De oorlog in het Midden-Oosten lijkt ook dit jaar weer zijn weerslag te gaan hebben op de UvA. Een nieuwe Palestina-demonstratie door activisten, met als doel de banden met Israëlische onderzoeks- en onderwijsinstellingen te verbreken, is al aangekondigd. Welke maatregelen treft de UvA? ‘QR-code nodig voor opening academisch jaar, aanstaande maandag.’
Het studiejaar is pas net begonnen, maar de eerste Palestina-demonstratie op de UvA staat alweer voor de deur. Via Instagram laten activisten weten dat ze vrijdag 6 september op de Roeterseilandcampus zullen gaan demonstreren. Met de uit hand gelopen demonstraties van vorig studiejaar in het achterhoofd, doemt de vraag op: hoe bereidt de UvA zich voor op mogelijk weer een hectisch jaar?
‘We willen dat de campus een veilige plek is voor iedereen,’ zegt een woordvoerder van de UvA. Daarom zullen er bij sommige evenementen, die ‘risicovol zouden kunnen zijn’, toegangscontroles worden ingesteld. Dat geldt bijvoorbeeld voor de opening van het academische jaar, aanstaande maandag. Mensen krijgen dan een vooraf verkregen, persoonlijke QR-code, die ze bij de ingang moeten tonen. Daarnaast zal aan hen worden gevraagd om jassen en tassen niet mee naar binnen te nemen. ‘Dat betekent dat aanwezigen langer in de rij moeten staan, wat natuurlijk vervelend is, maar we willen ieders veiligheid garanderen.’
Voor demonstraties, zoals die van vrijdag 6 september, blijven dezelfde regels van kracht als voorheen. Géén overnachtingen dus, géén barricades opwerpen en géén vernielingen of bezettingen. ‘Demonstreren mag natuurlijk,’ begint de woordvoerder. ‘Ook op de UvA, dat is op zich geen probleem. Maar we trekken een grens bij escalatie. Dan gaan we actie ondernemen.’
Schade
De Palestina-demonstaties van vorig studiejaar leidden meermaals tot ongeregeldheden. Zowel bij het Binnengasthuisterrein als Science Park en de Roeterseilandcampus moest de politie eraan te pas komen, nadat er vernielingen optraden. Bekend is dat de UvA minstens 1,5 miljoen euro aan schade heeft geconstateerd. Het totale kostenplaatje is echter nog onscherp, laat de woordvoerder weten, omdat facturen voor bijvoorbeeld nieuwe koffieautomaten, waarvan een aantal werden gesloopt, en schoonmaakkosten voor het verwijderen van graffiti vaak lang op zich laten wachten.
Zeker is wel dat de UvA alle schade op de daders wil verhalen. Er wordt inmiddels een civielrechtelijke procedure voorbereid. ‘We vinden het belangrijk om die stap te zetten,’ aldus de woordvoerder.
Joodse studenten en docenten
Naar aanleiding van deze demonstraties zijn vele Joodse docenten en studenten zich in toenemende mate onveilig gaan voelen, volgens de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding, Eddo Verdoner. ‘Wij zien dat het oplaaiende Israëlische-Palestijnse conflict helaas gepaard gaat met antisemitische uitingen op onze universiteiten. Dat is ontoelaatbaar.’ Ook de UvA heeft deze signalen ontvangen. ‘Joodse studenten en medewerkers hebben aangegeven dat zij zich niet veilig voelen op de campus,’ aldus de UvA-woordvoerder.
Binnen werkgroepen zou hier over gesproken zijn, maar dit heeft niet geleid tot extra maatregelen rondom bijvoorbeeld colleges. De UvA heeft diverse campussen met verschillende toegangsdeuren en collegezalen en in de praktijk is het dus onmogelijk om studenten en docenten overal te gaan controleren, zegt de woordvoerder. ‘Er zullen dan rijen ontstaan, waardoor men, bij wijze van spreken, te laat komt voor het college. En daarnaast, is dit ook niet wat je zou moeten willen voor een universiteit. Je wil de UvA open houden, laagdrempelig en publiek toegankelijk. Dat is een sfeer die je wil behouden. Je wil er geen hek omheen doen met een slot erop.’