Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Foto: Lukassfr (Unsplash)
opinie

Op z’n Duits | Universiteiten moeten zich niet voor dwang-karretje regering laten spannen

Linda Duits,
5 november 2021 - 06:15

Natuurlijk heeft de regering de nieuwste opleving van het virus onderschat, natuurlijk komen maatregelen weer te laat en natuurlijk zijn ze weinig effectief. Deze week werd bij de persco ook een kwestieus balletje opgegooid: de coronapas invoeren in het hoger onderwijs.

Het OMT vindt het een goed idee, zij denken dat een coronatoegangsbewijs de verspreiding van het virus zal beperken. Het is een opmerkelijke gedachte die gestoeld is op de misvatting dat gevaccineerd gelijkstaat aan immuun. Sinds de grote vaccinatiecampagne predikt Hugo de Jonge dat gevaccineerden veilig zijn. Het is de reden waarom gevaccineerden alles (behalve dansen na middernacht) weer mogen: het vaccin beschermt ons.

‘In de club dans ik met andere gevaccineerden, zonder te weten of zij het coronavirus meedragen. Dat zij minder besmettelijk zijn maakt niet dat zij niet besmettelijk zijn’

Die gelijkstelling is gevaarlijk want onjuist. Ik kan het weten: deze zomer kreeg ik ondanks mijn dubbele shots toch corona. Het leek alsof dat niet kon bestaan – wist je bijvoorbeeld dat je als gevaccineerde officieel niet in quarantaine hoeft als je in contact bent geweest met geïnfecteerde personen? Gelukkig heb ik dat wel gedaan, anders had ik in de vijf dagen tussen het contact en de PCR-test heel wat mensen kunnen besmetten.

 

De coronapas is een manier om mensen met zachte hand naar vaccinatie te dwingen. Zo is het hele fiasco ‘Dansen met Janssen’ ook bedacht: Hugo de Jonge meende dat jongeren zulke aansporing nodig hebben. Ook de nieuwe beperkingen rieken aan alle kanten naar dwang. Ongevaccineerden wordt deelname aan het publieke leven zo moeilijk mogelijk gemaakt. Ze mogen niet meer naar het terras en niet meer naar de sportschool, tenzij met een test. Het kabinet denkt er zelfs aan om dat testen voor toegang te schrappen om de druk nog een tandje hoger te zetten.

 

De coronapas houdt daarmee wel de vaccinweigeraars, maar niet het virus buiten de deur. In de club dans ik met andere gevaccineerden, zonder te weten of zij het coronavirus meedragen. Dat zij minder besmettelijk zijn maakt niet dat zij niet besmettelijk zijn. Een studie die vorige week werd gepubliceerd in The Lancet Infectious Diseases laat zien dat binnen huishoudens ook gevaccineerden het virus makkelijk doorgeven: van alle gevaccineerden die contact hadden met een besmet persoon raakte 25 procent zelf ook besmet, bij de ongevaccineerden was dat 38 procent.

 

De tegenstelling tussen gevaccineerden en ongevaccineerden lijkt gerechtvaardigd, zeker als je in het ziekenhuis werkt en ongevacinneerden happend naar adem naar de IC rijdt. Maar zo’n tweedeling ondermijnt juist de bestrijding van het virus. Lars Duursma betoogde deze week sterk dat het aanwijzen van vaccinweigeraars als de slechteriken ervoor zorgt dat gevaccineerden zich van enige plicht gekweten voelen. ‘Hoe vaker Hugo de Jonge naar ongevaccineerden wijst, hoe bozer de overige 87 procent wordt en hoe minder deze groep – de overgrote meerderheid – zich nog aan de regels zal houden’, schrijft Duursma.

‘Ik ben geen minister van Volksgezondheid, ik heb de antwoorden niet. Maar het lijkt me dat in het rijtje van De Jonge een belangrijke optie ontbreekt: massaal (zelf)testen’

Het invoeren van een coronapas in het hoger onderwijs draagt dus hooguit slechts een beetje bij aan minder besmettingen. Het is vooral een manier om ongevaccineerde studenten (en docenten?) te pushen. Het is een voorbeeld van hoe de regering voortdurend sectoren als wisselgeld en/of laboratorium gebruikt.

 

‘Als de keuze is tussen dicht, of met coronatoegangsbewijzen en deels online, dan denk ik dat je uiteindelijk toch voor die keuze gaat’, zei Hugo de Jonge afgelopen dinsdag. Maar toegangsbewijzen zijn dus niet effectief, deels online betekent bergen extra werk en de vraag welke delen dan online moeten. Ik ben geen minister van Volksgezondheid, ik heb de antwoorden niet. Maar het lijkt me dat in het rijtje van De Jonge een belangrijke optie ontbreekt: massaal (zelf)testen. Dit wordt nu nauwelijks aangemoedigd, terwijl het zinvol is en een fluitje van een cent, en zelftesten gratis beschikbaar zijn.

 

We moeten ferm staan: geen coronapas aan de universiteit. Niet het onderwijs misbruiken omdat de zorg onderbezet is, geen weigering van vaccinweigeraars omdat de minister alleen in termen van dwang kan denken. Toegang tot onderwijs is een recht, geen pressiemiddel van een falende overheid.

 

Linda Duits is een weggelopen wetenschapper, gespecialiseerd in populaire cultuur; in het bijzonder op het gebied van gender en seksualiteit.

 

Dit artikel is op 5 november om 11.30 uur bijgewerkt.