Tips voor de formateur | ‘Investeer in betaalbare huuralternatieven’
.JPG)
Tijdens de formatie liggen er talloze hoofdpijndossiers op tafel. Folia schiet de formerende partijen te hulp en presenteert iedere week een oplossing voor een groot probleem. Vandaag: stadsgeograaf Cody Hochstenbach over de woningmarkt. ‘We moeten in Nederland af van de fixatie op eigen woningbezit.’
‘Het grote probleem op de woningmarkt is dat je als huurder van een woning een slechtere deal hebt dan wanneer je een woning koopt. In de vrije huursector ben je vaak de helft van je inkomen kwijt aan de maandelijkse huur. Die woonlasten zijn onverantwoord hoog.
We zien dat de overheidsinvloed op de woningmarkt heel erg verschilt. De sociale huursector wordt bijvoorbeeld heel anders ingericht en gereguleerd door de overheid dan de koopwoningmarkt. Er zijn allerlei maatregelen ingevoerd die het kopen van een woning zo aantrekkelijk maken, zoals lage hypotheekrenten, koopregelingen en subsidies.
Het huidige beleid laat mensen toe om veel geld te lenen zodat ze toch een woning kunnen kopen. Daarmee wordt er eigenlijk meer olie op het vuur gegooid. Door meer geld te lenen, worden de prijzen opgedreven en moeten mensen uiteindelijk meer betalen voor dezelfde woning. Daar is uiteindelijk niemand mee geholpen.
Je ziet dat na de financiële crisis van 2008 steeds minder jonge mensen een woning kopen. Deze afname is vooral het sterkst onder jongeren met een lager inkomen of middeninkomen. Jongeren met een hoog inkomen of rijke ouders redden zich vaker wel. Het is ook belangrijk om te realiseren dat de wooncrisis voor sommige mensen een permanente staat is, terwijl het voor andere pas de laatste paar jaar speelt. Voor gemarginaliseerde groepen is het de afgelopen 10 tot 30 jaar al heel lastig op de woningmarkt.
De oplossing is in mijn ogen dat we in Nederland eigenlijk af moeten van de fixatie op eigen woningbezit. We zijn te gefixeerd op het kopen van een woning.
In principe hoeft het niet erg te zijn als je geen woning kan kopen mits er voldoende huuralternatieven zijn, maar op dit moment zijn die betaalbare huuralternatieven er nauwelijks. Iedereen heeft recht op een betaalbare en veilige woning. Het is een basisbehoefte en recht. Maar het blijkt dat vooral jongeren en mensen met een laag inkomen in toenemende mate moeite hebben om een betaalbare woning te vinden. Daarmee ontbreekt er iets fundamenteels in hun leven.
Daarnaast moeten de prijzen op de koopwoningmarkt lager worden. De overheid zou de subsidies en de voordelen van woningbezit, zoals de hypotheekrenteaftrek waarmee je als woningeigenaar uiteindelijk minder inkomstenbelasting betaalt, moeten afbouwen. Door het afschaffen van de subsidies op woningbezit blijft er meer geld over en zullen de huisprijzen dalen. Uiteindelijk is dat goedkoper dan het huidige systeem.
Het belangrijkste is om vooral te investeren in betaalbare huuralternatieven. Dit kan onder andere door meer te bouwen, maar ook door ervoor zorgen dat mensen met een middeninkomen aanspraak maken op een betaalbare huurwoning. Daarmee is het geen probleem als je geen betaalbare koopwoning kunt vinden.
In de praktijk zijn deze oplossingen haalbaar, maar het is de vraag of het gaat gebeuren. Het is lastig om een politieke meerderheid te vinden om het daadwerkelijk uit te voeren.’
