Op z'n Duits | Vaarwel lieve haters
‘Sorry Diederik, je hebt de verkeerde kuthoer kuthoer genoemd,’ zegt columnist Femke Boot tegen een van haar haters voordat ze hem met een koekenpan doodslaat. In de telefilm De Kuthoer neemt dit personage wraak op de mensen (mannen) die haar online beledigen, belasteren en bedreigen. Vol vereenzelviging verlekkerde ik me woensdag aan deze geweldsfantasie op de publieke omroep.
Anonieme reageerders maken het internet tot een groot, boos bos vol monsters waar veel wetenschappers liever weg van blijven. Ik geef regelmatig workshops populair schrijven aan academici en bijna allemaal noemen zij haathordes als reden om niet uit de ivoren toren te komen. Hun angst is reëel: Foliaredacteur Henk Strikkers sprak vorig jaar met verschillende collega’s die slachtoffer werden van de online meutes. Je mengen in het publieke debat heeft een prijs en niet iedereen heeft zin die te betalen.
Tijdens die workshops laat ik altijd het tegeltje zien dat ik van mijn toenmalige verkering kreeg nadat ik de transfer had gemaakt van ThePostOnline (ja echt) naar Folia. Bij TPO had ik ruimschoots ervaring opgedaan met reageerders en ik was gewend geraakt aan de typische verwensingen die ik kreeg: fopwetenschapper, linkse UvA-fascist, je kent het wel. Onder mijn stukken op Folia verschenen andersoortige reacties. Mensen waren boos dat ik over seks schreef voor een serieus studentenmedium. Ik was dom, oppervlakkig, deed het alleen voor de clicks.
In mijn tijd bij TPO had ik geleerd nooit comments te lezen. ‘De Eerste Wet van Lucas’ werd in de redactie gepredikt als ware het Gods woord: reaguurders zijn idioot, waarbij het percentage idioten aanvankelijk op 80 procent van het geheel werd geschat maar later werd dat opgeschroefd naar 95 procent. Die stelregel was afkomstig van Bert Brussen himself, die bij GeenStijl al vroeg had geleerd hoe kansloos reactiepanelen zijn.
Ik wist dus beter, maar ik kon het toch niet laten. En hoe ervaren je ook bent, hoe dik je huid ook is: haat is nooit fijn. Dus was ik in die eerste weken verdrietig over wat voelde als mijn ontvangst. Mijn vriendje (waarmee ik overigens geenszins een controversiële relatie had) liet een comment op een tegeltje zetten om de zwaarte te doorbreken en me te herinneren aan de lessen van TPO.
Als ik nu reacties lees, is het ter vermaak. Zo was er iemand die een tijdje onder al mijn columns schreef dat het de schuld was van Marxisme, Communisme en Socialisme, of het nou om de orgasmekloof of slutshaming ging. Bovendien ben ik gaan houden van mijn vaste haters. Er zijn er bij die vrijwel iedere week iets onaardigs over me schrijven en zulke commitment kan je niet anders dan waarderen.
Ik probeer mijn cursisten altijd gerust te stellen, omdat ik wetenschapscommunicatie wil bevorderen. Ik ben feminist, zit in de sociale wetenschap en ben niet op mijn mondje gevallen. Als je gaat bloggen over middeleeuwse handschriften is het risico op online lynching een stuk kleiner. Bovendien ga ik er vaak met gestrekt been in omdat ik dat leuk vind.
Dat is voor Folia niet altijd even leuk. Ik zie zelf het merendeel van de reacties dus niet, maar iemand anders wel want er moet gemodereerd worden. Daarover voel ik me vaak schuldig: dan moet die arme Henk weer eindeloze verzoeken om mij te ontslaan lezen. Folia wil graag discussie op de site maar, wellicht ten overvloede, anonieme commenters doen zelden aan discussie. Die willen gewoon spuwen.
En nu heeft Folia mijn haters het zwijgen opgelegd. Henk heeft ze niet vermoord zoals Femke in de film, maar hen de mogelijkheid ontnomen anoniem te commenten onder deze columns. Alleen mensen met een UvA- of HvA-account kunnen nog reageren op Folia. In het begeleidend bericht lijkt het een beetje alsof de redactie de handdoek in de ring gooit: ‘we kunnen niet langer’. Het is eerder het heft in eigen hand nemen. Debat voer je met open vizier.
Folia heeft een wijs besluit genomen, maar stiekem vind ik het jammer. Het is toch een beetje het einde van een tijdperk. Vaarwel lieve haters, maar wanhoop niet. Jullie kunnen nog altijd terecht bij TPO. Voor een luttele €3,75 per maand kan je daar onbeperkt reaguren op al mijn columns in het archief.
Linda Duits is een weggelopen wetenschapper, gespecialiseerd in populaire cultuur; in het bijzonder op het gebied van gender en seksualiteit.
