Update: UvA moet Krimgoud teruggeven aan Oekraïne
Het Allard Pierson Museum moet het Krimgoud teruggeven aan Oekraïne. Dat heeft de rechtbank Amsterdam vanochtend geoordeeld. Die kunstschatten heeft de UvA sinds een tentoonstelling in 2014 in bewaring, omdat onduidelijk was aan wie ze moesten worden teruggegeven.
Daarmee wint de Oekraïense regering in Kiev de zaak die vier musea op de Krim hadden aangespannen tegen het Allard Pierson Museum van de UvA over het Krimgoud. De UvA ontving de objecten in bruikleen van musea op de Krim. Voordat de expositie begon was de Krim nog Oekraïens, maar tijdens de expositie werd het schiereiland geannexeerd door Rusland. Zowel de musea op de Krim als de Oekraïense staat eisten na afloop van de expositie het goud op bij de UvA.
De rechtbank oordeelde vandaag dat de schatten onderdeel uit maken van Oekraïens cultureel erfgoed en op basis van een Unescoverdrag over cultureel erfgoed naar Kiev moeten worden teruggestuurd. Een beroep van de musea en de Autonome Republiek de Krim op dat verdrag slaagde niet, omdat zij geen onafhankelijke staat zijn.
Eigenaar
De rechter zei niets te willen zeggen over de vraag wie eigenaar van de kunstschatten is. Het Krimgoud moet eerst terug naar Oekraïne, waar het zal worden beheerd door het Nationaal Historisch Museum in Kiev. Een Oekraïense rechter zal zich vervolgens over die vraag moeten buigen. Eerder deze maand besloot de rechtbank in Kiev al dat de Krimschatten terug moesten worden gegeven aan de Oekraïense staat.
De universiteit liet steeds weten dat het de schatten pas zou teruggeven aan één van de partijen wanneer er een onherroepelijke rechterlijke uitspraak was. Dat jaagde haar wel op kosten: de UvA is inmiddels meer dan drie ton kwijt aan bewaarkosten en juridische ondersteuning. Een deel van die kosten moeten betaald worden door Oekraïne, zo oordeelde de rechtbank. Het gaat om een bedrag van ongeveer 111.000 euro.
Het is nog niet bekend of één van de partijen in beroep gaat. De partijen hebben daar drie maanden voor. Tot die tijd moet de universiteit de schatten in Nederland bewaren.
Directeur van het Allard Pierson Museum Wim Hupperetz zegt tevreden te zijn dat in ieder geval een deel van de kosten vergoed wordt. ‘De rechter neem het ons niet kwalijk dat we de kunstschatten door onvoorziene omstandigheden niet hebben teruggegeven. Daarom krijgen we een vergoeding.’ Hupperetz sluit niet uit dat de UvA zelf nog in beroep zal gaan om alsnog de overige twee ton aan schade vergoed te krijgen.
Update 15 december 2016 10.30 uur
De Krimmusea hebben aangekondigd dat ze in hoger beroep gaan.
