.jpg)
UvA-gebouwen | Bezetter Academische Club: ‘In een ideale wereld zou ik geen activist zijn’
Politicologiestudent Zep van de Visse (22) was op 16 januari een van de bezetters van de voormalige Academische Club. In deel twee van een tweeluik over het pand waar ooit de apotheek van het Binnengasthuis was gevestigd, een gesprek met een activist die geen activist wil zijn. ‘We wilden duidelijk maken dat het een vreedzaam protest was.’
.jpg)
‘Ik ben betrokken bij UvA Rebellion sinds begin 2022. Daarvoor bij het UvA Green Office, maar die organisatie, hoewel goed bedoeld, vond ik meer lijken op het Uva Greenwashing Office,’ vertelt Zep van de Visse met enige ironie. Daarom ging hij meedoen aan kleinere acties van UvA Rebellion. Hij begon al eerder met klimaatactivisme: in 2019 protesteerde hij mee met een scholierstaking voor het klimaat. Zijn studie politicologie koos hij ‘deels om te leren hoe de politiek in elkaar zit.’ ‘En ook om te leren hoe het systeem positief van binnen uit kan worden veranderd. Maar tijdens mijn studie kwam ik erachter dat dat niet altijd kan. Daarom probeer ik met activisme ook van buitenaf druk te leggen op het systeem.’ De mars tegen Shell op 16 januari en de bezetting van de voormalige Academische Club hielp hij mede organiseren. ‘Nergens stond dat het pand werd gebruikt. Daarom kozen we er voor.’
Zep, hoe verliep de bezetting?
‘Eerst liepen we een mars tegen Shell, een aantal mensen had het pand al bezet. Met de studenten vanuit de mars zijn we voor het pand gaan protesteren en probeerden we duidelijk te maken dat het een vreedzame demonstratie was. Rond drie uur ’s middags werd het duidelijk dat er nog geen politie was en begonmnen de onderhandelingen met het CvB . Toen maakten we het pand open. Studenten konden de ruimte binnenkomen en met elkaar praten over de klimaatcrisis en de rol van grote oliebedrijven. Rond een uur of vijf kregen we een tip dat de ME op weg was. Toen kreeg iedereen die niet in het pand wilde zijn tijdens de ontruiming, de tijd om weg te gaan. ’
Wat was jouw rol?
‘Om veiligheids- en privacy redenen van mijzelf en anderen laat ik in het midden wat mijn rol was. Toen de ME eraan kwam stond een aantal klimaatactivisten arm in arm. De politie riep dat ze weg moesten gaan, maar ze bleven doorzingen als uiting dat ze bezig waren met een vreedzaam protest. Ze werden vervolgens weggeslagen met knuppels en een politiebus reed de menigte in. Ik zag een agent met diens knie op iemands nek zitten. Ik keek niet gek op van de ontruiming. En ik had ook niet verwacht dat onze eisen zouden worden ingewilligd. Dat is ook niet gebeurd.’
Een van de eisen die jullie hadden met de bezetting was het creëren van een autonome discussieplek binnen de UvA. Waarom is dat nodig?
‘De interne democratie binnen de UvA is zwak, constateren wij. De studentenraad heeft te weinig macht. In 2015 hebben studenten een paar weken lang het Maagdenhuis bezet en pleitten toen voor meer democratie en transparantie binnen de UvA. De universiteit is de studenten toen wel tegemoet gekomen, maar in de praktijk zien we dat de studenten toch weinig macht hebben. De hele centrale studentenraad is bijvoorbeeld tegen samenwerking van de UvA met Shell, maar het College van Bestuur (CvB) zet het toch door. Dan zie je dat het CvB vetorecht heeft. Daarom was een van onze eisen bij de bezetting om een autonome plek te creëren waar die discussie wel mogelijk is.’
Waarom kozen jullie voor de voormalige Academische Club om dit soort discussies te voeren?
‘Omdat het pand bij ons weten leeg stond én het is een UvA-gebouw in het Universiteitskwartier. Aangezien onze coalitie bestaat uit studentenbewegingen, grotendeels bestaande uit UvA-studenten, was de keuze voor deze locatie ook praktisch.’
Wat bedoelen jullie met autonoom?
‘Wij willen dat er een plek is waar studenten in vrijheid kunnen praten over dekolonisatie, democratie en het stoppen van gebruik van fossiele grondstoffen door de UvA. Als je op een van de UvA-campussen bijvoorbeeld flyers staat uit te delen, dan komen er binnen twee minuten beveiligers op je af die je vertellen dat dit niet mag, ook als het om een belangrijk onderwerp gaat. We vinden bovendien dat er niet genoeg colleges worden gegeven over zaken zoals klimaatverandering en dat er niet genoeg vrijheid is daar discussie over te voeren.’
Merk je dat andere studenten ook behoefte hebben aan zo’n plek voor discussie?
‘Als we ergens staan met een spandoek van UvA Rebellion bijvoorbeeld, reageren studenten daar vaak positief op. Zeker studenten van sociale wetenschappen en klimaatwetenschappen begrijpen heel goed waar wij voor staan. Maar ik denk dat voor veel studenten de drempel heel hoog is om zich bij ons aan te sluiten.’
Aan wat voor soort discussies moeten we dan denken?
‘Om een voorbeeld te noemen: ik studeer politicologie. Daar leren we hoe de academische wereld werkt. Dat is heel goed, maar alles blijft wel binnen een bepaald rigide wetenschappelijk paradigma.’
Wat bedoel je met het ‘rigide wetenschappelijke paradigma’?
‘We moeten naar een ander systeem, want de klimaatcrisis kan alleen worden opgelost als we handelen naar de wetenschappelijke feiten. Je moet ook de ethiek begrijpen. Zo weten we uit de feiten dat het problematisch is als de aarde anderhalve graad of meer opwarmt. De opwarming van de aarde heeft nu al gevolgen voor mensen die bijvoorbeeld in gebieden wonen die snel overstromen. Om dat te begrijpen moet je ook praten met de slachtoffers van de klimaatcrisis.’
Zie jij jezelf als klimaatactivist?
‘Als er nu niet iets wordt gedaan tegen de opwarming van de aarde, zullen heel veel mensen daaronder gaan lijden. In een ideale wereld zou ik geen activist zijn, maar dat ben ik nu wel. In deze wereld worden de levens van toekomstige generaties bedreigd.’
