Han van der Maas | Met deze cao komen er ongetwijfeld reorganisaties aan

Ik ben een manager en dan ook nog een van het laagste allooi: ik (co-)leid een programmagroep, de kleinste bestuurlijke eenheid aan de UvA. Van alle bestuurlijke taken die ik heb gehad is dit de mooiste maar de hoofdtaken spreken niet direct tot de verbeelding. Wat heb ik vandaag gedaan: een extra werkkamer regelen, steggelen over één fte. in de begroting, docenten overtuigen om extra studenten in een cursus toe te laten, een zieke werknemer bellen en vooral: gaten in het onderwijs dichten. Door beurzen, ziekte, sabbaticals, ouderschapsverloven, externe opdrachten en variërende studenteninstroom is het voortdurend schakelen.

Pijnlijk

In de afgelopen vijftien jaar hadden we hiervoor een reeks van instrumenten, van tijdelijke universitair docenten (UD’s), tot eenvoudig te realiseren studentassistentschappen, tot externe inhuur. In de praktijk was dat een win-win situatie. Talentvolle promovendi konden zo net een ronde meedoen aan de Veni-onderzoekprogramma’s, postdocs deden onderwijservaring op en wij belandden niet direct in een reorganisatie als de inkomsten uit beurzen een keer tegenvielen of als er opeens niemand meer een kind kreeg. We hebben daar letterlijk nooit een klacht over gehad. Maar die tijden zijn voorbij.

De cao heeft elke flexibiliteit onmogelijk gemaakt en wij zitten met onze handen in het haar. We delen gedwongen veel te veel vaste banen uit en binnen enkele jaren - als het economisch weer eens tegenzit of het Engels als wetenschappelijke voertaal verboden wordt - wachten massale reorganisaties. Die zijn pijnlijk voor iedereen, zeer kostbaar en volledig onnodig.

Betalen voor tijdelijkheid

Ik wil toch nog een poging doen het tij te keren en hiervoor een nieuw idee op tafel leggen. Laten we betalen voor tijdelijkheid waarbij we een docent of universitair docent de keuze voorleggen: vast tegen het normale tarief of een jaarcontract met een opslag van 8,3 procent (een maandloon). Willen beide partijen na een jaar verder dan wordt dezelfde afweging opnieuw gemaakt: vast of tijdelijk met opslag. Dit kost mij als werkgever geld maar dat is het me echt wel waard.

Wat me ook bevalt, is dat we de werknemer als een volwassen persoon benaderen en niet als iemand die nog niet zijn eigen vakantiegeld kan sparen. Heel wat docenten 4 - het startniveau - zullen hier vermoedelijk voor kiezen. Ze ambiëren helemaal geen carrière als docent en worden wel blij van zo’n opslag. Maar ook tijdelijke posities als managementassistent, UD of hoogleraar zijn zo mogelijk.

Transitievergoeding

Overigens is dit al een beetje de praktijk vanwege de transitievergoeding, maar ik zou die graag vervangen door deze betere regeling. Kiest iemand jaar in jaar uit voor een tijdelijk contract omdat de werkgever geen vaste baan aandurft, dan geldt de opslag elk jaar. Het biedt een goed evenwicht tussen de werkgever- en werknemersbelangen en voorkomt reorganisaties die er met de huidige plannen van de vakbonden ongetwijfeld gaan komen. En als het zover komt zijn het de vermaledijde managers op de werkvloer, waaronder ik dus, die de slechtnieuwsgesprekken mogen houden.

Han van der Maas is hoogleraar methoden van psychologisch onderzoek. Hij schrijft op deze plek elke maand een column.