UvA-econoom Sweder van Wijnbergen: ‘Nederland misdraagt zich in Europa’
Een zestigtal economen – onder wie een aantal UvA-economen – bracht gisteren een manifest naar buiten waarin zij de regering tot de orde roept wegens haar opstelling jegens Zuid-Europa in de coronacrisis. UvA-econoom Sweder van Wijnbergen steunt het manifest. ‘Binnenslands neemt Nederland de juiste maatregelen, maar in Europa slaan we een modderfiguur.’
Dit is vast de ergste economische crisis die u ooit heeft meegemaakt.
‘Op mondiaal niveau wel, op landen-niveau niet. Het einde van het communisme in Oost-Europa zorgde eind jaren tachtig van de vorige eeuw voor ongekende crises in die landen, die hun hele economie ten onder zagen gaan en een nieuwe economische ordening op moesten zetten. Maar nu hebben we te maken met een crisis op wereldschaal die ik niet eerder heb meegemaakt.’
Uw collega Arnoud Boot zei twee weken geleden nog dat de crisis afzienbaar is omdat het virus over een paar maanden weer overwaait.
‘Ik denk dat Arnoud dat nu niet meer zal zeggen. Dat was echt te optimistisch. De situatie in twee weken tijd radicaal veranderd. Kijk naar de Verenigde Staten. Die hebben nu ook te maken gekregen met het virus, maar er wordt een chaotisch beleid gevoerd door de federale overheid, die loopt te ruziën en de aanpak van de problemen overlaat aan de gouverneurs. Zolang er geen vaccin is of groepsimmuniteit is bereikt, verwacht ik dat de problemen blijven voortduren.’
U hebt uw steun betuigt aan het economenmanifest dat het Europese beleid van de regering aan de kaak stelt. Dat gaat niet goed?
‘Rutte had een paar weken geleden overduidelijk niet in de gaten wat er gaande was toen hij in Brussel de biografie van Chopin ging lezen. Hij heeft in Europa tot nu toe alles fout gedaan in deze crisis. Hetzelfde geldt voor Hoekstra. Nederland misdraagt zich in Europa. Je vraagt je af wat die twee in Brussel hebben zitten snuiven dat ze zich nu zo opstellen. Je zou willen dat ze de Italianen steunen en solidair zijn. Maar we slaan als Nederland een modderfiguur. Dit kan de eurozone in een crisis brengen als de regering niet bijdraait.’
Nu wordt Europa op de proef gesteld.
‘Ja. De Europese solidariteit wordt nu getest en als die test niet goed uitpakt komt het Europese project in gevaar. Dit is niet het moment om rond te tetteren dat er een onderzoek moet komen naar de vraag waarom landen hun begroting niet op orde krijgen. En dat is wat Hoekstra wel heeft gedaan. Als we nu niet solidair zijn wordt het probleem alleen maar groter en komt ook Nederland in nog grotere problemen. Wij zijn een open economie en heel erg afhankelijk van internationale handelsstromen. Die staan al erg onder druk, die druk moet niet nog groter worden.’
Hoekstra trok gisteren het Europese boetekleed opeens aan. Hij heeft te weinig empathie getoond, zegt hij. Hoe moet hij die empathie omzetten in daden?
‘Hoekstra heeft zichzelf uitgeschakeld, niemand gaat hem meer serieus nemen. Hij is door de mand gevallen. Nederland zou in moeten stemmen met het inzetten van het Europese noodfonds (EMS), met voorwaarden gericht op effectiviteit van de coronacrisis-opvang. Verder niet. Niemand zit te wachten op een opgeheven vingertje van een minister van Financiën die alleen maar meelift op de successen van zijn voorgangers De Jager en Dijsselbloem, maar zelf vooral bekend staat om zijn plan vijftig miljard over de balk te gooien aan vage investeringsplannen.’
Binnenslands maakt de regering ook fouten?
‘Binnenslands doet de regering het juist goed, zeker in relatie tot Amerika, waar mensen op straat komen te staan en niet worden doorbetaald. De uitkeringen die wij hier hebben en de compensatiemaatregelen die de regering neemt om de loonkosten te compenseren zijn heel goed. Het land moet overleven, maar ik zou willen dat de regering er in Europees verband net zo over denkt.’
