Er dreigt een catastrofe als de plannen rond beperking van de internationalisering, zoals verwoord door Geert Wilders en Pieter Omtzigt, werkelijkheid worden, betoogt columnist Han van der Maas. ‘Als Nederlands de voertaal wordt in ons onderwijs volgt een uittocht van studenten en staf, gepaard met jarenlange reorganisaties waarbij naar schatting één op de vijf werknemers zijn of haar baan zal verliezen.’
Het is moeilijk te bepalen wat erger is: het gejuich in Moskou na de overwinning van Wilders, het openlijk racisme waarvoor ‘echte’ Nederlanders zich niet meer schamen, de anti-klimaatretoriek of de afkeer van de kunst- en cultuursector. Maar dankzij de laatste, tevens grootste blunder van Rutte, de val van zijn kabinet, is Nederland een land geworden waar de onderbuik gaat regeren. Hoewel, opeens heeft centrumrechts spijt.
De drie beoogde regeringspartijen delen alleen, zo blijkt nu, een afkeer van buitenlanders, asielzoekers in het bijzonder. Dat is niet alleen een verdrietige, maar ook nogal smalle basis voor toekomstig regeringsbeleid. Mocht het al lukken om bijvoorbeeld het aantal asielzoekers te halveren, dan is daarmee niet ineens de woningnood of de stikstofcrisis opgelost. De rechts-populistische regering in Italië heeft zo’n reductie van immigratie tot nu toe nog niet kunnen realiseren.
Als het kabinet-Wilders de militaire hulp aan Oekraïne beëindigt, een grote wens van Wilders, en de Russen door de Oekraïense linies heen breken, dan volgt een vluchtelingenstroom van een volstrekt andere orde. De huidige piek is nu al grotendeels toe te schrijven aan Oekraïense instroom.
Friese doorlopers
De populistische weerzin tegen buitenlanders betreft nu ook academici, met dank aan Pieter Omtzigt, die de terugdringing van de internationalisering van het hoger onderwijs, als speerpunt in zijn programma heeft opgenomen. Van de man die de toeslagenaffaire, ook ontstaan door populisme (‘de Bulgarenfraude’), aan de kaak stelde, zou je meer verwachten.
Voor het wegpesten van onze internationals heeft de politiek een idioot middel bedacht: een meerderheid van de partijen wil ons verplichten in het Nederlands te onderwijzen en wetenschap te bedrijven. Dat is schaatsen op Friese doorlopers.
Juist dankzij onze keuze voor het Engels als wetenschappelijke voertaal is Nederland uitgegroeid tot een van belangrijkste kenniscentra van de wereld. Ons onderzoek is van een zeer hoge kwaliteit, zoals blijkt uit analyses van citaties en Europese fondsverwerving. Ons onderwijs, inclusief ons promotiestelsel, is van internationaal topniveau. De economische impact hiervan is enorm, het verrijkt de Nederlandse cultuur en helpt ons arbeidsmarkttekorten die met de vergrijzing sterk gaan toenemen op te vangen.
Universiteiten zijn prima in staat de instroom te reguleren met een verbeterde numerus-fixusregeling. Voor verdringing van Nederlandse studenten is weinig bewijs. Nog sterker, juist dankzij de buitenlandse studenten kunnen Nederlandse studenten kiezen uit een zeer breed palet aan goede opleidingen. Zonder buitenlandse studenten zal het aanbod aanzienlijk verschralen. Alleen de woningnood is een probleem, maar die is slechts voor een deel toe te schrijven aan de toename van buitenlandse staf en studenten.
Catastrofe
Nu dreigt een catastrofe. Als Nederlands de voertaal wordt in ons onderwijs volgt een uittocht van studenten en staf, gepaard met jarenlange reorganisaties waarbij naar schatting 1 op de 5 werknemers zijn of haar baan zal verliezen. Duizenden banen staan op het spel. Nederland zal als kennisland haar toppositie verliezen en afglijden naar het middelmatige niveau van enkele decennia geleden, toen we nog deden alsof Nederlands een taal van de wetenschap was.
We kunnen iets leren van de Nederlandse boeren: het wordt tijd voor actie, protesten en stakingen. Deze dreigende vernieling van onze academie, pijler van onze welvaart, cultuur en democratie, moet bevochten worden. Dat doen we uit eigenbelang, gelukkig maar, want dan behoren wij ook tot het volk. Maar we doen het ook voor onze fantastische internationale studenten die ons onderwijs verrijkt hebben, en die wel degelijk voor een deel in Nederland blijven, en voor alle internationale staf die huis en haard hebben achtergelaten om in ons regenrijke landje voor bescheiden salaris bij te dragen aan ons onderwijs en onderzoek. We doen het ook voor de wetenschap en de universiteit, de reddingsboei in tijden van economische chaos, polarisatie en klimaatcrisis.
Laat ons staken!
Han van der Maas is hoogleraar psychologische methodenleer en columnist van Folia.