UvA-natuurkundigen: ‘Goede ventilatie in OV is cruciaal tegen corona’
Goede ventilatie is belangrijk om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, zeggen UvA-natuurkundigen Daniel Bonn, Stefan Kooij en Cees van Rijn van het Institute of Physics in hun onderzoek, waarin ze met behulp van laserlichttechnieken het aantal hoestdruppeltjes in de lucht maten. Bonn: ‘In een slecht geventileerde ruimte blijven kleine hoestdruppeltjes tien minuten in de lucht hangen.’
Als iemand hoest of praat, vernevelt het speeksel zich in zowel grote als kleine hoestdruppels. De grote hoestdruppels zakken al na één seconde naar de grond, terwijl de miljoenen kleine hoestdruppeltjes, ofwel aerosolen, in de lucht blijven hangen. Door het aanzetten van een mechanisch ventilatiesysteem, wordt het aantal kleine hoestdruppeltjes al na tweeëneenhalve minuut gehalveerd, ontdekten de onderzoekers.
Ventilatie in het OV
Goede ventilatie is dus van cruciaal belang in publieke ruimtes, zoals openbare toiletten of de trein. Daniel Bonn sprak vanmiddag nog met de NS over mogelijkheden om de ventilatie in het openbaar vervoer te verbeteren. ‘De NS is heel serieus aan het nadenken over wat ze nou moeten doen. Ze wilden weten welke ventilatiesystemen wij hebben gebruikt in ons experiment en hoeveel kubieke meter lucht er per uur doorheen gaat.’
Ziekenhuis
Bonn: ‘Wat we laten zien is dat bij een kleine afzuiging, zoals in een wc, de deeltjes vijf minuten blijven hangen, maar als je alle ramen en deuren openhoudt is dat twee minuten, of misschien zelfs een minuut.’ Ook zijn de natuurkundigen bezig met een onderzoek naar hoe groot het risico is voor artsen die werken in ruimtes waar Covid19-patiënten aan de beademing liggen. Dat lijkt echter mee te vallen. ‘Als je normaal ademt, produceer je weinig aerosolen. Je moet dus echt hoesten of praten, willen die kleine deeltjes vrijkomen.’
Richtlijnen RIVM
Volgens het RIVM verspreidt het virus zich vooral via de grote hoestdruppels en niet de kleine. Het grootste gedeelte van het speeksel bij hoesten bestaat inderdaad uit grote druppels, zegt Bonn, die al langer onderzoek doet naar de dichtheid van sprays en met behulp van laserstralen een manier bedacht om die te meten. ‘Een hoestwolk bestaat voor 95 procent uit grote druppels, maar omdat die naar de grond vallen zijn die relatief ongevaarlijk. De kleine deeltjes blijven wél hangen.’
Bekijk hieronder een video video, waarin één van de postdocs van Bonn door een beademingsapparaat ademt dat wordt gebruikt voor corona-patiënten op het UMC. Lees verder onder de video.
Goede ventilatie is daarom een cruciale toevoeging aan de mondkapjesmaatregel voor het openbaar vervoer, vindt Bonn. ‘Als je zelf besmet bent, houdt een mondkapje die kleine druppels voor een gedeelte tegen, maar dat hangt heel erg af van de kwaliteit van het mondkapje.’
De geplande app van het RIVM die moet gaan vaststellen of mensen in de buurt waren van een besmet persoon, houdt alleen rekening met afstand. Dat lijkt dus niet voldoende, blijkt uit dit onderzoek. Het is echter niet de bedoeling om het RIVM met dit onderzoek af te vallen, zegt Bonn. ‘We proberen het RIVM te helpen en niet te bekritiseren.’
Het onderzoek naar hoestdruppels en ventilatie, waaraan ook Aernout Somsen van Cardiologie Centra Nederland en Reinout Bem van Amsterdam UMC meewerkten, is vandaag gepubliceerd in The Lancet Respiratory Medicine.
