Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Bram Budel
wetenschap

Komt er deze winter een extra zware griepgolf? ‘Experts vrezen een twindemic’

Sija van den Beukel,
11 oktober 2021 - 08:56

Door de coronamaatregelen bleef een griepepidemie afgelopen winter uit. Is er dit jaar meer kans op de griep, nu de maatregelen zijn opgeheven? We vroegen het hoogleraar Joost Wiersinga. ‘Experts van over de hele wereld vrezen voor een twindemic, een combinatie van een coronapandemie met een grieppandemie.’

‘Het influenzavirus is een seizoensvirus dat beter gedijt als het kouder wordt en de luchtvochtigheid lager is,’ vertelt Joost Wiersinga, hoogleraar inwendige geneeskunde, in het bijzonder translationele infectieziekten aan de UvA. ‘We dachten eerst ook dat Sars-CoV-2 simpelweg een seizoensvirus was, maar de vierde golf afgelopen zomer bewees het tegendeel.’

 

Daarnaast verspreidt het griepvirus zich gemakkelijker in de winter omdat iedereen binnen zit. Wiersinga: ‘Lekker dicht op elkaar met z’n allen in de metro, alle ramen dicht en dan een beetje tegen elkaar aanhoesten, daar gedijt zo’n virus heel goed bij. Ook besloten, drukbezochte ruimten zoals scholen en kinderdagverblijven kunnen een belangrijke rol spelen in de snelle verspreiding van het influenzavirus.’

 

Coronamaatregelen

Het laatste jaar met een fors griepseizoen was in 2017/2018, naar schatting zijn in dat jaar negenduizend mensen overleden aan de griep. Het jaar daarop was milder, drieduizend mensen stierven. Daarna waren er nauwelijks influenzabesmettingen, die werden ‘weggeblazen’ door corona. Wiersinga: ‘Dat komt hoogstwaarschijnlijk door de coronamaatregelen.’

‘Je ziet dat het hele systeem ontregeld is’

Twindemic

In de afgelopen periode is er daarbij minder groepsimmuniteit opgebouwd tegen influenza, legt Wiersinga uit. Door het opheffen van de maatregelen zouden daarom weleens meer mensen ziek kunnen worden van het virus. Wiersinga: ‘Experts van over de hele wereld breken zich er het hoofd over, maar het blijft koffiedik kijken.’ Toch zijn er zorgen voor de kans op een twindemic, waarvan sprake is als Covid-19 en influenza tegelijkertijd de kop op steken. Wiersinga: ‘Dat is de grote zorg omdat de ziekenhuizen dan nog verder onder druk komen te staan.’

 

Dat virussen onvoorspelbaar zijn bewijst het respiratoir syncytieel (RS)-virus. Bij volwassen veroorzaakt dit virus een verkoudheid, maar bij baby’s en peuters kan het op de lagere luchtwegen slaan waardoor het in de kindergeneeskunde een groot probleem is. Wiersinga: ‘De collega-kinderartsen hadden het afgelopen zomer opeens superdruk omdat er heel veel kindjes met het RS-virus waren, terwijl dat virus normaal alleen in de winter voorkomt. Daaraan zie je dat het hele systeem ontregeld is.’

Foto: Centers for Disease Control and Precention (CDC)

Griepprik

Om een griepgolf te voorkomen kan de griepprik helpen, zegt Wiersinga. Het influenzavirus muteert voortdurend en jaarlijks bepaalt de World Health Organization (WHO) hoe het nieuwe griepvaccin eruit moet zien, op basis van de virusvarianten die wereldwijd rondgaan. Wiersinga: ‘Daarom wisselt de effectiviteit van het griepvaccin, omdat die voorspelling niet altijd juist is.’

 

De UvA stelt alle medewerkers in staat om een griepprik te halen via de Arbodienst. De locatie en de data zijn nog niet bekend. De Gezondheidsraad adviseert met name aan kwetsbaren om zich te laten vaccineren, omdat voor deze groep de griep het meest ernstig kan verlopen.