UvA en andere universiteiten bevriezen samenwerking met Russische kennisinstellingen
Per direct bevriezen universiteiten en hogescholen de samenwerking met onderwijs- en kennisinstellingen uit Rusland en Belarus. Voor de UvA betekent dit dat de nauwe samenwerking met het Nederlands Instituut in Sint-Petersburg, een onderzoeksinstituut dat gespecialiseerd is in Ruslandkunde, voorlopig wordt opgeschort.
De universiteiten, hogescholen en andere kennisinstellingen zeggen bij monde van koepelorganisatie Universiteiten van Nederland (UNL) ‘geschokt’ te zijn door de Russische aanval op Oekraïne. ‘Dit is een rechtstreekse aanval op vrijheid en democratie, de fundamentele waarden waarop academische vrijheid en samenwerking zijn gebaseerd’, schrijft de UNL in een persbericht.
Robbert Dijkgraaf, de minister van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur, deed eerder vandaag een oproep om samenwerking met Russische en Belarussische onderwijs- en kennisinstellingen te bevriezen. Hij zegde ook toe 1 miljoen euro bij te dragen aan de opvang van en hulp aan Russische en Oekraïense onderzoekers en studenten in Nederland. ‘Zij mogen immers niet het slachtoffer worden van deze situatie’, stelt Dijkgraaf.
Pijn in het hart
Universiteiten en hogescholen geven nu in een gezamenlijke verklaring met de umc’s, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en onderzoeksfinancier NWO gehoor aan die oproep. Met pijn in het hart, want internationale samenwerking en uitwisseling van kennis en ideeën zijn de basis van wetenschap en onderzoek, schrijven de kennisinstellingen in het persbericht. Met het besluit worden Russische en Belarussische onderzoekers uitgesloten van deelname aan wetenschappelijke evenementen. Ook vervallen ‘financiële transacties’ en wordt er geen kennis meer uitgewisseld.
Voor de UvA betekent dit dat in elk geval de activiteiten van het Nederlands Instituut in Sint-Petersburg voorlopig worden opgeschort. Dat betekent dat dat de geplande lezingen en cursussen niet doorgaan. Naar andere samenwerking van bijvoorbeeld faculteiten met Rusland wordt nu gekeken. Uitwisselingen tussen Nederland en Oekraïne en Rusland waren door de coronacrisis al beperkt, zei een woordvoerder eerder.
Momenteel studeren aan de hogescholen en universiteiten zo’n 917 Oekraïense en 1.653 Russische studenten, met daarnaast nog enkele Belarussische studenten. De universiteiten, hogescholen, umc’s en kennisinstituten als KNAW en NWO tellen tientallen samenwerkingsverbanden met Rusland en Belarus. Bovendien werken honderden Oekraïense, Russische en Belarussische medewerkers bij de kennisinstellingen.
Studenten uit Rusland en Belarus die momenteel in Nederland zijn, kunnen hier blijven en worden zo goed mogelijk geholpen door hun universiteit, hogeschool of werkgever. Ook wie financiële problemen heeft, kan aankloppen bij de universiteit of hogeschool. De UvA maakte eerder al bekend een noodfonds op te richten en een crowdfunding te starten. Gevluchte studenten en onderzoekers uit Oekraïne wordt een veilige plek aangeboden op de kennisinstellingen. Daarvoor wordt binnenkort een coördinatiepunt opgericht.
Individuele connecties
Het onderhouden van persoonlijke banden met Russische en Belarussische onderzoekers wordt aangemoedigd. ‘Velen van hen hebben met gevaar voor eigen leven de invasie publiekelijk bekritiseerd’, schrijven de kennisinstellingen. ‘Zeker in tijden van oorlog en conflict is het belangrijk dat we met deze onderzoekers in gesprek blijven.’ Bovendien zullen Russische en Belarussische onderzoekers, docenten, studenten en organisaties die zich uitspreken tegen de invasie worden ondersteund.
Daarnaast stellen de kennisinstellingen dat Oekraïne, indien gewenst, gebruik kan maken van kennis of contacten van Nederlanders onderzoekers, zoals bijvoorbeeld kennis over cybersecurity of acute en traumazorg.
