Folia start nieuwe podcastserie over ‘illustere universiteit’
Na onze podcastseries ‘De tijd van je leven’, ‘Vraag 2’ en ‘Smoor’ staat vanaf komende week een nieuwe Folia-podcastserie op het programma. Dit keer over de illustere universiteit, een serie over de geschiedenis van de UvA. Vijf vragen aan Folia’s podcastmaker Jip Koene.
Jip, wat heb je nou gemaakt? Een podcastserie over de geschiedenis van de UvA?
‘Ja. In de nieuwe podcast, die we De Illustere Universiteit genoemd hebben, duiken we in de geschiedenis van de universiteit. Wie waren de grondleggers van de wetenschap en wat maakte hen tot de meest spraakmakende geleerden van hun tijd. En: waarom zijn ze in deze tijd nog steeds belangrijk. Maar let op, het wordt geen droog geschiedenislesje, maar een hoorspelachtige vertelling voor degene die een stukje universiteitsgeschiedenis interesseert!
Over welke geleerden hebben we het dan?
‘Uiteraard passeren de oprichters Vossius en Barlaeus de revue, duiken we met Gerardus Blasius, Frederik Ruysch, Petreus Camper en Aletta Jacobs in de ontwikkeling van de geneeskunde, en leren we hoe Jean Henri van Swinden een cruciale rol speelde in het voortbestaan van het Athenaeum tijdens de heerschappij van Lodewijk Napoleon.’
Pardon? Het Athenaeum?
‘Het Athenaeum ja, in 1632 gesticht, een plek waar men propedeutisch onderwijs kon volgen alvorens naar een universiteit elders te vertrekken, zoals in Leiden of Groningen. Je moet het Athenaeum Illustre zien als een middenweg tussen de Latijnse Scholen, een soort gymnasia, en de universiteit. De Universiteit Leiden vond het natuurlijk absoluut geen goed idee dat de Amsterdammers een school oprichtten die de allure zou krijgen van een kleine universiteit. De Leidenaren probeerden nog tot op het laatste moment de stichting tegen te houden.’
Wat kunnen we verwachten?
‘Verwacht een verhalende podcast waarin de geschiedenis van de UvA tot leven wordt gebracht, leuk voor ’s avonds laat op de bank, onderweg in de trein of tussen de colleges door. Ik neem de luisteraar als het ware mee in de wereld van ambitieuze wetenschappers, ontdekkingen en rariteiten. Samen stappen we in een tijdscapsule die zich verplaatst door tweeënhalve eeuw Amsterdamse wetenschap. Aan de hand van primaire bronnen, bijvoorbeeld uit de Bibliotheek van Nederlandse Letteren, en onder meer de werken van Dirk van Miert en Peter Jan Knegtmans, is een tijdlijn gemaakt van de oprichting van het Athenaeum Illustre in 1632 tot en met 1877, het jaar waarin het verheven werd tot een echte universiteit mét promotierecht.’
Waar gaat de eerste aflevering over?
‘Die gaat natuurlijk over Casparus Barlaeus, een van oorsprong Leids geleerde, die naar Amsterdam werd gehaald als een van de oprichters van de UvA. Hij heette eigenlijk Kaspar van Baerle, die je misschien wel kent van de “Van Baerlestraat”. Zijn medeoprichter was Gerardus Vossius, een vooraanstaand theoloog. Hem ken je misschien van het Vossius Gymnasius en de Vossiusstraat.’
De Illustere Universiteit is vanaf 4 november tweewekelijks te beluisteren op Spotify.
