Maandag sloegen demonstranten opnieuw hun tenten op bij de Roeterseilandcampus. Ze eisen dat de UvA alle banden met Israëlische universiteiten verbreekt. De gesprekken klapten op woensdagmiddag. De demonstranten zeggen geen ruimte te zien om verder te praten.
Gesprekken gestopt
De gesprekken tussen de demonstranten en het UvA-bestuur zijn beëindigd. De demonstranten zien geen ruimte meer om verder te praten. ‘De UvA wil niet spreken over het verbreken van banden met Israëlische instellingen. En ze willen zelfs niet eens praten over het niet aangaan van nieuwe banden,’ zegt een onderhandelaar van de demonstranten.
Vandaag hadden afgevaardigde demonstranten vanaf 12.00 uur overleg met verschillende decanen. Na de gesprekken hebben ze de UvA laten weten niet meer door te willen gaan. Ze beraden zich nu op verdere actie: het tentenkamp afbreken, blijven of andere acties.
De UvA laat weten het jammer te vinden dat de gesprekken zijn afgelopen. ‘We hebben de dialogen als prettig ervaren,’ laat een woordvoerder weten. De acties die al waren afgesproken zullen door de UvA nog steeds worden uitgevoerd. Eerder liet de universiteit al weten geen aangifte te doen als de bezetting vreedzaam blijft.
Dit is het laatste bericht in dit liveblog.
Demonstranten: ‘Wij stemden niet in met afspraken’
De demonstranten stellen dat zij niet instemden met de verklaring van de UvA over de afspraken die zij gisteren gemaakt zouden hebben. ‘We hebben niet meegeschreven met de uiteindelijke verklaring van de UvA,’ laat een organisator van de bezetting weten.
De demonstranten hebben in een statement op Instagram kritiek op de verklaring van de UvA over zes nieuwe afspraken die de universiteit met demonstranten zou hebben gemaakt. ‘Dit waren niet zes nieuwe afspraken met ons, maar door het CvB uitgesproken plannen die er al lagen,’ leest de verklaring van protestorganisatie Amsterdam Encampment.
Toetsing binnen vier weken
Bovendien stellen de demonstranten dat er afspraken zouden zijn gemaakt over deadlines. Volgens hen zegde het UvA-bestuur in de onderhandeling toe dat de samenwerking met Tel Aviv University binnen vier weken beoordeeld zijn. Ook zou er deze week nog een brief naar de overheid moeten komen over stellingname in ‘het genocidale geweld in Gaza’.
De Centrale Studentenraad heeft zich inmiddels solidair verklaard met de demonstranten. ‘Hun punten komen overeen met de onze,’ stelt de CSR in een statement op hun site. De onderhandelingen tussen demonstranten en verschillende UvA-decanen, ditmaal zonder rector Peter-Paul Verbeek, zijn vanaf vanmiddag 12.00 uur weer hervat.
‘Bezettingsgolf’
Aan andere universiteiten zijn sinds gisteren in navolging van het UvA-tentenkamp ook pro-Palestinabezettingen ontstaan. Op de binnenplaats van de VU staan sinds dinsdagochtend enkele tentjes. Voor zover bekend onderhandelen demonstranten aan die universiteit nog niet met het VU-bestuur.
Ook aan de Universiteit Utrecht vond een vreedzame bezetting plaats: daar werd gisteren een gebouw op Janskerkhof bezet. Tot hun eigen verrassing mochten de demonstranten daar dinsdagnacht blijven. Ze vertrokken woensdagochtend uit vrees voor uiteindelijk politie-ingrijpen zonder onderhandeld te hebben met hun bestuur. Desondanks bestempelen de UvA-demonstranten de andere bezettingen als onderdeel van een ‘bezettingsgolf’.
Nog twee eisen op tafel van demonstranten
De onderhandelaars van de demonstranten willen vandaag nog over twee van hun eisen praten. De demonstranten die het veldje op Roeterseiland hebben bezet willen ten eerste dat de banden met Tel Aviv University worden opgeschort. Dat moet gebeuren zolang het onderzoek van de ethische commissie over de samenwerking met de Israëlische universiteit loopt. Dat onderzoek zou binnen vier weken moeten worden afgerond. Gisteren sprak de UvA met de demonstranten af dat deze samenwerking versneld zou worden onderzocht.
