UvA-moratorium vertraagt energietransitie en is inbreuk op academische vrijheid
Dertig UvA-hoogleraren en onderzoekers stellen zich in een open brief te weer tegen het UvA-besluit een moratorium in te stellen op nieuwe samenwerkingsprojecten met de fossiele industrie. ‘Samenwerking met een breed spectrum van private partijen is juist hard nodig om de energietransitie te realiseren en de klimaatdoelen te halen. Wij zijn bovendien bezorgd over beperkingen in onze academische vrijheid,’ zegt medeondertekenaar Alfons Hoekstra.
Wetenschappers maken zich net als vele Nederlanders grote zorgen over de klimaatverandering en staan vierkant achter de broodnodige energietransitie en verduurzaming. We begrijpen de grote frustratie van velen, dat ondanks de hoge urgentie snelle veranderingen uitblijven en het aandeel hernieuwbare energie op dit moment nog maar op dertien procent blijft steken. Wetenschappers staan midden in de maatschappij en werken met hart en ziel mee aan oplossingen voor de grote opgaven waar wij als samenleving voor staan. Ook aan de energietransitie willen we substantieel bijdragen, niet alleen via ons onderzoek, maar ook doordat we jonge mensen opleiden die daarna in bedrijven en instellingen de energietransitie zullen gaan helpen realiseren.
Ethisch en wettelijk
Aan de basis van succesvol wetenschappelijk onderzoek aan universiteiten staat de academische vrijheid. Binnen geldende ethische en wettelijke kaders kiezen wetenschappers zelf wat de juiste projecten en samenwerkingen zijn om hun onderzoekambities te verwezenlijken. Het zoeken naar oplossingen voor het klimaatprobleem en de energietransitie vergt veel samenwerkingen, ook met partijen die, net als onze eigen organisatie, op dat punt nog vele stappen te zetten hebben. Bij de samenwerking met bedrijven is het te allen tijde cruciaal dat de onafhankelijke wetenschap leidend is. Dit betekent dat de resultaten van het onderzoek, ongeacht de uitkomst, worden gepubliceerd. Er wordt actief op toegezien dat er geen sprake is van ongewenste en directe beïnvloeding door de samenwerkingspartners.
Feiten
Met het moratorium reageert het universiteitsbestuur op toenemende maatschappelijke onrust, met de intentie om in een dialoog met studenten en medewerkers een duidelijke visie te formuleren op de positie van onze universiteit. Wat daarbij belangrijk zal zijn is een zorgvuldige afweging van op feiten gebaseerde argumenten. Als medewerkers van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica willen we van harte meewerken aan dit proces. Wel maken we ons zorgen over beperkingen in de academische vrijheid die dit besluit met zich meebrengt.
Transities maak je samen. Daarbij zullen nieuwe partijen het leven zien en bestaande partijen zich hervormen of belangen verliezen. Voor veel klimaat- en energieproblemen bestaan nu nog geen pasklare oplossingen. Wetenschappers proberen om nieuwe oplossingen te vinden, in samenwerking met maatschappelijke partners en het bedrijfsleven. Bedrijven hebben veel kennis en faciliteiten die essentieel zijn om de resultaten van ons onderzoek op grote schaal toe te passen in de praktijk.
Shell
Daarom verzetten wij ons tegen het op voorhand uitsluiten van bepaalde partijen, dit geldt wat ons betreft ook voor ‘Shell of soortgelijke partijen’. Er is altijd discussie nodig over de inhoud van specifieke projecten. Wij doen dit ook, langs de inhoud, met als uitgangspunt de academische vrijheid en als kader de ethische en wettelijke toets en de geldende wetenschappelijke gedragscode. Wij gaan graag in gesprek met eenieder die wil weten wat dat onderzoek inhoudt en waarom wij denken dat het op een positieve manier kan bijdragen aan de grote uitdagingen waarvoor wij staan.
Overheid, wetenschap en samenleving hebben alle partners nodig voor de energietransitie en gerichte samenwerkingen met doordachte doelen is een sterkere actie dan het op voorhand uitsluiten van bedrijven. Enkel door intensieve samenwerking tussen kennisinstellingen, grote bedrijven, MKB, jonge slimme start-ups, de overheid en maatschappelijke organisaties kunnen de zo gewenste en nodige grote veranderingen worden doorgevoerd. Wij willen dergelijke samenwerkingen niet op voorhand onmogelijk maken.
Een groep bezorgde wetenschappers en collega’s van de Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica van de UvA op persoonlijke titel:
prof. dr. ir. Alfons Hoekstra
prof. dr. Carsten Dominik
prof. dr. Annemarie van Wezel
prof. dr. Wybren Jan Buma
dr. Chris Slootweg
dr. ir. Peter van der Donk
prof. dr. Joost Reek
prof. dr. Bas de Bruin
prof. dr. Eric Opdam
prof. dr. Arian van Asten
prof. dr. Andy Pimentel
prof. dr. Christof Monz
prof. dr. Michel Haring
prof. dr. Gerard Muyze
dr. Bob Pirok
dr. Jocelyne Vreede
prof. dr. Timothy Noël
dr. Francesco Mutti
Dr. Tomáš Šolomek
Prof. dr. Jo Ellis-Monaghan
Prof. dr. Peter Spreij
Prof. dr. Maarten van Bommel
Dr. Stefania Grecea
Dr. Andreas W. Ehlers
drs. Marcel Bartels
prof. dr. Michel Mandjes
prof. dr. Jan van Maarseveen
prof. dr. Paul Groth
dr. Saer Samanipour
Dr. Amanda Garcia
