UvA wil dat álle faculteiten overweg kunnen met data
Als het aan rector magnificus Peter-Paul Verbeek ligt, moet elke UvA-onderzoeker met grote databases overweg kunnen. Vanaf maandag 25 september start de UvA Bibliotheek daarom een vierdaagse cursus programmeren om de nodige kennis bij te spijkeren. ‘Wetenschap kan niet langer zonder het gebruik van data.’
Veel studenten kiezen bewust voor een alfastudie om maar niet te veel met wiskunde in aanraking te hoeven komen. Voor hen is het nieuwe streven van rector magnificus Peter-Paul Verbeek misschien even slikken: allé faculteiten moeten namelijk overweg gaan kunnen met grote datasets. Of in de woorden van Verbeek: ‘Wetenschap kan niet langer zonder het gebruik van data.’
Om die vaardigheden bij te brengen is het Data Science Centre in het leven geroepen. Het centrum is onderdeel van de universiteitsbibliotheek en helpt wetenschappers en masterstudenten om data in hun onderzoek te gebruiken.
Dat kan nogal uiteenlopen, datawetenschap is namelijk een parapluterm voor alle methodes die worden gebruikt om kennis uit datasets te halen. ‘Dat kan gaan over analyses om patronen te ontdekken of over methodes om voorspellende modellen te maken,’ legt Eva Lekkerkerker uit, coördinator digitale vaardigheden bij de universiteitsbibliotheek. ‘Die patronen en modellen kunnen leiden tot een dieper begrip van de wereld. En met die kennis kun je beleid beter informeren.’
In de natuurwetenschappen en psychologie ligt het gebruik van statistiek misschien meer voor de hand, maar ook de geesteswetenschappen zijn gebaat bij datawetenschap, volgens Lekkerkerker. ‘Daar gaat het vaak om tekstherkenning. Met kunstmatige intelligentie kun je een sentimentanalyse uitvoeren om erachter te komen welke gevoelens er in een tekst zitten, of de dominante thema’s opsporen met topic modelling. Zo kun je 50.000 documenten een stuk vlotter doorkomen, dat krijg je niet bij elkaar gelezen.’
En dus is er de noodzaak om wat extra vaardigheden te leren voor sommige studenten en onderzoekers. Daarom verzorgt Lekkerkerker cursussen bij de bibliotheek: van een inleiding programmeren - waarvan een vierdaagse cursus maandag 25 september van start gaat - tot machine learning of statistische analyse. De cursussen zijn gratis, neem wel je eigen lunch mee.
Zelf was Lekkerkerker in eerste instantie geen fan van programmeren, inmiddels vindt ze het zelfs leuk. ‘Programmeren is als het aanleren van een nieuwe taal. Vergelijk het met Italiaans leren via Duolingo, dan is het wat minder eng.’
UvA-onderzoekers en masterstudenten kunnen de beginselen van programmeren leren met R, Unix Shell en Git tijdens een vierdaagse cursus van de UvA Bibliotheek van maaandag 25 t/m donderdag 28 september. Hier meer informatie.
Promovenda Yuliia Kazmina maakte de overstap al naar datawetenschap. Ze studeerde af in economisch beleid en noemt zichzelf nu computationele sociale wetenschapper. Ze werkt aan een enorm dataproject Popnet, en doet onderzoek naar segregatie op basis van analyses van het bevolkingsregister. ‘Eerder was datawetenschap een toevoegende tool, nu is het de hoofdfocus van mijn werk. Ik blijf sociaalwetenschappelijke vragen stellen, maar gebruik data om die vragen beter te beantwoorden.’
Haar ligt het gebruik van statistiek of programmeren wel, maar voor wie dat niet geldt, heeft Kazmina een tip: ‘Het is wel makkelijker geworden. Er zijn ook veel tools waar je niet de hele programmeertaal zelf hoeft te schrijven maar je op een knop kunt klikken waar al een code achterzit. En je kunt natuurlijk ook altijd een data-analist toevoegen aan je onderzoeksteam. Alhoewel, die zijn wel schaars.’
Op 13 oktober 2023 is de jaarlijkse Data Science Day waar toonaangevende experts en onderzoekers kennis delen over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van datawetenschap en AI.
