De glimlach van een kind doet je niet alleen beseffen dat je leeft, hij lijkt ook nog eens sterk op die van zijn ouders. Onderzoekers van de UvA hebben software ontwikkeld waarmee je op basis van de lach kunt voorspellen of mensen directe familie van elkaar zijn. Het is voor het eerst dat een computerprogramma aan de hand van gezichtsuitdrukkingen bloedverwantschap redelijk nauwkeurig herkent.
De informatici Theo Gevers, Hamdi Dibeklioğlu (beide UvA) en Albert Ali Salah (Bogaziçi University, Istanbul) gebruikten voor hun onderzoek de
UvA-NEMO Smile Database, die in 2012 is opgezet. In die database is van ongeveer vierhonderd bezoekers van NEMO zowel de spontane als de geposeerde glimlach vastgelegd. Door de beweging van 17 punten in het gezicht tijdens de lach te bestuderen (zie afbeelding), maakten de onderzoekers software die familieleden enkel aan de grijns kan herkennen.
Met name de spontane glimlach bleek een goede indicator van verwantschap. De software had het gemiddeld in ruim 87 procent van die gevallen bij het rechte eind. Broers bleken over de meest vergelijkbare spontane lach te beschikken. De computer haalde in die categorie een score van ruim 93 procent. De combinaties vader-zoon en moeder-zoon waren met respectievelijk 79,7 en 82,1 procent het moeilijkst te herkennen.
Vermiste kinderen
Volgens de onderzoekers kan de software in de toekomst onder meer van pas komen bij het analyseren van foto’s op sociale media en het vinden van vermiste kinderen. In een ander onderzoek richten ze zich momenteel op andere gezichtsexpressies waaraan je eventueel bloedverwantschap kunt herkennen, zoals uitdrukkingen van boosheid, verbazing en angst.
Gevers en Dibeklioğlu gebruikten de lachdatabase in
2012 al om te onderzoeken in hoeverre lachen invloed heeft op hoe oud anderen je inschatten. Met de resultaten van dat onderzoek werd software ontwikkeld die de leeftijd van mensen nauwkeuriger inschat dan andere mensen dat doen.
Een voorbeeld van een geposeerde (boven) en een spontane lach.