Hicham El Ouahabi | Kunnen we met een andere toon over internationals spreken?
Als er over internationale studenten wordt gesproken, is de toon vaak negatief, constateert Hicham El Ouahabi. ‘‘Zij’ gelden als het probleem en ‘wij’ ondervinden daar last van.’
Een onlangs uitgevoerd enquête, uitgevoerd door zes onafhankelijke universiteitsbladen, legt een schrijnende realiteit bloot: internationale studenten voelen zich minder welkom in Nederland. Bij aankomst voelde meer dan 70 procent zich welkom, maar nu is dat gedaald tot slechts 55 procent. ‘Ik heb in vier landen op drie verschillende continenten gewerkt, en dit is het instituut waar ik me het minst welkom heb gevoeld’, vertelde een deelnemer. Een ander deelnemer: ‘Ik walg van die populistische praatjes die rondgaan in het land.’
Eerlijk gezegd verbaas ik me totaal niet over deze bevindingen. En ik ben geen international. Het zou niemand moeten verbazen. Wie bekend is met de berichtgeving en het debat over internationalisering en internationale studenten, had deze ontwikkeling al lang kunnen voorzien. Het is het resultaat van de taal die wordt gebezigd als er over dit onderwerp wordt gesproken. Dat wordt deels bevestigd in de enquête. Bijna de helft van de deelnemers noemt als reden de toenemende negatieve toon in de Nederlandse politiek tegenover internationals.
Laat ik vooropstellen dat het streven naar betere regulering van de instroom, of zoals het tegenwoordig hip wordt genoemd, ‘grip hebben’, niet het probleem zou moeten zijn. Het probleem zit hem in de manier waarop we over internationalisering en internationale studenten spreken. Zo zijn er prominente politici, bestuurders en critici die roepen dat ze de instroom willen ‘verminderen’ om een reddingsboei te gooien naar zogeheten ‘pechstudenten’ of om de kansen van niet-internationale studenten op een dak boven het hoofd te vergroten. Hiermee wordt sluipenderwijs (on)bewust een wij-zij gevoel gezaaid. ‘Zij’ gelden als het probleem en ‘wij’ ondervinden daar last van.
Het onvermijdelijke resultaat hiervan is het gevoel van ongewenstheid. Taal is krachtig, woorden doen ertoe. De manier waarop er over internationals wordt gesproken en geschreven, vindt uiteindelijk zijn weerslag in de realiteit. Het heeft meer invloed dan dat we in eerste instantie misschien denken. Er is nauwelijks een grotere kwelling dan het gevoel van ongewenstheid, terwijl je niets anders nastreeft dan vredig kennis vergaren in de hoop de wereld net wat mooier te maken.
Terwijl ik de laatste woorden voor deze column probeerde te vinden, viel me op dat naast mij internationale studenten in hun moedertaal Italiaans spraken en samenwerkten aan een groepsopdracht. Ondanks twijfels, besloot ik het toch te doen. “How do you say Merry Christmas and a Happy New Year in Italian?”, vroeg ik hen, dat bespaarde me immers weer een paar sessies op de Duolingo-app.
Buon Natale e felice anno nuovo!
