Pepijn Stoop | We moeten meer communiceren over ons werk
Houd jij je bezig met AI-onderzoek? Dan ben jij een van de weinige fans van je werk. Onderzoek wijst uit dat maar negen procent van de mensen gelooft dat artificial intelligence meer goed dan kwaad zal brengen. Buiten de muren van Science Park vinden veel mensen AI ‘eng’.
Je kunt het afschuiven als een onderbuikgevoel. Voor mij is het een signaal dat wij als AI-studenten en -wetenschappers niet goed genoeg communiceren over ons werk.
Angst voor technologie heeft altijd bestaan. Toen de stoommachine opkwam, waren molenaars al bang dat ze hun baan zouden verliezen. Je zou angst voor AI kunnen zien als een heropleving hiervan. Toch is het deze keer anders. Ten eerste gaat het om een grotere groep mensen. Uit een enquête onder 2000 Zeeuwen blijkt bijvoorbeeld dat 89% AI ‘eng’ vindt. Dit zijn mensen die zich zorgen maken over dat de voetballende robot op Lab42 hun baan gaat overnemen. Wij weten dat die voetbalrobot niet zo angstaanjagend is, maar veel mensen dus niet.
Ten tweede komen deze zorgen niet uit de lucht vallen: er gaan dingen mis met AI en privacy, controle en discriminatie. En hoewel UvA-onderzoeksgroepen en coalities zich bezighouden met sociale AI en maatschappelijke impact, blijft dit binnen de muren van Science Park. Wíj weten van deze onderzoeken, zíj niet. En als het bekendste AI-gezicht een multimiljardair is die met Mark Zuckerberg wil worstelen, begrijp ik dat Henk en Ingrid met argwaan naar AI kijken.
Hoe kunnen we die angst voor AI wegnemen? Het begint bij erkennen van de onrust bij deze mensen, die vaak gaat over het rappe tempo van de ontwikkelingen. Niet bij het schrijven van artikelen over dat doemscenario’s met killerrobots onzin zijn. Wél bij het benadrukken dat mensen elke dag al AI gebruiken en daar voordeel van hebben. Mensen zijn zich er niet van bewust dat spamfilters, Siri en Netflix óók onder AI vallen. En dat AI een verzamelterm is, met heel veel toepassingen waar ze thuis, op het werk en in het ziekenhuis profijt van hebben.
We moeten mensen de basis leren. Hierin ligt een rol voor iedereen die zich als student of onderzoeker met AI bezighoudt. Om algemene AI-kennis over te brengen hebben we natuurlijk websites en tv-shows nodig. Maar ook als je geen communicatiewetenschapper of Folia-columnist (wink wink) bent, kun je iets doen.
Serieus het gesprek aangaan met iemand op een kringverjaardag is al nuttig. Begin met het aanhoren van het gevoel van je gesprekspartner zonder dat te bagatelliseren. Leg de basis van AI uit: wat is Machine Learning? Hoe bepaalt ChatGPT welk woord het kiest? En als je onderzoek te vereenvoudigen is, doe dat dan ook. Grote kans dat je dat al doet, maar zeker nu het AI-veld zo groeit, is dit belangrijk.
Als we allemaal minder oordelen en meer verduidelijken, kunnen we angst voor AI verminderen. Want wie wil er nou geen extra fans voor ons fantastische onderzoek?
