Opiniepanel | Is de UvA te links?
Na het symposium dat Machiavelli organiseerde werd duidelijk hoe de politieke kleur van wetenschappers onder een vergrootglas ligt. Landelijke kranten doken op de middag die de studievereniging van politicologen op ‘de rode UvA’ organiseerde. Maar is de UvA wel zo rood?
Uit onderzoek van UvA-socioloog Herman van de Werfhorst blijkt dat wetenschappers over het algemeen links georiënteerd zijn, maar maakt dat een universiteit als organisatie ook links? En als het antwoord op die vraag ‘ja’ is, moet dat dan veranderen?
De UvA is te links
Joshua Cohen is promovendus in de politicologie
‘“Te” impliceert dat er een politieke norm is waaraan de populatie van universiteitsmedewerkers gemiddeld zou moeten voldoen. Als ik kijk naar hoe de universiteit zich de laatste jaren steeds meer is gaan richten op hoog scoren op specifieke indicatoren en rankings – denk aan hoeveelheid publicaties en prestigieuze beurzen – dan ben ik benieuwd hoe dat precies “te links” is.
Een betere vraag is welke rol een universiteit in de samenleving zou moeten spelen: dient ze representatief te zijn voor bestaande politieke voorkeuren, gemeten via historisch gegroeide links-rechts-distincties? Of mogen universiteit en samenleving ook gezamenlijk voorbij bestaande politieke scheidslijnen denken en experimenteren?
Fabian van Hal is student rechtsgeleerdheid
‘Deze stelling kan alleen onderbouwd worden door ervaring, want er is nooit een grootschalige peiling gehouden. Zelf ben ik (hartstikke) links, en ervaar dat erg veel medestudenten die ik spreek ook links zijn. Dat is op zichzelf geen probleem, maar er heerst mijns inziens een taboe op rechts zijn. Vrienden van mij die Forum of VVD stemmen, zeggen niet serieus te worden genomen in discussies of te merken dat politieke discussies persoonlijk worden gemaakt. Ook heb ik een aantal keer (maar niet vaak, gelukkig) meegemaakt dat docenten onnodig Thierry Baudet bekritiseren of stemadvies geven om niet op hem te stemmen. Dat kan verbeterd worden.’
Ralph Wijers is hoogleraar hoge-energieastrofysica
‘Het is de taak van een universiteit om een beetje een luis in de pels van het establishment te zijn, om alle dingen in onze samenleving kritisch te beschouwen. Daarbij is druk van buiten op grond van politieke overwegingen over wie er bij ons wat denkt ongepast. Dat is wat academische vrijheid betekent. En iemand die iets van het establishment aan de kaak stelt wordt op een welberedeneerde wijze al snel als linkse elite aangemerkt. Dat moeten we dan maar op de koop toe nemen. Overigens lijkt het me ook bij de academische vrijheid horen dat we onze eigen politieke opvattingen niet opdringen aan onze studenten. Ik ken vooralsnog geen voorbeelden daarvan, overigens.’
Nanda Oudejans is universitair hoofddocent rechtsfilosofie
‘Er is al veelvuldig gewezen op het feit dat het politiseren van de universiteit de wetenschap ondermijnt. Maar het verdient ook opmerking dat het terugvoeren van menselijke kennis op de politieke overtuiging van de wetenschapper weinig intelligent is. Het staat een kritische verhouding tot het dominante wetenschappelijke discours in de weg. In plaats van ons ledig te houden met de vraag hoe links de universiteiten zijn kunnen we beter de vragen van de filosoof Foucault tot voorbeeld nemen: Wat kan er in een tijdsgewricht worden gezegd en wat blijft ongezegd? Wie heeft de macht om waar van onwaar te scheiden, en rede van waanzin? Welke vooronderstellingen worden verabsoluteerd en wat zijn daarvan de maatschappelijke effecten? Welke ideeën stollen tot begrippen en wat is er nodig deze weer vloeibaar te maken?’
Mees van Rees is student rechtsgeleerdheid
‘De linksheid van de UvA heeft mij ooit bewogen me met de studentenraad te bemoeien. Politieke discussies worden weinig inhoudelijk gevoerd wanneer je ideologisch niet de juiste opvatting hebt. Je hebt vaak een verdedigende rol in discussies met vage paraplutermen als “neoliberalisme”.
De UvA is links, maar “te” links wil ik de UvA niet noemen. Het linkse van de UvA is deel van het karakter van de universiteit, zowel een kracht- als een zwaktepunt. Bubbels zijn tot op zekere hoogte nodig om samenwerking van gelijkgestemden te bevorderen. Als elke universiteit een “neutraaliteitsstasi” in zou voeren gaat de academische gemeenschap er zeker niet op vooruit. Belangrijk lijkt me wel dat wetenschappers hun politieke kleur niet ontkennen. Een nuttige bubbel veranderd al snel in een echokamer. ’
Het Folia opiniepanel bestaat uit 20 studenten en medewerkers van alle faculteiten, en enkele diensten van de UvA. Eens in de paar weken reageren zij op een actuele stelling.
Ook een mening over hoe links de UvA is? Reageer hieronder of schrijf een opinieartikel.
