Lees terug | Maagdenhuis leeg, maar pand binnen bezaaid met barricades, muren vol graffiti

‘CvB moet luisteren naar demonstranten’
De Centrale Ondernemingsraad (COR) vraagt het College van Bestuur om ‘te luisteren naar de studenten en collega’s die protesteren, in plaats van direct escaleren.’ Tegelijkertijd begrijpt de COR ook dat collega’s die verrast waren door de bezetting zich ‘ongemakkelijk’ en onheus bejegend’ kunnen voelen.

De COR verwijst naar het eerdere Berenschotrapport van februari, waarin de UvA niet al te best uit de verf kwam. ‘Empathie, emoties tonen en zorgen begrijpen helpt in de regel, maar dat was weinig zichtbaar vanuit het CvB’, schreven de onderzoekers twee maanden terug.

Dit liveblog wordt nu gesloten.

Laatste demonstranten uit pand
De laatste demonstranten zijn afgevoerd. Ook de politie is vertrokken, net als de menigte buiten op het Spui. Binnenin het Maagdenhuis zijn er op de muren teksten gespoten als ‘Free Gaza’ en ‘UvA cut ties now’. Stoelen zijn omgegooid of gebruikt als barricade bij de nooduitgangen.

Bezetters komen naar buiten
De bezetters worden onder luid gejoel en gejuich met de handen achter de rug geboeid naar buiten geleid. Twee agenten houden steeds één demonstrant vast. Sommigen verzetten zich tegen de agenten. Een voor een worden ze de klaarstaande arrestantenbus in geleid. Demonstranten zijn boos op de politie. Ze zingen ‘You are not alone’ in reactie op de arrestaties en ‘Politie, fascisten, straatterroristen’.
 
Boven het plein cirkelen drones, nog hoger cirkelt de politiehelikopter.

Politie gaat Maagdenhuis binnen
Het arrestantenteam gaat naar binnen via de deur onder het bordes. Het gaat om een stuk of dertig politieagenten, met helmen op en schilden in de aanslag. Een politiehelikopter cirkelt boven het plein.
 
De demonstranten buiten, zo’n honderd man in totaal, blijven buiten zingen.
 
Bij de kruising bij de American Bookstore, die pasgeleden is afgezet om ruimte te maken voor de arrestantenbus, is het nog heel rustig.

ME maakt zich klaar
De ME maakt zich klaar om het Maagdenhuis binnen te gaan via de ingang onder het bordes. De pers wordt van het plein afgeduwd. Onder politie-escorte is er ook een touringcar gearriveerd, vermoedelijk om demonstranten af te voeren. Het publiek op het plein wordt weggestuurd, zodat de bus richting de hoofdingang kan rijden. Ook wordt er ruimte gemaakt verderop op het Spui, tram 7 wordt tegengehouden.
 
Vanuit het Maagdenhuis steken demonstranten rookbommen af, in de kleuren van de Palestijnse vlag.

Aanhouding

De ME is inmiddels het Maagdenhuis binnengegaan. Demonstranten proberen via de zijingang weg te komen, schrijft het Parool. Daarbij is in elk geval één aanhouding verricht.
 
Net buiten het plein staan zo’n zestig demonstranten nog steeds vlak voor de politielinie. Ze zijn liederen aan het zingen. De ME vormen met schilden en helmen op een linie om ze op afstand van het Maagdenhuis te houden.

Vernielingen
Demonstranten wordt opgeroepen om te vertrekken. Als daar geen gehoor aan wordt gegeven, zal de politie overgaan tot ontruiming, aldus een woordvoerder van de driehoek.
 
Volgens haar is er in het Maagdenhuis sprake van vernielingen en zijn kantoren opengebroken. Ook zijn camera’s onklaar gemaakt en nooddeuren gebarricadeerd.  

Omsingeling Spui

De ME omsingelt inmiddels het hele plein. Demonstranten en pers worden van het plein geduwd. Demonstranten maken een menselijke ketting. Agenten nemen de schilden van de demonstranten af en voeren die af. De wapenstokken worden opnieuw stevig ingezet.

Gevecht breekt uit

Er is een gevecht uitgebroken tussen circa tientallen demonstranten en twintig politieagenten. De agenten slaan er flink op los om de demonstranten op afstand te houden. Die verweren zich met zelfgemaakte schilden van hout. Pers wordt op afstand gehouden.

ME maakt zich klaar
De ME lijkt zich klaar te maken om actie te ondernemen. Er wordt druk overlegd door de agenten. Sommigen gaan de busjes in. Anderen positioneren zich vlak bij het afzetlint. Ondertussen rijdt één arrestantenbus tot vlak bij het lint.
 
De demonstranten hebben zich binnen teruggetrokken. Vermoedelijk wordt de deur gebarricadeerd.

Slachtofferhulp
Medewerkers van het Maagdenhuis zijn vanmiddag onder begeleiding van bedrijfshulpverleners naar buiten gebracht. Volgens bestuursvoorzitter Edith Hooge voelde de situatie voor hen bedreigend. ‘We gaan slachtofferhulp inschakelen’, laat ze aan Het Parool weten.

Zeven politiebusjes
Tientallen demonstranten proberen door het afzetlint heen te breken. De politie duwt ze hardhandig achteruit. Op hetzelfde moment komen er meerdere agenten het Spui opstormen, samen met ME- en arrestantenbusjes. Er staan nu zeven arrestantenbusjes op het plein.
 
De politiewoordvoerder wil niks zeggen over een eventuele ontruiming. ‘We zijn er ter plaatse, meer kunnen we niet zeggen.’

