Testen hoe muzikaal je bent met ToontjeHoger
ToontjeHoger is een initiatief van UvA-wetenschappers om mensen meer te leren over hun eigen muzikaliteit. Op de website speel je verschillende mini-games gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. ‘De boodschap is dat mensen muzikaler zijn dan ze denken.’
Wetenschappers van de UvA muziekcognitiegroep hebben een nieuw wetenschapscommunicatie-initiatief opgezet. Op de website van ToontjeHoger kunnen mensen aan de hand van zes mini-games hun muzikaliteit op de proef stellen. Achteraf krijgen ze een score en uitleg over wat ze net gedaan hebben, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Hoogleraar Henkjan Honing vertelt dat zijn groep met ToontjeHoger mensen spelenderwijs wil laten ontdekken dat ze muzikaler zijn dan ze denken. Honing: ‘Mensen zijn vaak nogal negatief over hun eigen muzikaliteit of denken dat je alleen muzikaal bent als je zelf muziek maakt. Dat idee proberen we onderuit te halen.’
Iedereen is muzikaal
‘Het is namelijk niet zo dat alleen een goede muzikant of een geweldige zanger muzikaal is,’ zegt Honing. ‘Muzikaliteit is veel meer dan dat. De capaciteit voor muziek is vergelijkbaar met de capaciteit voor taal.’
Naast het maken van muziek, betekent muzikaliteit volgens Honing ook het luisteren, het waarderen en de emotionele reactie op muziek. ‘Met onze wetenschapscommunicatie willen we mensen ervan overtuigen dat ze muzikaler zijn dan ze wellicht denken. Dat is de grote boodschap van ons onderzoek, colleges, lezingen én van ToontjeHoger.’
Honing hoopt ook dat ToontjeHoger veel mensen gaat bereiken. ‘Het is bedoeld voor iedereen met interesse in muzikaliteit, van middelbare scholieren tot oudere mensen.’ Spelers kunnen hun scores na de mini-games online delen. ‘We zien de eerste hashtags al verschijnen. De hoop is dat het flink vlam vat, dan kunnen we misschien over een jaar ToontjeHoger 2.0 uitbrengen.’
Slimmer door muziek
De ontwikkeling van het platform duurde ongeveer een jaar, vertelt Honing. De zes gekozen spelletjes zijn niet alleen gebaseerd op onderzoek van de muziekcognitiegroep maar ook op spraakmakend onderzoek uit het vakgebied. Het kiezen van de spellen was nog best een klus, het waren er eerst twaalf. ‘We hebben uiteindelijk gekozen voor de spelletjes die het beste werken als demonstratie. Tijdens hoorcolleges bijvoorbeeld of bij familie en vrienden.’
Een van de spellen gaat over het ‘Mozart effect’. Honing beklaagd hoe de pers hier vaak, op de verkeerde manier, aandacht aan schenkt. ‘Het is een van de met regelmaat terugkerende misverstanden uit ons vakgebied. Men denkt dat je door het luisteren naar Mozart muziek slimmer wordt, maar dat is niet wat er gebeurt.’ Grondig en systematisch onderzoek toont namelijk aan dat het niet per se gaat om de muziek van Mozart. ‘Het gaat erom dat de muziek is waar je vrolijk en alert van wordt, daar word je dan tijdelijk slimmer van. De muziek beïnvloedt je stemming en door je verbeterde stemming word je tijdelijk slimmer. Het is dus niet alleen een Mozart effect, maar het kan ook een hard-rock of een jazz effect zijn.’
Honing benadrukt wel dat mensen zich geen zorgen moeten maken als ze laag scoren op ToontjeHoger. ‘Er zijn maar weinig mensen die echt amuzikaal zijn. Dat noemen we amusie, dat komt, naar de laatste schatting, maar bij ongeveer anderhalve procent van de bevolking voor.’ Mensen met amusie kunnen bijvoorbeeld niet twee duidelijk verschillende melodietjes uit elkaar houden. ‘Luister vooral veel en gevarieerd,’ geeft Honing als slotadvies mee, ‘dat heeft een enorme impact op je cognitie.’
