Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Bill Dickinson (cc, via Flickr)
wetenschap

Deze UvA’er schreef een ‘hot paper’ – hoe wordt een artikel zo populair?

Sija van den Beukel,
14 april 2022 - 10:43

Wie aan een hot paper denkt, denkt vaak niet gelijk aan een systematische literatuurreview van CO2-sensoren. Toch was dat wel het populairste artikel van 2021 van het chemisch vakblad Journal of Materials Chemistry C. Hoe kwam dat zo? Universitair hoofddocent Stefania Grecea (functionele materialen) legt uit. 

Wat was uw eerste reactie toen u hoorde dat uw artikel het populairst was?

‘In eerste instantie was ik niet heel erg verrast, omdat het artikel door de redactie van Journal of Materials Chemistry C was geselecteerd als hot paper'Hot paper' is een term die vakbladen hanteren voor relevante artikelen die vaak gelezen of gedownload zijn. ; dit leidt meestal tot aandacht en citatie van een artikel kort na publicatie. De bevestiging dat het onderwerp relevant was kwam al eerder, toen ik de uitnodiging kreeg van de redactie om een artikel aan te leveren voor een speciale uitgave ter ere van het pensioen van hoogleraar Kees van Hummelen aan de Universiteit van Groningen. Maar het is een hele leuke verrassing om te zien dat het artikel zoveel is gelezen. Daar ben ik erg blij mee.’

Foto: Liesbeth Dingemans
Stefania Grecea

Kunt u in het kort vertellen waar het artikel over gaat?

‘Het artikel bespreekt CO2-sensoren en analyseert hoe metaal-organische raamwerken, ofwel MOFs, deze sensoren kunnen verbeteren. MOFs zijn moleculen met holle ruimtes in de vorm van een kubus of piramide. Ze bestaan uit metaalionen op de hoekpunten met organische verbindingsstukken. Daardoor werkt het materiaal als een spons, ze kunnen stoffen opnemen, opslaan of juist afgeven. Ook voor sensoren zijn ze interessant, omdat ze een hogere selectiviteit en gevoeligheid hebben dan bestaande sensoren.’

 

Wie of wat bepaalt dat een artikel het populairste artikel van 2021 is?

‘Het vakblad, in dit geval de Journal of Materials Chemistry C., bepaalt hoe populair een artikel is aan de hand van hoe vaak artikelen gelezen en gedownload worden. Het staat over het algemeen dus los van hoeveel citaties een artikel heeft, met andere woorden, hoe vaak andere wetenschappers naar het artikel verwijzen.’

‘Een goed reviewartikel geeft een overzicht van de state-of-the-art, de huidige stand van zaken, maar het geeft ook een diepgaande analyse en suggesties voor verder onderzoek’

Waarom is het artikel zo populair?

‘CO2-monitoring is op zichzelf al een hot topic, maar ook sensoren die andere chemicaliën detecteren zijn steeds populairder geworden, vooral om luchtvervuiling te meten. Corona is niet direct aan de hoeveelheid CO2 gerelateerd, maar het is wel steeds gebruikelijker geworden een detector op te hangen in de binnenruimte die de hoeveelheid CO2 meet. Wanneer de CO2-concentratie boven een bepaalde limiet komt van 5.000 deeltjes per miljoen deeltjes (ppm), dan kan vermoeidheid optreden, hoofdpijn, je kunt verlies van energie krijgen, slappe benen en een verminderde ademcapaciteit.

 

CO2-sensoren gebruiken we ook om luchtvervuiling te meten in de buitenruimte, zoals de landbouw, bij gistingsprocessen in verschillende industrieën, bijvoorbeeld koolzuurhoudend bier. Sensoren worden ook gebruikt in medische toepassingen. Zo wordt de bloedsuikerspiegel bij suikerpatiënten nu nog gemeten met een invasieve methode, maar sensoren kunnen ook de hoeveelheid glucose in zweet meten met een niet-invasieve methode. Niet-invasieve methoden zullen steeds belangrijker worden voor medische toepassingen omdat mensen steeds meer gebruikmaken van thuiszorg vanwege de hoge kosten van medische behandelingen in het ziekenhuis.

 

Verder gaat het artikel over MOFs, een materiaal met eindeloos veel toepassingen. Je kunt de MOFs op chemisch niveau zo afstellen dat ze interacteren met hele specifieke moleculen. Voor veel toepassingen hebben we nog geen sensors met zo’n hoge specificiteit, en de MOFs gecombineerd met andere materialen kunnen sensoren echt verbeteren. Dat alles samen, én het feit dat we in het artikel een oplossing proberen te vinden voor de uitdagingen van de huidige sensoren, maakt het populair.’

Systematisch literatuuronderzoek levert in de regel betere citatiescores op dan een artikel over een onderzoek. Is dat een probleem? 

‘Het klopt inderdaad dat als je in databases kijkt zoals SciFinder of Web of Science, je ziet dat reviewartikelen meer citaties krijgen. Maar het hangt ook af van het onderwerp, de relevantie en of het artikel goed geschreven is. Ik denk dat daar in principe niets mis mee is. Voor mij zijn citaties niet het hoofddoel. Ik wil vernieuwend zijn en in goed aangeschreven vakbladen publiceren in mijn onderzoeksgebied. Ik richt me meer op de relevantie van het onderwerp, of op de noodzaak om een gat te dichten in de wetenschappelijke kennis. Een goed reviewartikel geeft een overzicht van de state-of-the-art, de huidige stand van zaken, van een onderzoeksgebied, maar het geeft ook een diepgaande analyse en suggesties voor verder onderzoek. Wanneer ik een wetenschappelijk artikel lees waarbij informatie over het hoofd is gezien, wil ik uitvinden of er al onderzoek naar gedaan is. Voor wetenschappers die nog nieuw zijn in het veld, zijn reviews onmisbaar. Soms mis je de belangrijke informatie, simpelweg omdat er teveel literatuur is.’