Met 3D-techniek kunnen deze UvA’ers koraal nog beter in beeld brengen
Door koraalriffen met 3D- in plaats van 2D-technieken in kaart te brengen komen grote aantallen organismen die in verborgen holtes leven aan het licht, ontdekten onderzoekers van de UvA en de Carmabi Foundation. ‘We kunnen zo nog veel beter begrijpen hoe een rif werkt.’
Het gaat niet goed met de koraalriffen. ‘We weten dat overbevissing, dynamietvissen, en de koraalverbleking door toenemende temperatuur van het zeewater een rol spelen,’ vertelt universitair docent Jasper de Goeij (tropische marine biologie). ‘Maar veel biologische processen die riffen wereldwijd veranderen begrijpen we nog niet. Om het rif te kunnen beschermen moeten we onderzoek doen naar en zoveel mogelijk te weten komen over het ecosysteem.’ Hij maakt de vergelijking met een boswachter. ‘Die kan ook alleen het bos beschermen als hij weet hoe het ecosysteem werkt.’
Enorme fouten
Op dit moment proberen biologen riffen in kaart te brengen door eroverheen te zwemmen, een foto te maken en te tellen wat je ziet. De Goeij: ‘Daar maak je enorme fouten mee. Ten eerste, zie je van iets wat omhoog groeit op een foto slechts als een klein oppervlak. Je moet eigenlijk ook dieper in het rif kijken. Dan kom je tot de conclusie dat in grotten en holen tussen de koralen wel 50 procent van het totale oppervlak, volume en de biomassa van een rif te vinden is. Die dieren en planten hebben vaak heel andere functies dan de soorten die je bovenin het rif aantreft.’
Maandenlang brachten UvA-onderzoekers daarom duikend de riffen langs de zuidkust van Curaçao driedimensionaal in kaart. Op twaalf plekken maakten ze een 3D-model van een rif. De Goeij: ‘Met GoPro-camera’s maken we een 360-graden video-opnames, waarvan we vervolgens met computermodellen een driedimensionaal model maken. Om de biomassa te bepalen meten we het volume van alle verschillende riforganismen die we vonden en nemen we een stukje weefsel.’
(Lees verder onder de foto)
Sponzen
Uit het onderzoek blijkt dat de grootste groep organismen in het rif van Curaçao niet koralen of algen zijn, maar sponzen. Sponzen spelen een essentiële rol in het ecosysteem. Een koraalrif is een rijk ecosysteem dat voorkomt in een arme omgeving, legt De Goeij uit, als een soort oase in een woestijn. Het kan alleen zo divers en productief zijn door alle kleine beetjes voedsel te recyclen. De koralen halen energie uit zonlicht en maken voedsel dat sponzen weer opnemen en doorgeven aan afvaleters zoals zeesterren en krabben. Sponzen zorgen dus voor het voedsel van veel andere rifbewoners, maar hebben koraal nodig om op te groeien.
De onderzoekers adviseren om het koraal op meerdere plaatsen met 3D-modellen in kaart te brengen, maar kijken ook naar alternatieven. De Goeij: ‘In veel landen met koraalriffen ontbreekt het aan de expertise of het geld om zo’n uitgebreid onderzoek te doen.’ Een eenvoudiger onderzoek zou kunnen zijn om met Environmental DNA (eDNA) te werken, suggereert De Goeij.
eDNA
eDNA is een methode die kan helpen de biodiversiteit van moeilijk te bereiken plekken te onderzoeken. In grotwater zit bijvoorbeeld DNA uit faeces en celresten van organismen die in en onder het rif leven. De Goeij: ‘We hopen dat het artikel, dat mijn promovendus Niklas Kornder en ik over deze techniek publiceerden, een eyeopener is om het koraalrif beter in kaart te kunnen brengen en te begrijpen.’