Ook willen de onderhandelaars dat in het geval de Europese Commissie de banden met Israël niet heroverweegt, de UvA zelf de onderzoekssamenwerkingen met Israëlische instellingen stopzet. De UvA heeft gisteren afgesproken met de demonstranten aan andere Nederlandse universiteiten te vragen zich aan te sluiten bij een verzoek aan de Europese Commissie, via wie de onderzoekssamenwerkingen lopen. De Commissie zou moeten worden verzocht de samenwerking met Israël in het fonds van het Europese ‘Horizon project’ geheel te herzien.
Versneld onderzoek naar Tel Aviv University
Uit meerdere onderhandelingen tussen rector Peter-Paul Verbeek, FMG-decaan Christa Boer en FGw-decaan Marieke de Goede de afgelopen dagen zijn voorlopig zes afspraken gekomen.
Ten eerste zal er versneld onderzoek plaatsvinden naar de samenwerking met Tel Aviv University. Met die universiteit heeft de UvA een uitwisselingsverdrag, al kunnen wegens de situatie in Gaza geen UvA-studenten meer naar Tel Aviv. Tel Aviv University wordt door meerdere onderzoekers, zoals de Israëlische Maya Wind van de University of British Columbia en Somdeep Sen van de Roskilde University, aangemerkt als universiteit die medeplichtig is aan het genocidale geweld in Gaza. Ook is de afspraak dat dit in de medezeggenschapsraden wordt besproken en dat gesprek vervolgens naar buiten toe wordt gebracht.
Heroverweging Europese samenwerkingen
Bovendien wil de UvA, als er animo is bij de andere Nederlandse universiteiten, de Europese Commissie verzoeken de samenwerking met Israël te heroverwegen. Alle onderzoeksprojecten van de UvA met Israëlische instellingen lopen namelijk via Horizon Europe, een fonds van de EU.
Ook sturen de UvA-decanen een brandbrief naar het kabinet met een oproep krachtiger stelling te nemen in het ‘genocidale geweld’ van Israël. Daarnaast organiseert de UvA woensdag 4 juni een informatiemoment over Horizon Europe en hoe dat project, met Israëlische samenwerkingen, werkt. Ten slotte staat in de afspraken dat de demonstranten en de UvA in gesprek blijven.
Onderhandelingen vandaag afgerond
De onderhandelingen tussen de demonstranten en het CvB zijn voor vandaag afgelopen. Het UvA-bestuur en de demonstranten zijn het nog niet eens met elkaar over het al dan niet verbreken van samenwerkingen van de UvA met Israëlische instellingen. De organisatie van de bezetting spreekt de hoop uit morgen verder te spreken over de eisen van de demonstranten: het verbreken van alle banden. Een antwoord van de UvA volgt ‘binnen een uur’, volgens een onderhandelaar via een megafoon op het Roeterseiland.
‘Het UvA-bestuur en de decanen lagen niet allemaal op één lijn en dat biedt perspectief’, laat de onderhandelaar ten slotte weten. De UvA erkent dat er verschillend wordt gedacht, ‘maar dat is niet gek’, zegt een woordvoerder. ‘Iedereen is het erover eens dat wat in Gaza gebeurt, gruwelijk is en de spuigaten uitloopt. Er is inmiddels voldoende bewijs om van genocide te spreken. De vraag is nu alleen, hoe ga je met deze feiten om en wat is de rol van de universiteit daarin?’
‘Er is een groep op de universiteit die vindt dat alle banden verbroken moeten worden met Israël,’ aldus de woordvoerder. ‘Een andere groep zegt juist: zo straf je ook de mensen die kritisch zijn op Netanyahu. Je moet juist de politieke druk verhogen en dat doe je door ook met de mensen daar in gesprek te blijven.’
Al verlopen
De onderhandelaar van de demonstranten laat tot slot aan de mensen in het kamp weten dat de Faculteit der Geesteswetenschappen de samenwerking met Ben-Gurion Universiteit in Beër Sjeva niet gaat verlengen. Maar volgens de UvA was deze samenwerking in 2023 al verlopen en werd deze niet verlengd. ‘En er is momenteel, gezien de situatie daar, ook niet de intentie om deze samenwerking te verlengen,’ aldus de UvA-woordvoerder.
Mogen de demonstranten ook vannacht nog blijven? Volgens de UvA is er geen reden om aangifte te doen als de bezetting van het ‘weiland’ zo vreedzaam blijft verlopen. ‘De situatie is ook enigszins veranderd. Het OM heeft gezegd dat dit gebied op Roeterseiland publiekelijk toegankelijk is, dus er kan geen sprake zijn van erfvredebreuk. Het is dan ook aan de driehoek om deze aangifte eventueel te doen.’ Er zijn andere gronden waarop de UvA aangifte zou kunnen doen, maar die zijn nu niet aan de orde. ‘Mensen zijn niet gemaskerd, er zijn geen barricades en de demonstratie verloopt vreedzaam.’