Flessen water
Een stuk of tien demonstranten probeerde langs de politieafzetting te komen en gooide flessen water en sap richting het bordes. De aanwezige agenten vormden een linie om te voorkomen dat de demonstranten konden doorbreken. Een van de activisten krijgt een klap met een wapenstok, waarop de groep actievoerders in woedend geschreeuw losbarst.
 
Even later verschijnen er bezetters op het dak van het Maagdenhuis. Er volgt een luid applaus van inmiddels ruim tachtig demonstranten op het Spui. De bezetters op het dak onthullen een groot spandoek met ‘Cut ties with genocide’. 

Doneeractie
Er is inmiddels ook een donatiepagina in de lucht, waar mensen een bedrag kunnen doneren aan de Students Solidarity Movement. ‘We bezetten een historische plek, die al vele malen eerder is bezet, door studenten die allemaal in opstand kwamen tegen het ondemocratische, ondoorzichtige en moreel onrechtvaardige beleid van het bestuur van de UvA’, aldus de tekst op de doneerpagina.
 
De groep zegt geld nodig te hebben voor bijvoorbeeld printen, medische voorzieningen en eten.

Toespraak
Vanuit het Maagdenhuis is er inmiddels iemand naar buiten gekomen om een toespraak te houden. De UvA wordt beschuldigd van medeplichtigheid aan ‘etnic cleansing in Palestina’. Volgens de spreker ondersteunt de UvA universiteiten en bedrijven in Israel die wapens leveren aan het leger.
 
Tijdens de toespraak wordt ze emotioneel. ‘Palestijnen verliezen elke minuut geliefden. We moeten onze stem laten horen, luider dan ooit. Voor elke moeder die een kind verloor, voor alle hulpverleners.’ Tijdens de toespraak wordt een spandoek uit het raam boven het bordes gehangen met ‘students and staff for Palestine’.

Nooddeuren geblokkeerd
De activisten hebben de nooddeuren geblokkeerd. Alle medewerkers moesten daarom naar buiten. ‘Het was geen veilige situatie meer’, zegt een UvA-woordvoerder.
 
Twee medewerkers staan toe te kijken. ‘We hebben heel gemoedelijk het gebouw verlaten via de fietsenstalling in het gebouw’. Vanuit het crisisteam had iemand gehoord dat alle medewerkers hun spullen mee moesten nemen en het gebouw moesten verlaten. De medewerkers gaan nu thuis verder werken.

Dr. Sirin
Op Instagram laat actiegroep Amsterdam Encampment weten dat ze het Maagdenhuis ‘heroverd’ hebben ter ere van Dr. Sirin Mohammed Al-Attar. Zij was volgens de groep een toegewijde UNRWA-gynaecoloog die op 11 oktober 2023 werd gedood in het al-Bureij-vluchtelingenkamp in de Gazastrook.
 
‘Dr. Sirin staat niet alleen,’ schrijft de actiegroep. ‘Zij is een van de minstens 62.614 Palestijnen die zijn omgekomen door het zionistische ‘Israëlische’ regime.’

Aangifte
De UvA doet aangifte, laat een UvA-woordvoerder weten. Dat betekent dat het nu aan de driehoek (burgemeester, politie en Openbaar Ministerie) is of en hoe ze gaan ingrijpen. De activisten die binnen zijn noemen het ‘een schande’ dat de UvA niet ‘wil luisteren naar de demonstranten en meteen overgaat tot aangifte.’ De woordvoerder van de activisten zegt dat het eveneens ‘een schande is dat de UvA niet eens wil overwegen om de banden te verbreken’. 
 
De Activistenpartij en ROSA zijn aanwezig. Buiten staat nog een tiental omstanders te kijken naar de situatie op het Spui.

Politie aanwezig
Het lijkt te gaan om zo’n vijftig á honderd activisten die binnen zijn. De politie is inmiddels aanwezig en heeft het Spui afgezet. Er worden buiten leuzen gescandeerd door de actievoerders.
 
De medewerkers zijn inmiddels zoveel mogelijk vertrokken, meldt de UvA-woordvoerder. Volgens een medewerker ter plaatse ging dit vreedzaam.
 
De activisten dragen zonnebrillen en sjaals om hun hoofd, aldus de UvA-woordvoerder om zoveel mogelijk anoniem te blijven. ‘Ze kwamen binnen met allerlei spullen als slaapzakken, dus het lijkt erop dat ze van plan zijn langere tijd te blijven.’
 
Ze noemt de bezetting ‘intimiderend en bedreigend’. De UvA is momenteel in beraad of er aangifte zal worden gedaan. 

Activisten hebben opnieuw opgeroepen het Maagdenhuis te bezetten. Volgens een UvA-woordvoerder staan ze in de hal. Om hoeveel activisten het gaat, is nog niet duidelijk. 

De activisten gaan over tot de bezetting omdat het volgens hen een jaar geleden is dat de eerste bezetting aan de UvA plaatsvond. Ze roepen mensen op slaapzaken, eten, drinken en materiaal voor het vormen van barricades mee te nemen. 

‘Wanneer onze regering ons in de steek laat, wordt het onze plicht om ons te verzetten,’ schrijft actiegroep Amsterdam Encampment op Instagram. ‘Na talloze mislukte pogingen om een dialoog aan te gaan met de UvA over hun banden met Israëlische universiteiten die medeplichtig zijn aan de genocide, zien wij geen andere keuze dan ons te verzetten en daarom dit gebouw te bezetten.’
 
‘Het enige resultaat van onze eerdere acties is dat de UvA een uitwisselingsprogramma met de Hebreeuwse universiteit heeft stopgezet, en we zijn woedend over hun wens om deze band te vernieuwen.’

‘Het is heel vervelend wat er nu weer gebeurt voor de medewerkers in het Maagdenhuis,’ zegt de UvA-woordvoerder. ‘Hun werk wordt opnieuw verstoord.’