UvA’er wint Ig Nobelprijs voor onderzoek naar aantrekkingskracht bij dates
De aantrekkingskracht tussen personen is af te lezen aan hoe synchroon hun hartslag loopt. Dat blijkt uit onderzoek waar Daniel Lindh tijdens zijn UvA-promotie aan werkte. Hij kreeg er de Ig Nobelprijs voor. ‘Hoe het werkt weten we eigenlijk niet.’
De Ig Nobel prijzen worden jaarlijks uitgereikt aan onderzoek waar je eerst om moet lachen en je dan aan het denken zet. Het gaat om goed onderzoek, maar met vaak onverwachte of absurde onderwerpen.
Een van de winnaars is cognitive neuroscience-onderzoeker Daniel Lindh. Hij werkte tijdens zijn promotietraject aan de UvA samen met een onderzoeksgroep in Leiden. Ze onderzochten tijdens blind dates hoe verschillende lichamelijke indicatoren veranderen en of het iets te maken heeft met aantrekkingskracht tussen twee personen.
‘Ik volg de Ig Nobel-prijsuitreikingen eigenlijk al van kinds af aan,’ vertelt Lindh. ‘Je leest er elk jaar over en je verwacht nooit dat je hem zelf ontvangt. Het is fijn dat je werk dan positieve aandacht krijgt in de media. Wat ik grappig vond, is dat we zijn ingedeeld in toegepaste cardiologie, terwijl het eigenlijk een psychologisch onderzoek is.’
Niet iedereen van het team kon naar de ontvangstceremonie gaan, maar de eerste auteur onderzoeker Eliska Prochazkova, die het onderzoek leidde wel. Lindh en Prochazkova kennen elkaar van hun master Brain and Cognitive Sciences aan de UvA.
Vertrouwen
‘De onderzoeksgroep in Leiden waarmee ik samenwerkte, doet veel onderzoek naar het maken van sociale keuzes, bijvoorbeeld naar vertrouwen tussen mensen in verschillende situaties,’ vertelt Lindh. ‘Bij mensen die elkaar vertrouwen lopen gebaren, lachen en uitdrukkingen vaker synchroon dan bij mensen die dat niet doen. We dachten toen: misschien geldt dat ook wel voor aantrekkingskracht.’
Uit het onderzoek waarvoor Lindh uiteindelijk de Ig Nobelprijs kreeg bleek dat wanneer de hartslag en huidgeleiding van mensen synchroon lopen, dit de aantrekkingskracht tussen beiden het beste voorspelt. Dat gebeurt overigens veelal onbewust. Lindh: ‘Mensen waren onverwachts slecht in het voorspellen of de ander ze aantrekkelijk vond. Ook studenten die video’s te zien kregen van de date en die moesten beoordelen, scoorden slecht. Iedereen scoorde op kansniveau, een gok was even correct geweest.’
Hartslag herkennen
‘Hoe het wel werkt weten we eigenlijk niet. Dit was echt een eerste onderzoek in deze richting. We weten wel dat mensen goed zijn in het herkennen van iemands hartslag door het gezicht. Het is in ieder geval iets onbewusts, mensen kunnen niet precies uitleggen hoe ze de hartslag dan herkennen.’
Het was ook onverwacht dat het synchroniseren van gebaren of lachen, anders dan bij de hartslag, niet correleerde met aantrekkingskracht, vertelt Lindh. ‘Het kan natuurlijk dat mensen zich inhouden omdat ze bekeken worden. We hadden gedacht dat zulke uitingen van aantrekkingskracht vanzelf zouden gaan, maar mensen kunnen het vrij goed verbergen.’
Het is nog niet bekend welk mechanisme er precies achter deze bevindingen zit. En ook is meer onderzoek nodig om te bepalen of de synchrone hartslag oorzaak of gevolg is.
De onderzoeksgroep van Lindh is niet het enige Nederlandse onderzoek dat de Ig Nobelprijs kreeg. Ook een Nijmeegse hoogleraar die onderzocht over Maya’s dronken werden van klysma’s en daar proefondervindelijk onderzoek naar deed, kreeg de prijs.
