Als het aan UvA-rector Dymph van den Boom en de medezeggenschap ligt komt er vanaf volgend jaar een erecode voor studenten. Dit in reactie op recente gevallen van fraude door studenten bij digitale toetsen. Studenten van de medezeggenschap werken dit plan uit samen met UvA-socioloog Jan Willem Duyvendak.
Laat er geen misverstand over bestaan, ik ben groot bewonderaar van Dymph van den Boom. Ze is altijd recht voor haar raap en onverschrokken, met rake analyses. Haar redes op de UvA-dies zijn jaar op jaar intellectuele pareltjes, met vaak niet misverstane kritiek op het armzalige en troosteloze kennis- en innovatiebeleid dat vanuit Den Haag gedicteerd wordt. En dat alles zonder opsmuk.
Daarom stelt het me zo teleur dat uitgerekend deze rector met zo’n symbolische maatregel komt. Studenten moeten vanaf volgend jaar bij aanvang van hun studie een erecode ondertekenen. Als het aan de medezeggenschap ligt, wordt daar een ceremonie van gemaakt, om te laten zien hoe waarachtig en goed de UvA is. Tegelijkertijd gaat de rector er kennelijk van uit dat iedere student een potentiële fraudeur is. Deze erecode is louter een verpakte manier om studenten te criminaliseren.
Helemaal nieuw is het niet. Er zijn nu al opleidingen op de UvA, zoals psychologie, waar studenten “een verklaring van eigen werk” moeten ondertekenen. Hiermee beloven zij dat ze geen fraude zullen plegen. Deze ondertekende verklaring weerhield eerstejaars studenten - die deze verklaring nog vers in het geheugen hadden - niet om op grote schaal fraude te plegen bij een tentamen.
De erecode is het verkeerde antwoord, op de verkeerde vraag: kun je voorkomen dat studenten fraude plegen? Nee, dat zal altijd geprobeerd worden. Als studenten willen bedriegen en liegen dan gaan ze maar hun liederlijke gang. Het enige wat studenten er mee bereiken is dat men de volgende keer niet meer geloofd wordt als men wel de waarheid spreekt. Zo’n erecode verandert daar echt niets aan.
Ik heb hier vaker gepleit voor het belang van een goede opleiding in het vak ‘academische vaardigheden’, waarbij een juiste academische attitude wordt aangeleerd en waarvan plagiaat en een juiste manier van citeren een belangrijk onderdeel zijn. Als de rector dit zo belangrijk vindt, zou ze moeten stoppen om dit vak te laten geven door onbevoegde bachelorstudenten.
Laat studenten door vakbekwame docenten, het o zo belangrijke vak academische vaardigheden leren. Zorg er daarnaast gewoon voor dat de beveiliging goed op orde is. Recycle geen oude toetsen van voorgaande jaren, zoals bij psychologie gebeurde. Werk met goede plagiaatsoftware en pas dit ook structureel toe. Maar kom niet met deze hopeloze symboolmaatregelen. Doe dit de studenten niet aan, doe dit de universiteit niet aan.
