratie ‘dankzij de organisatoren, de beveiligers van de UvA en alle andere betrokken goed verlopen’ was. Er zat waarschijnlijk enige opluchting in die tweet, gezien de gebeurtenissen van vorig studiejaar.
Verdeeldheid
Helemaal afgelopen was het toen echter nog niet. Intussen werd een tiental agenten op het Spui in staat van paraatheid gebracht, voor als de stoet demonstranten hun bestemming zou bereiken. Na ongeveer een uur leuzen scanderen door de binnenstad van Amsterdam gebeurde dat. Kort na aankomst sloeg echter de verdeeldheid toe onder de demonstranten. Hoewel de leuzen – soms duidelijk anti-Israëlisch – nog vol passie werden gescandeerd, was de groep inmiddels zichtbaar afgeslonken.
Sommigen wilden bij het Maagenhuis blijven en rustig luisteren naar toespraken op het Spui, anderen wilden vertrekken en op een later moment hergroeperen. Dat laatste sentiment bleek langzaamaan de overhand te krijgen. Rond half zes liep de demonstratie op zijn einde. Grote onrust bleef vrijdag dus, vooralsnog, uit.