UvA-onderzoekers Theo Gevers en Cees Snoek zijn een samenwerking gestart met TomTom. Met behulp van kunstmatige intelligentie willen zij een methode ontwikkelen om zeer gedetailleerde kaarten te kunnen maken die gebruikt kunnen gaan worden door zelfrijdende auto’s.
De UvA-onderzoekers zullen in samenwerking met TomTom onderzoeken hoe kunstmatige intelligentie kan bijdragen aan het ontwikkelen van zeer precieze high definition (HD) kaarten. Snoek: ‘Het gaat hierbij niet om traditionele kaarten die je kent uit de atlas, die bedoeld zijn voor menselijke interpretatie. Maar om kaarten die geïnterpreteerd kunnen worden door zelfrijdende auto’s, zodat deze voertuigen zich heel precies op de weg kunnen positioneren.’ Om het verschil duidelijk te maken: gps is nu vaak op meters nauwkeurig is, terwijl dit nieuwe systeem op centimeters nauwkeurig moet zijn.
Voordat dit nieuwe systeem ontwikkeld kan worden, is er eerst heel veel data nodig. Hiervoor rijdt TomTom op dit moment al wereldwijd rond met speciale auto’s. Op het dak van deze auto’s zit een camera die beeld kan maken in 360 graden. Omdat een camera geen diepte kan waarnemen, wordt er ook gebruik gemaakt van Lidar (Light Detection And Ranging). ‘De Lidar zendt laserlicht uit en op basis van de weerkaatsing kan hij bepalen hoe ver een object staat,’ vertelt Snoek. Gevers: ‘Op deze manier krijgt elke pixel een bijbehorende diepte en ontstaat er een 3D-puntenwolk.’ Met behulp van kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, AI) willen de onderzoekers de puntenwolk uitbreiden en omzetten in hoge resolutie 3D-constructies. ‘Vervolgens moeten wij kijken hoe we objecten kunnen herkennen in een puntenwolk, zoals verkeersborden, verkeerslichten en wegmarkeringen,’ vertelt Snoek.
Alleen het herkennen van stoplichten zal volgens de onderzoekers een hele uitdaging zijn, omdat er wereldwijd veel verschillende stoplichten staan. ‘Ook staan ze hier bijvoorbeeld voor de kruising en in Amerika na de kruising,’ vertelt Snoek. Hoe dit precies in z’n werk zal gaan, weten de onderzoekers zelf ook nog niet. ‘We moeten de vijf promovendi die dit onderzoek zullen gaan uitvoeren nog werven,’ aldus Gevers.
Nederlands AI-talent
De onderzoekers zijn blij met de samenwerking met het Nederlandse bedrijf TomTom. Snoek: ‘Door deze samenwerking zorgen we ervoor dat AI-talent ook in Nederland een plekje vindt. Zo voorkomen we dat iedereen naar het buitenland rent om voor Google of Facebook te gaan werken, want dan zitten wij straks zonder AI-expertise.’ Op dit moment is er wereldwijd veel vraag naar AI-talent, daarom verwachten de onderzoekers dat de promovendi na hun promotie meteen aan de slag kunnen op de onderzoeksafdeling van TomTom.
Voor dit onderzoek wordt op Science Park een nieuw lab geopend: het Atlas Lab. Gevers: ‘Het is in principe gewoon een kantoorruimte, die groot genoeg is voor de vijf promovendi. Er zal natuurlijk wel veel technologie aanwezig zijn, maar dat zit allemaal in de computer – in een klein kastje.’ De promovendi zullen ook een dag per week bij TomTom op locatie werken, zodat ze daar met de data van TomTom aan de slag kunnen.
Patenten voor TomTom
TomTom betaalt het onderzoek. Daarnaast komt er ook geld beschikbaar vanuit de overheid. Snoek: ‘De Nederlandse overheid wil stimuleren dat industriële partijen onderzoek financieren, daarom doen zij er nog 30 procent bovenop.’ In ruil voor deze investering krijgt TomTom de mogelijkheid om een patent aan te vragen, voordat wetenschappelijke resultaten worden gepubliceerd. ‘TomTom kan publicaties niet tegenhouden, want wij willen al onze resultaten kunnen publiceren,’ aldus Gevers.
Voor het onderzoek zullen de onderzoekers niet alleen gebruik maken van de data van TomTom, maar ook van openbare databases. Gevers: ‘We kunnen de data van TomTom natuurlijk niet zomaar naar buiten brengen.’ Ook zorgt het gebruik van de publieke databases ervoor dat ze hun resultaten kunnen vergelijken met die van andere onderzoekers. ‘Zo kunnen we mee doen in competitieverband,’ aldus Gevers.
Toekomst zonder auto’s
Beide onderzoekers geloven dat zelfrijdende auto’s de toekomst zullen zijn, omdat er dan veel efficiënter kan worden omgegaan met auto’s. Gevers: ‘Als je in de toekomst naar buiten loopt staan er geen auto’s in de straat. In ons toekomstbeeld kun je via een app een zelfrijdende taxi bestellen. Hierdoor zullen mensen geen eigen auto meer hebben.’ Zelfrijdende taxi’s zouden volgens de onderzoekers een uitkomst kunnen bieden voor de huidige parkeer- en stikstofproblemen.
Toch zal het nog wel even duren voordat dit werkelijkheid zal zijn. ‘Er moeten nog een aantal uitdagingen worden overwonnen. Het maken van de gedetailleerde kaarten is er een van en daar focussen wij ons nu op,’ aldus Snoek. ‘Dus de komende twintig jaar laat ik mijn stuur nog niet los.’