Respectvol
De gesprekken op dinsdagochtend zijn afgerond. Volgens een woordvoerder van de UvA was het een ‘respectvol’ gesprek tussen de demonstranten en het College van Bestuur. Er zijn afspraken gemaakt tussen de betrokkenen, die aan het begin van de middag gedeeld zullen worden.
Rustige nacht
De nacht verliep rustig op het tentenkamp op REC. Ruim veertig demonstranten brachten er in zo’n twintig tentjes de nacht door. Een deel van hen patrouilleerde. ‘Ik heb goed geslapen,’ vertelt een demonstrant. ‘Rond 1 uur ben ik gaan slapen, toen was alles rustig.’
Hij zal om 08.30 het gesprek bijwonen met rector Peter-Paul Verbeek. ‘Ik kijk uit naar het gesprek en hoop dat we de positieve discussie van gisteren kunnen voortzetten. Ik ben benieuwd of ze echt een stap gaan zetten, of dat het blijft bij begrip voor onze vragen.’
Met een stap doelt hij op het verbreken van de banden met Israëlische instituties. ‘Een hele redelijke vraag als je kijkt naar de situatie. Andere universiteiten hebben het al gedaan, ik hoop dat de UvA hetzelfde gaat doen.’
Optimisme
In het tentenkamp heerst optimisme. Studenten praten wat na op kleedjes op het gras terwijl de avond invalt. ‘We zijn gewoon heel blij,’ zegt een mannelijke demonstrant over de boodschap van de UvA dat ze mogen blijven. ‘Hier hadden we op gehoopt’, vult een vriend aan. ‘Nu kunnen we morgen gewoon weer verder onderhandelen. Onze eisen zijn duidelijk en we kunnen nog wel even demonstreren.’ Hij gaat de nacht met vertrouwen in. ‘Het politieke klimaat verandert. Ik denk echt dat we iets met het bestuur kunnen uitonderhandelen,’ zegt hij voor hij naar zijn tentje loopt.
Een vrouwelijke demonstrant iets verderop is al goed voorbereid op een lange avond. ‘Ik heb mijn laptop bij me en een goed boek’, zegt ze vrolijk. Ze hoopt dat er morgenochtend nog veel meer studenten zijn die zich aansluiten. ‘Het is al vaak gezegd maar wie wil nou dat zijn universiteit medeplichtig is aan een genocide?’
Nacht doorbrengen
De demonstranten mogen nu tóch de nacht in de tenten doorbrengen op de Roeterseilandcampus, bevestigt een woordvoerder. ‘Zolang het vreedzaam blijft en er geen barricaden worden opgeworpen, zien wij geen reden om aangifte te doen.’ De gesprekken tussen het College van Bestuur, decanen en de demonstranten zullen morgen verder gaan.
Onderpand
De demonstranten weigeren op te breken. ‘Dan zijn we ons onderpand om te onderhandelen kwijt,’ zegt een woordvoerder. Zolang de UvA niet aan hun eisen voldoet, blijft het kampement staan, stelt hij. ‘Het UvA-bestuur kan vragen of we tijdelijk opbreken, maar hoe weten we zeker dat we dan morgen weer kunnen onderhandelen?’
UvA verzoekt demonstranten te vertrekken
De UvA heeft een statement naar buiten gebracht waarin ze de demonstranten oproepen te vertrekken. ‘Hoewel de sfeer op het grasveld gemoedelijk is, wordt met betrekking tot de veiligheid wel geadviseerd om het kampement ’s avonds - al dan niet tijdelijk- op te breken,’ schrijft de UvA op haar site. Morgen zal het gesprek worden vervolgd.
Maar wat als de demonstranten hier geen gehoor aan geven? ‘We hopen dat ze dat wel doen,’ aldus een woordvoerder. ‘We hebben nu goed contact. Het verloopt goed en rustig. Maar we hebben de demonstranten verzocht om voor 22.00 uur te vertrekken.’ Gebeurt dat niet, dan beraadt de UvA zich op vervolgstappen.
Overnachten
De demonstranten zijn niet van plan vandaag nog weg te gaan. ‘Als er niet aan onze eisen wordt voldaan, blijven we hier slapen,’ aldus een woordvoerder.
