Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Jose Carneiro (cc, via Flickr)
wetenschap

‘Frankrijk moet gepimpt worden en Macron kan dat’

Dirk Wolthekker,
3 november 2017 - 13:30

UvA-docent contemporaine geschiedenis Niek Pas schreef een boek over de flitsende opkomst van de Franse president Emmanuel Macron. Het boek werd deze week gepresenteerd. ‘Frankrijk is een hele mooie maar ook sleetse oude dame die een verjongingskuur nodig heeft.’

Macron is nu een half jaar president van Frankrijk. Wat is uw eerste indruk?

‘Hij is koersvast en doet wat hij voor zijn verkiezing zei te willen doen: Frankrijk bij de tijd brengen. Stapsgewijs probeert hij zijn plannen te realiseren. Frankrijk is een hele mooie maar ook sleetse oude dame die een verjongingskuur nodig heeft. Frankrijk moet worden gepimpt, kun je zeggen.’

‘De Franse staat is een communistisch gedrocht’

Wat is er mis met Frankrijk?

‘De Franse staatsschuld is bijna honderd procent van het Bruto Nationaal Product, de internationale concurrentiepositie is slecht en de staat als organisatie is obees. Er zijn veel te veel ambtenaren. De Franse staat is een communistisch gedrocht. De verzorgingsstaat is bovendien veel te rijk opgetuigd. Het sociale verzekeringsstelsel is dusdanig dat het geld langzamerhand op is. Zoals de voormalige president Sarkozy dat zo mooi zei: “Les caisses sont vides” [de kassen zijn leeg, red.]. Iedereen weet dat.’

Foto: UvA
Niek Pas

Als iedereen dat weet waarom gebeurt er dan niets aan?

‘De Fransen zijn verslaafd aan hun eigen systeem, aan de vrijgevigheid van de staat. Macron wil dat doorbreken. Door links wordt hij intussen gehaat, mensen als de radicaal-linkse Jean-Luc Mélenchon moeten niets hebben van Macrons koers, die zij neoliberaal noemen. Macron vindt zichzelf echter helemaal niet zo neoliberaal. Het liberalisme wordt in Frankrijk als scheldwoord gezien.’

 

Frankrijk en de Fransen, ze lijken onlosmakelijk verbonden met klagen, staken en negativisme.

La France du déclin, het Frankrijk van het verval. Dat beeld bestaat, maar is ook stereotype geworden, mede door cultuurpessimistische intellectuelen als Michel Houellebecq en Éric Zemmour.’

 

Gaat het Macron lukken dat beeld te keren en zijn plannen te realiseren?

‘Politiek gezien heeft hij alle troeven in handen. Hij heeft, zoals de Fransen zeggen “een boulevard voor zich”. Dat wil zeggen: er zijn geen politieke obstakels om aan succes te kunnen bouwen. Er zijn geen verkiezingen in aantocht en zijn partij is niet verscheurd noch verdeeld.’

 

Is Macron echt anders dan zijn voorgangers, zoals Hollande en Sarkozy?

‘Het grote verschil tussen Macron en zijn voorgangers zit vooral in zijn stijl, waarmee hij de Franse politieke cultuur, die traditioneel is gericht op confrontatie en oppositie, wil doorbreken. Ik denk dat Macron dat kan. Vergeet niet dat hij bij ondernemers en jongeren veel steun heeft en anders dan zijn voorgangers houdt hij van polderen, van de dialoog. Hij wil iedereen erbij betrekken. Bij de verandering van de arbeidswet afgelopen zomer waren alle sociale partners betrokken. Hij is modern en eigentijds en heeft een ontspannen uitstraling.’

 

En Europa?

‘Daar ligt de grote uitdaging. Macron wil Europa veranderen, het liefst samen met Duitsland. Dat hebben we onlangs gezien met de fusieplannen tussen de Franse treinbouwer Alstom en het Duitse Siemens. Je kunt dat negatief interpreteren en zeggen dat Macron iemand is die Frankrijk in de uitverkoop doet, je kunt ook zeggen dat hij een politicus is die probeert mondiaal te denken. Zo ziet hij zichzelf en dat wil hij zijn: een visionair. In zijn geval is dat denk ik geen lege huls.’

 

Niek Pas, Macron en de nieuwe Franse revolutie, Uitgeverij Wereldbibliotheek. Prijs: € 14,99.