Hartjes, maar ook kritiek op #blackouttuesday-post: ‘De UvA moet beleid veranderen’
De UvA gaf, met een zwarteblokjespost op Instagram en Facebook, blijk van solidariteit met de Black Lives Matter-beweging. In de comments verschenen hartjesemoji, maar ook veel kritische reacties. ‘Het aangaan van gesprekken over racisme is voor de UvA een gepasseerd station.’
We stand in solidarity with #blackouttuesday, zo schreef het socialmediateam van de UvA dinsdag op Facebook en Instagram. Het was een post naar aanleiding van de dood van de Amerikaanse George Floyd. ‘We want everybody to know that we do not tolerate acts of racism. Laten we samen leren, in gesprek gaan, anderen onderwijzen en ons uitspreken tegen racistische retoriek.’ Erbij stond, zoals bij velen, een zwart blokje: de alomtegenwoordige steunbetuiging aan de Black Lives Matter-beweging (BLM).
De post kreeg bovengemiddeld veel likes – 2.714 – maar ook negatieve reacties. De populairste, met 117 likes: ‘Geen racisme tolereren is niet genoeg, de UvA moet verandering in gang zetten. Je kunt beginnen bij het dekoloniseren van curricula.’ Een andere (61 likes): ‘When you“do not tolerate acts of racism” but have white teachers saying the n word in class...’ Op Facebook: ‘Dus wanneer gaan jullie het diversiteitsrapport van Gloria Wekker implementeren?’
De wisselende reacties waren geen verrassing voor het socialmediateam van de UvA, laat een woordvoerder weten. ‘Als een organisatie zich uitspreekt, bijvoorbeeld over racisme, discriminatie, of homoseksualiteit, roept dat vaak sterke emoties op.’ Dat zag het team ook bij Pride en bij de Orange the World-campagne tegen seksueel geweld. ‘Er is waardering en afkeuring. Dat is nu eenmaal zo. Wij hebben respect voor andere meningen.’ Daarnaast zijn veel UvA-studenten en -medewerkers ontdaan over de gewelddadige dood van Floyd, meldt de woordvoerder. ‘Aan ons werd via sociale media gevraagd om de BLM-beweging te steunen. We hebben ervoor gekozen om solidair te zijn.’
Politiegeweld
Uit offline hoeken klinkt ook kritiek, bijvoorbeeld van actiegroep University of Colour – een van de aanjagers van een inclusievere universiteit. ‘In het verleden schroomde de UvA niet om politie in te zetten tijdens demonstraties. Het is krom dat de universiteit nu meeloopt in een beweging die zich vooral tegen politiegeweld keert,’ zegt een actievoerder die niet met naam in Folia wil. ‘In de post spreekt de UvA verder over het aangaan van gesprekken over racisme, maar dat is een gepasseerd station. We weten dat de UvA niets heeft gedaan met het rapport van de diversiteitscommissie in 2016. De UvA beschikt al over de kennis en de instrumenten om verandering teweeg te brengen.’
Een woordvoerder van de UvA stelt daarentegen dat ‘continu gewerkt wordt’ aan een inclusieve universiteit. ‘Het is expliciet opgenomen in onze Onderwijsvisie en het Instellingsplan en we hebben diversiteitsbeleid vastgesteld. De Centrale Diversity Officer en de Facultaire Diversity Officers ondersteunen opleidingen in het verankeren van diversiteit en inclusiviteit in het programma.’ Diversiteit zou onderdeel zijn van leiderschapsprogramma’s en komt daarnaast aan bod in professionaliseringprogramma’s voor docenten, aldus de UvA.
In het kader van de BLM-beweging publiceerde de Centrale Studentenraad zelf een uitgebreide, activistische post op Facebook waarin studenten een lijst bronnen kregen voorgeschoteld en werden opgeroepen om druk uit te oefenen op de overheid en universiteit (‘demand change!’). PR-voorzitter Hahae Son noemde de UvA-post met het zwarte vierkantje ‘performative’ en ‘tone deaf’: ‘De UvA moet het beleid veranderen in plaats van slechts de boodschap van de communicatieafdeling.’ Chief Diversity Officer Anne de Graaf schreef ook een eigen blogpost met bronnen. ‘We are asking the UvA community not to stay silent,’ schrijft ze daarin. ‘Every member of our community is responsible for participating in the cultural change necessary to fight discrimination. We call on all leaders of the university to take responsibility for this change within their circle of influence.’
Een meerderheid van de Nederlandse universiteiten publiceerde geen publiekelijk bericht over de Black Lives Matter-beweging of de #blackouttuesday-campagne. De Erasmus Universiteit Rotterdam zette daarentegen een solidariteitsbericht op Instagram en Facebook. De Universiteit Utrecht plaatste een zwarte post op Instagram, die – net als bij de UvA – zowel positieve als kritische reacties opleverde. De Vrije Universiteit van Amsterdam publiceerde een Engelstalige post op Twitter: ‘We are committed to an inclusive university community, to a just society, to equal rights an equal opportunities’. Het College van Bestuur van de Universiteit Leiden zette een statement op de website.
Geen signalen
Rogier Simons, voorzitter van studentenpartij De Vrije Student, vond het juist een goede actie. ‘Het is goed dat de UvA zich tegen discriminatie en racisme uitspreekt,’ zegt hij in een toelichting. ‘Het statement van de zwarte blokjes op socialmedia was een symbool van saamhorigheid. Wij vinden dat een mooi statement.’ Wat betreft de kritiek over ‘white teachers saying the n word’ zegt hij: ‘Ons zijn geen signalen bekend van docenten die dergelijke termen gebruiken. Mocht dit wel het geval zijn, dan gaan wij ervan uit dat de UvA passende sancties treft.’
Online verschijnen, naast kritische geluiden, ook zwarte hartjes onder het UvA-bericht. Onder een bups aan boze posts schreef het socialmediateam een reactie. ‘We weten dat één post met een hashtag niet genoeg is. We werken op dit moment hard om een goede manier te vinden om de BLM-beweging te supporten en tegelijkertijd onze volgers te informeren over dit onderwerp’, zo valt te lezen. ‘Voel je alsjeblieft vrij om mee te doen aan deze dialoog, want dat is het: een gesprek tussen ons allemaal. ‘We are trying, we are here to learn, we are here to listen!’
De UvA verwijst bij klachten over racistische uitingen naar vertrouwenspersonen, de ombudspersoon of de politie. ‘Alleen door het blootleggen van een probleem en mensen aan te spreken op hun gedrag kunnen we dit aanpakken,’ zegt een woordvoerder. ‘Tot slot draagt studeren aan de UvA bij aan kritisch nadenken en niet zomaar genoegen nemen met de status quo. Dat past bij de UvA en bij onze studenten.’