De UvA zelf zegt dat overnachten ‘in principe’ niet mogelijk is, verwijzend naar de huisregels van de UvA. ‘Maar de demonstranten zijn – zonder gezichtsbedekking – momenteel binnen in gesprek met rector magnificus Peter-Paul Verbeek en FMG-decaan Christa Boer,’ aldus een woordvoerder.
De aanwezige demonstranten luisteren in een kring naar speeches van studenten en medewerkers. Inmiddels zijn er zo’n zeventig aanwezigen op het veldje, waaronder bekende UvA’ers zoals schrijver Safae el Khannoussi en Maagdenhuisbezetting-voorman Jarmo Berkhout.
Geen barricades
Er zijn in tegenstelling tot de bezettingen van vorig jaar geen barricades te zien op de toegangswegen naar het weilandje. ‘En die gaan er ook niet komen’, laat een woordvoerder van de demonstranten weten. ‘We willen het open houden voor iedereen.’ Ook is deze keer niet het plan om gebouwen te bezetten, zegt de woordvoerder.
Open debat
UvA rector-magnificus Peter-Paul Verbeek en FMG-decaan Christa Boer zijn aangekomen in het tentenkamp voor overleg. Ze spreken met de organisatie van de bezetting. Verbeek spreekt uit in gesprek te willen blijven.
Ook stelt Verbeek dat het standpunt van de UvA inmiddels veranderd is ten opzichte van eerdere demonstraties. ‘We spraken ons niet uit, maar nu zeggen we wel dat er sprake is van genocidaal geweld in Gaza.’
De precieze gevolgen daarvan voor de UvA, maakt Verbeek nog niet duidelijk. Ook over het opschorten van samenwerkingen met Israëlische instellingen, laat de rector zich niet uit. ‘We willen het debat graag openhouden, maar willen ook niet bijdragen aan de schending van mensenrechten. Het is een dilemma’.
Ook over politie-ingrijpen laat de UvA-bestuurder zich niet uit. ‘Dat zullen we zien,’ zegt hij voordat hij het weiland op Roeterseiland afloopt.
Al-Najjar
Zodra Boer en Verbeek vertrekken, beginnen de aanwezige demonstranten met het scanderen van leuzen als ‘Free free Palestine’. Een spreker neemt het woord. ‘Wij staan hier ter ondersteuning van de Palestijnse zaak. Wij claimen dit gebied en dopen de campus om tot de Al-Najjar Campus.’
Hamdi al-Najjar was een arts in Gaza van wie eerder negen kinderen omkwamen. Zelf overleed hij gisteren aan zijn verwondingen, die hij opliep bij dezelfde Israëlische luchtaanval waarbij zijn kinderen omkwamen.
Tentjes en partytenten
Net als iets meer dan een jaar geleden hebben demonstranten opnieuw hun tenten opgeslagen op het zogenoemde Roetersweiland, het grasveldje op de Roeterseilandcampus. Ze eisen dat de UvA de banden met Israëlische universiteiten verbreekt.
Er staan zo’n vijftien tentjes, samen met in elk geval vier grote partytenten. In de middag zullen er lezingen georganiseerd worden over Palestina. Leden van de organisaties dragen felgekleurde hesjes. De sfeer onder de ongeveer veertig aanwezigen is gemoedelijk te noemen.
Woordvoerder Martijn Dekker zegt dat de aanwezigen er zijn voor dezelfde eisen die er al een tijdje liggen. ‘De UvA moet de banden verbreken met medeplichtige Israëlische instituties. De eis zetten we kracht bij met dit encampment, een opmaat naar onderhandelingen.’
Handelen
Afgelopen week plaatste rector Peter-Paul Verbeek een statement online waarin hij – voor het eerst – sprak over het ‘genocidale geweld’ in Gaza. Dekker hoopt dat dit een aankondiging is dat de UvA ook daadwerkelijk gaat handelen. ‘Maatschappelijk gezien verandert de beeldvorming nu natuurlijk ook. We blijven hier rustig zitten vanmiddag en doen dat totdat de UvA in beweging komt.’
Een woordvoerder van de Universiteit van Amsterdam zegt dat er eerst in gesprek zal worden gegaan met de demonstranten. ‘Daarna kijken we weer verder.’ Collegevoorzitter Edith Hooge is tijdelijk afwezig, waardoor momenteel Peter-Paul Verbeek zowel de functie vervult van voorzitter als rector magnificus.